Chủ tịch Quốc hội: Dự án Luật Dân số là bước tiến quan trọng, khắc phục nhiều bất cập

5 giờ trướcBài gốc

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn cho ý kiến về dự án Luật Dân số.

Áp lực nhà ở, chi phí sinh hoạt cao khiến phụ nữ ngại sinh con

Chiều 8/10, tại Phiên họp thứ 50, Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) tiến hành thảo luận về dự án Luật Dân số. Cho ý kiến liên quan đến việc duy trì mức sinh thay thế, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp Hoàng Thanh Tùng cho rằng đây là chính sách rất quan trọng.

Tuy nhiên, ông Tùng cho rằng trong 3 chính sách đang được thiết kế trong dự thảo Luật (tăng thời gian nghỉ thai sản khi sinh con thứ hai; ưu tiên mua, thuê nhà ở xã hội; hỗ trợ tài chính khi sinh con), trừ chính sách hỗ trợ về nhà ở xã hội, thì hai chính sách còn lại chủ yếu mang tính chất hỗ trợ ngắn hạn.

Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp Hoàng Thanh Tùng.

Ông Tùng phân tích thêm, nguyên nhân chủ yếu khiến các cặp vợ chồng ngại duy trì mức sinh thay thế xuất phát từ các yếu tố kinh tế - xã hội có tính dài hạn như: áp lực về nhà ở, thị trường lao động cạnh tranh, chi phí nuôi con, tình trạng bất bình đẳng giới trong chăm sóc trẻ em. Dẫn chứng cụ thể, ông Tùng nói: "Thực tiễn như ở TP.HCM và một số địa phương khác cho thấy mức sinh thay thế rất thấp. TP.HCM chỉ đạt 1,39 con/phụ nữ; nguyên nhân cơ bản là do chi phí sinh hoạt cao, áp lực nhà ở và môi trường lao động cạnh tranh".

Do đó, ông Hoàng Thanh Tùng đề nghị tiếp tục nghiên cứu và có những biện pháp mang tính căn cơ, toàn diện hơn, tạo điều kiện để người dân yên tâm kết hôn, sinh đủ hai con, qua đó duy trì mức sinh thay thế.

Cùng cho ý kiến về vấn đề này, Chủ nhiệm Ủy ban Công tác đại biểu Nguyễn Thanh Hải cho hay, hiện nay các biện pháp duy trì mức sinh thay thế chủ yếu theo hướng hỗ trợ tài chính (được nghỉ thêm một tháng; chồng được nghỉ năm ngày). Bà Hải đề nghị nghiên cứu thêm, bởi hiện nay đang xuất hiện hiện tượng xã hội "ngại kết hôn, lười kết hôn và không có điều kiện tài chính để kết hôn". Bên cạnh đó, thực tế cho thấy không chỉ có xu hướng sinh không đủ con mà nhiều người còn ngại kết hôn, ngại sinh con, thậm chí ngại sinh ngay từ đứa đầu tiên.

Chủ nhiệm Ủy ban Công tác đại biểu Nguyễn Thanh Hải.

Bà Hải phân tích, những hiện tượng trên có nguyên nhân từ giá nhà quá cao, khả năng tiếp cận nhà ở rất khó (ngay cả với người có thu nhập trung bình, thậm chí thu nhập cao); chi phí giáo dục và y tế cho trẻ em đều lớn. Tất cả những yếu tố đó có thể dẫn tới tỷ lệ sinh thấp. Từ đó, bà Hải mong muốn các nội dung trên được phản ánh trong dự thảo Luật, không chỉ dừng ở khuyến khích người sinh đủ hai con.

Bên cạnh đó, Chủ nhiệm Ủy ban Công tác đại biểu cũng kiến nghị nghiên cứu mạnh mẽ hơn các giải pháp duy trì mức sinh thay thế. Bà Hải lấy ví dụ: "Ví dụ khuyến khích kết hôn trước 30 tuổi và có ít nhất một con. Bởi nếu trước 30 tuổi đã có con, thì họ sẽ kết hôn sớm hơn và được hưởng chính sách hỗ trợ. Trong dự thảo đã có nêu về chính sách nhà ở xã hội và một số chính sách khác".

Sinh đủ 2 con góp phần giảm áp lực già hóa dân số

Phát biểu tại phiên họp, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn đánh giá cao Bộ Y tế dù thời gian ngắn nhưng đã trình được dự án Luật Dân số thay thế Pháp lệnh Dân số.

Liên quan đến chính sách duy trì mức sinh thay thế, Chủ tịch Quốc hội cho rằng cần tăng cường các quy định nhằm khuyến khích sinh sản theo chủ trương của Đảng, được cụ thể hóa trong Luật Dân số.

Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh, việc sinh đủ 2 con góp phần giảm áp lực già hóa dân số, phù hợp với quyền con người. Hiện nay, trong đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức, đã cho phép sinh con thứ ba mà không bị xử lý kỷ luật (sửa Điều 10 của Pháp lệnh Dân số).

Bên cạnh đó, dự thảo Luật cần xây dựng cơ chế thích ứng với già hóa dân số và phân bổ dân số hợp lý. Chủ tịch Quốc hội cũng đề nghị xem xét tích hợp giáo dục dân số bắt buộc từ trung học cơ sở, cùng các chương trình về sức khỏe sinh sản và bình đẳng giới.

Toàn cảnh Phiên họp của UBTVQH chiều 8/10.

Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh, dự án Luật Dân số là bước tiến quan trọng, khắc phục nhiều bất cập của Pháp lệnh Dân số cũ, góp phần thực hiện mục tiêu phát triển bền vững. Tuy nhiên, để sâu sắc hơn, Luật cần nhấn mạnh vai trò của Nhà nước, trong đó có cơ chế hỗ trợ và kiểm soát với quy định tài chính rõ ràng. Cần có sự giám sát của Quốc hội, Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể, nhằm bảo đảm Luật đi vào cuộc sống, không chỉ giải quyết vấn đề dân số mà còn thúc đẩy công bằng xã hội, phát triển kinh tế xanh, hướng tới Việt Nam năm 2045.

Trước đó, Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan cho biết dự án Luật bổ sung 4 chính sách mới, trong đó có chính sách "duy trì mức sinh thay thế".

Cụ thể: Tăng thời gian nghỉ thai sản khi sinh con thứ hai: phụ nữ được nghỉ thêm 1 tháng; nam giới được nghỉ thêm 5 ngày làm việc khi vợ sinh con; Hỗ trợ tài chính khi sinh con đối với: phụ nữ dân tộc thiểu số; phụ nữ sinh đủ hai con trước 35 tuổi; phụ nữ ở địa phương có mức sinh thấp; Ưu tiên mua hoặc thuê nhà ở xã hội theo quy định của pháp luật về nhà ở đối với phụ nữ sinh đủ hai con hoặc nam giới có hai con đẻ mà vợ đã mất; Chính phủ sẽ quy định cụ thể nội dung và mức hỗ trợ tối thiểu của các biện pháp để duy trì mức sinh thay thế.

Lê Bảo

Nguồn SK&ĐS : https://suckhoedoisong.vn/chu-tich-quoc-hoi-du-an-luat-dan-so-la-buoc-tien-quan-trong-khac-phuc-nhieu-bat-cap-169251008180312018.htm