Chủ động phòng ngừa rủi ro tỷ giá

Chủ động phòng ngừa rủi ro tỷ giá
9 giờ trướcBài gốc
Xu hướng tỷ giá nửa cuối năm
Theo các chuyên gia kinh tế UOB, lạm phát tại Việt Nam đã phần nào hạ nhiệt, ở mức khoảng 3,1% so với cùng kỳ trong cả tháng 3 và tháng 4/2025, giảm so với mức trung bình 3,6% trong năm 2024 và 3,26% trong năm 2023, đồng thời vẫn thấp hơn mục tiêu năm nay là 4,5%.
Bối cảnh lạm phát ôn hòa, trong khi căng thẳng thương mại toàn cầu và bất định về thuế quan gia tăng đang mở ra khả năng Ngân hàng Nhà (NHNN) nới lỏng chính sách tiền tệ. Tuy nhiên, không giống như một số nước trong khu vực, sự suy yếu hiện tại của tỷ giá tiền đồng (VND) là yếu tố khiến NHNN phải cân nhắc.
Trong bối cảnh hiện nay, UOB dự báo, NHNN sẽ giữ nguyên lãi suất chính sách, với lãi suất tái cấp vốn duy trì ở mức 4,5%/năm.
Nếu điều kiện kinh doanh trong nước và thị trường lao động suy yếu nghiêm trọng, UOB kỳ vọng NHNN có thể hạ lãi suất tái cấp vốn một lần, xuống mức thấp như trong thời kỳ Covid-19 là 4%/năm, sau đó có thể tiếp tục giảm thêm 50 điểm cơ bản xuống còn 3,5%/năm, với điều kiện thị trường ngoại hối vẫn ổn định và Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) thực hiện cắt giảm lãi suất USD.
Ở thời điểm hiện tại, kịch bản cơ sở vẫn là NHNN sẽ giữ nguyên các mức lãi suất chính sách. Theo UOB, VND là một trong những đồng tiền suy yếu mạnh nhất trong khu vực kể từ sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố “Ngày Giải phóng”, giữa bối cảnh các đồng tiền châu Á nhìn chung đang phục hồi trong quý II/2025.
Tính từ đầu quý đến nay, VND đã mất giá 1,8% - chạm mức thấp kỷ lục mới vào khoảng 26.000 VND/USD.
Cũng theo UOB, VND sẽ tiếp tục dao động ở vùng giá yếu trong biên độ giao dịch với USD đến hết quý III/2025. Tuy nhiên, từ quý IV/2025 trở đi, VND có thể bắt đầu lấy lại đà phục hồi, hòa nhịp cùng xu hướng cải thiện chung của các đồng tiền châu Á khi bất ổn thương mại dần lắng dịu.
UOB cập nhật dự báo tỷ giá như sau: 26.300 VND/USD trong quý III/2025; 26.100 VND/USD trong quý IV/2025; 25.900 VND/USD trong quý I/2026 và 25.700 trong quý II/2026.
Ông Pyon Young Hwan - Giám đốc phụ trách Giao dịch ngoại hối và Phát sinh, Ngân hàng Shinhan Việt Nam cho biết, tại cuộc họp FOMC tháng 5/2025, mặc dù chịu áp lực từ chính quyền Trump, Fed vẫn giữ nguyên lãi suất, thể hiện lập trường thận trọng trước các rủi ro về lạm phát và tỷ lệ thất nghiệp thấp. Sau khi số liệu việc làm được công bố, khả năng Fed tiếp tục giữ nguyên lãi suất USD trong tháng 6/2025 sẽ càng tăng.
Do ảnh hưởng của việc tích trữ hàng tồn kho, lạm phát có thể tăng, Fed có thể sẽ không hành động sớm mà chờ đợi để đánh giá tác động từ chính sách thuế trước khi ra quyết định.
Vì vậy, khả năng xảy ra 3 đợt cắt giảm lãi suất trong nửa cuối năm là không cao, song nếu Fed cắt giảm lãi suất sẽ là cơ hội để các thị trường mới nổi như Việt Nam có thêm dư địa để nới lỏng chính sách tiền tệ.
Việc Fed giảm lãi suất có thể giúp ổn định tỷ giá USD/VND, tạo điều kiện thuận lợi cho NHNN thực hiện các biện pháp nới lỏng chính sách tiền tệ một cách linh hoạt hơn. Tuy nhiên, Việt Nam có thể vẫn cần duy trì mức lãi suất cao hơn Mỹ trong một khoảng thời gian nhất định.
Theo nhận định của chuyên gia Shinhan Việt Nam, trong ngắn hạn, xu hướng tỷ giá USD/VND sẽ phụ thuộc vào kết quả vòng đàm phán thuế quan đầu tiên giữa Mỹ và Việt Nam. Dự báo, đến hết quý III/2025, tỷ giá sẽ dao động trong khoảng 25.600-26.000 VND/USD.
Lý do là khi chưa có sự chắc chắn trong vấn đề thuế quan, việc để VND mạnh lên không mang lại nhiều lợi ích cho nền kinh tế trong nước. Tuy nhiên, trong quá trình đàm phán, Mỹ chắc chắn sẽ yêu cầu Việt Nam để VND tăng giá.
Điều này có thể dẫn đến các đợt giảm mạnh bất ngờ của tỷ giá USD/VND. Sang quý IV/2025, sự chú ý của thị trường có thể chuyển hướng sang việc tăng trưởng kinh tế Mỹ chậm lại và mức độ căng thẳng thuế quan giảm đi.
Khi đó, USD có thể suy yếu và tỷ giá USD/VND có xu hướng giảm nhẹ. Shinhan Việt Nam cũng kỳ vọng tỷ giá sẽ dao động từ 25.000-25.600 VND/USD trong quý IV/2025.
Ông Douglas Matheson - Giám đốc cấp cao Quản lý rủi ro tín dụng và Tuân thủ, HSBC Việt Nam cảnh báo, nếu rủi ro đối tác thường diễn ra từ từ, thì rủi ro ngoại hối có thể xảy ra như một trận động đất: Đột ngột, gây sốc và có khả năng gây tàn phá trên diện rộng. Biến động tỷ giá tiền tệ có thể gây xói mòn biên lợi nhuận và làm nhiễu các dự báo, thậm chí đối với những đồng tiền có vẻ ổn định.
“Trong giả định các cuộc đàm phán thương mại có tiến triển tích cực, ngay cả khi Mỹ thực hiện 1-3 đợt cắt giảm lãi suất từ nay đến cuối năm, khả năng cao Việt Nam vẫn giữ nguyên mức lãi suất cơ bản. Tuy vậy, vẫn có thể có áp lực từ Chính phủ trong việc duy trì mặt bằng lãi suất thấp để thúc đẩy kinh tế trong nước”, ông Pyon Young Hwan nói.
Trong khi đó, nhóm Nghiên cứu của HSBC duy trì dự báo, Fed sẽ không cắt giảm lãi suất quá 75 điểm cơ bản trong giai đoạn 2025-2026. HSBC dự báo, Fed sẽ có 3 lần cắt giảm lãi suất 25 điểm cơ bản trong năm nay, vào các tháng 6, 9 và 12. Theo đó, tỷ giá có thể đạt mức 26.200 VND/USD vào cuối quý II và 26.500 VND/USD vào cuối năm 2025.
Doanh nghiệp cần chủ động phòng ngừa
Theo ông Pyon Young Hwan, nếu tiến trình đàm phán thuế quan tiến triển và Fed cắt giảm lãi suất để hỗ trợ tăng trưởng kinh tế, USD sẽ có xu hướng suy yếu và điều này sẽ tác động lên tỷ giá VND/USD.
Trên cơ sở dự báo tỷ giá sẽ có xu hướng giảm trong nửa cuối năm, các doanh nghiệp xuất khẩu cần lên kế hoạch cụ thể cho lịch trình nhận ngoại tệ từ hoạt động xuất khẩu. Việc xác định trước thời điểm nhận tiền sẽ giúp triển khai chiến lược phòng ngừa rủi ro tỷ giá hiệu quả hơn.
Hiện nay, khi thực hiện bán kỳ hạn ngoại tệ (forward sell), các doanh nghiệp xuất, nhập khẩu có thể cố định tỷ giá bán USD ở mức cao hơn tỷ giá hiện tại với các mức chênh lệch như sau: Kỳ hạn 3 tháng: 0%; kỳ hạn 6 tháng: +0,1%; kỳ hạn 9 tháng: +0,3%; kỳ hạn 12 tháng: +0,4%.
Doanh nghiệp có thể bán USD trong tương lai với mức giá cao hơn hiện nay, điều này rất có lợi trong bối cảnh tỷ giá được dự báo giảm.
Doanh nghiệp nên áp dụng chiến lược bán kỳ hạn USD/VND cho khoảng 30-50% tổng giá trị kim ngạch xuất khẩu thay vì toàn bộ, giảm thiểu rủi ro tỷ giá và tận dụng hiệu quả bối cảnh thị trường hiện tại.
Còn ông Đinh Đức Quang - Giám đốc Khối Kinh doanh tiền tệ, UOB Việt Nam cho rằng, trong diễn biến phức tạp và khó lường từ tác động thuế quan và các biến động khác, các doanh nghiệp tiềm ẩn rủi ro tỷ giá và lãi suất nên đồng hành chặt chẽ với các ngân hàng thương mại trong công tác theo dõi thị trường, cập nhật và phân tích các biến động này sẽ tác động như thế nào lên dòng tiền, chi phí hoạt động kinh doanh…, để từ đó chọn lựa các công cụ phòng chống rủi ro phù hợp.
“Gần như bất khả thi để bất cứ tổ chức tài chính nào có thể đưa ra các dự báo biến động chính xác hàng ngày hay hàng tháng, cũng không thể dự báo chính xác các điểm rơi tài chính ‘mua thấp, bán cao’ (tỷ giá, lãi suất, giá tài sản…), mà giải pháp phù hợp là tính toán được giá thành sản phẩm trước và sau khi thực hiện bảo hiểm rủi ro, từ đó doanh nghiệp có thể yên tâm tập trung vào phát triển thị trường mới, cải thiện chất lượng sản phẩm, kênh phân phối”, ông Quang nói.
Theo Khảo sát HSBC Global Trade Pulse mới công bố, ngay cả khi mức thuế và thời điểm áp dụng cuối cùng chưa rõ ràng, các doanh nghiệp đã bắt đầu cảm nhận được sự tác động: 80% doanh nghiệp Việt Nam tham gia khảo sát đã phải đối mặt với tình trạng chi phí gia tăng; 75% dự đoán tình trạng này còn kéo dài trong trung hạn.
Trong đó, nhiều doanh nghiệp đang cân nhắc thay đổi trọng tâm về thị trường mục tiêu, cũng như củng cố hoạt động phân tích dữ liệu để ứng phó với biến động; 76% doanh nghiệp lạc quan nhìn nhận tình hình theo hướng tích cực, họ thấy khó khăn về thuế quan càng khuyến khích đổi mới, sáng tạo, củng cố sức bền trong tương lai.
Ông Douglas Matheson - Giám đốc cấp cao Quản lý rủi ro tín dụng và Tuân thủ, HSBC Việt Nam cảnh báo, nếu rủi ro đối tác thường diễn ra từ từ, thì rủi ro ngoại hối có thể xảy ra như một trận động đất: Đột ngột, gây sốc và có khả năng gây tàn phá trên diện rộng. Biến động tỷ giá tiền tệ có thể gây xói mòn biên lợi nhuận và làm nhiễu các dự báo, thậm chí đối với những đồng tiền có vẻ ổn định.
Cụ thể, năm 2022, đồng Yên Nhật xuống mức thấp nhất trong 38 năm so với USD, giảm hơn 25% giá trị chỉ trong vài tháng khi Ngân hàng Trung ương Nhật Bản (BOJ) kiên trì theo đuổi chính sách tiền tệ siêu nới lỏng, còn Fed kiên quyết tăng lãi suất.
Ngay cả đồng Nhân dân tệ tương đối ổn định của Trung Quốc cũng mất giá hồi tháng 4/2025, xuống mức thấp nhất kể từ năm 2023.
Những biến động này không chỉ là con số trên lý thuyết, nếu không có giải pháp phòng ngừa có thể khiến lợi nhuận đột ngột giảm mạnh. Với những doanh nghiệp có biên lợi nhuận hẹp hoặc chu kỳ hợp đồng dài, những biến động như vậy có thể dẫn đến chênh lệch lớn giữa lãi và lỗ.
Vân Linh
Nguồn ĐTCK : https://tinnhanhchungkhoan.vn/chu-dong-phong-ngua-rui-ro-ty-gia-post371335.html