Tổ chức khám sàng lọc bệnh lao cho người dân xã Bảo Thuận
Chiến dịch sàng lọc bệnh lao trong cộng đồng
Đây là hoạt động “Tăng cường hỗ trợ phát hiện và điều trị bệnh lao ở khu vực Tây Nguyên” thuộc dự án Quỹ toàn cầu phòng chống lao giai đoạn 2024 - 2026.
CDC Lâm Đồng phối hợp với Trung tâm Nghiên cứu Môi trường và Sức khỏe và 7 trung tâm y tế khu vực: Di Linh, Bảo Lâm, Đạ Huoai, Đơn Dương, Đức Trọng, Lâm Hà và Đam Rông tổ chức khám sàng lọc phát hiện chủ động bệnh lao tại cộng đồng ở tại 72 điểm y tế xã từ 9/10 - 1/12/2025
Chương trình triển khai truyền thông và huy động sự tham gia của các ban, ngành, đoàn thể tại cộng đồng tham gia tuyên truyền, vận động người dân đi khám sàng lọc và phát hiện chủ động bệnh lao. Bên cạnh đó, thành lập các tổ truyền thông trực tiếp tại các điểm xã để tuyên truyền về mục đích, nội dung của kế hoạch sàng lọc phát hiện chủ động bệnh lao, lao tiềm ẩn và tình hình bệnh lao tại địa phương. Ngoài ra, chương trình còn cung cấp một số kiến thức cơ bản về bệnh lao và các biện pháp phòng, chống lao tại cộng đồng. Bà Ka Hai (67 tuổi), ở xã Bảo Thuận cho biết: “Tôi bị ho kéo dài, mệt mỏi, sụt cân nhanh, nghe loa xã thông báo có khám bệnh lao miễn phí nên tôi mừng lắm đi khám ngay, nếu có bệnh thì chữa cho hết bệnh”.
Người dân thuộc chương trình Sàng lọc bệnh lao trong cộng đồng được chụp X-quang ngực thẳng, khám sàng lọc và chỉ định các xét nghiệm chẩn đoán lao, khám một số bệnh hô hấp, lấy mẫu xét nghiệm Gene Xpert, thực hiện xét nghiệm TST để phát hiện lao tiềm ẩn.
Dấu hiệu cảnh báo bệnh lao
Chương trình tăng cường phát hiện, chẩn đoán sớm ca bệnh lao tại cộng đồng và đưa vào quản lý điều trị lao hiệu quả. Tổ chức chụp X-quang cho các đối tượng trong danh sách nghi lao, dự kiến 100 người tại mỗi điểm xã.
Thạc sĩ Mai Ngọc Trung - Phó Trưởng Khoa HIV/AIDS - Lao, CDC tỉnh Lâm Đồng cho biết: Đối tượng sàng lọc bệnh lao là người tiếp xúc với người bệnh lao phổi, bao gồm các thành viên sống cùng nhà hoặc người làm việc, học tập cùng phòng ở cơ quan, trường học… với người mắc bệnh lao phổi. Những người ngủ cùng nhà hoặc cùng phòng với người bệnh lao phổi ít nhất 1 đêm/tuần trong 3 tháng trước khi người bệnh lao phổi được chẩn đoán; người cùng nhà hoặc cùng phòng với người bệnh lao phổi ít nhất 1 giờ/ngày và liên tục 5 ngày/tuần, trong 3 tháng trước khi người bệnh lao phổi được chẩn đoán.
Người có triệu chứng nghi lao: Ho kéo dài trên 2 tuần (ho khan, ho có đờm, ho ra máu) là triệu chứng nghi lao quan trọng nhất. Ngoài ra, có thể có các biểu hiện gầy sút, kém ăn, mệt mỏi; sốt nhẹ về chiều, sốt kéo dài không rõ nguyên nhân trên 2 tuần; ra mồ hôi đêm; đau ngực, đôi khi khó thở.
Nhóm nguy cơ khác: người có tiền sử chẩn đoán, điều trị bệnh lao; người có rối loạn, suy giảm miễn dịch như: bệnh tự miễn, nhiễm HIV, sử dụng các thuốc ức chế miễn dịch kéo dài (corticosteroid), hóa chất điều trị ung thư, hoặc mắc các bệnh suy giảm miễn dịch khác. Người mắc các bệnh mạn tính: đái tháo đường, suy thận mạn tính... Trẻ em suy dinh dưỡng, đặc biệt là suy dinh dưỡng nặng và trẻ em chưa được tiêm phòng vắc xin ngừa lao. Người nghiện ma túy, rượu, thuốc lá, thuốc lào. Nhân viên y tế, đặc biệt nhân viên y tế chuyên khoa lao và bệnh phổi.
Theo Sở Y tế, trong 9 tháng năm 2025, chương trình chống lao tỉnh duy trì mục tiêu triển khai công tác chống lao tại 124 xã, phường, đặc khu. Các xét nghiệm vi sinh phát hiện bệnh lao hiện tại toàn tỉnh có các kỹ thuật: AFB trực tiếp nhuộm Ziehl-Neelsen, MTB định danh và kháng RMP Xpert, MTB định danh và siêu kháng Xpert, MTB nuôi cấy môi trường lỏng.
Số người nghi lao được xét nghiệm là 19.924 người, chiếm 1,67% dân số (tăng 45,18% so với cùng kỳ); quản lý điều trị 1.949 bệnh nhân lao các thể, tăng 22,58% (359 bệnh nhân) so với cùng kỳ. Trong đó, có 1.253 bệnh nhân lao phổi AFB (+) mới và 50 bệnh nhân lao kháng thuốc.
Tỷ lệ điều trị thành công bệnh nhân lao phổi có bằng chứng vi khuẩn học mới và tái phát đạt 94,16%; tỷ lệ điều trị thành công bệnh lao các thể đạt 94,57% đều đạt mục tiêu của chương trình Chống lao quốc gia. Duy trì các hoạt động phối hợp lao/HIV, lao các thể, lao trẻ em, lao kháng thuốc, lao tiềm ẩn, lao trong trại giam, lao trong cộng đồng và hoạt động phối hợp y tế công tư trong toàn tỉnh.
An Nhiên.