Ngày 11-3, UBND TP HCM phối hợp cùng Đại học Quốc gia TP HCM tổ chức hội thảo khoa học về triển khai Nghị quyết 57/2024 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia.
Đặt hàng doanh nghiệp
Phát biểu tại hội thảo, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Bí thư Thành ủy, Chủ tịch UBND TP HCM Nguyễn Văn Được nhìn nhận thành phố đang có "thiên thời - địa lợi - nhân hòa" để hiện thực hóa Nghị quyết 57, tạo đột phá thời gian tới.
"TP HCM là địa phương có nguồn tài nguyên rất đặc biệt, là cửa ngõ kết nối, giao thương quốc gia" – ông Nguyễn Văn Được chia sẻ và cho rằng thời gian qua thành phố vẫn là cực tăng trưởng của quốc gia, nơi có các trường đại học, viện nghiên cứu với đội ngũ nhân lực chất lượng cao.
Chủ tịch UBND TP HCM Nguyễn Văn Được phát biểu tại hội thảo; Ảnh: NGUYỄN PHAN
Điều đặc biệt nữa, TP HCM là nơi tập trung nhiều doanh nghiệp lớn, nhỏ cả trong và ngoài nước. Thành phố cũng có Đại học Quốc gia TP HCM là trung tâm đào tạo nhân lực, cung cấp các chuyên gia đầu ngành.
Theo ông Nguyễn Văn Được, thành phố có tài nguyên đặc biệt nên cần có chiến lược, quyết sách, cách đi khác biệt.
Cơ cấu GRDP (tổng sản phẩm trên địa bàn) đang phản ánh đúng cơ cấu kinh tế của TP HCM khi tỷ trọng của khu vực dịch vụ chiếm tỷ lệ cao so với phần còn lại. Tuy nhiên, theo ý kiến của nhiều chuyên gia kinh tế, thành phố đang chạm ngưỡng của mức độ phát triển và không thể vượt lên qua ngưỡng này nếu không có các giải pháp để tăng cung.
"Việc tăng cung có thể thực hiện bằng thúc đẩy đầu tư công, đặc biệt đầu tư dự án giao thông, hạ tầng để tạo quỹ đất. Nhưng giải pháp này cũng chỉ đến một mức nhất định, giải pháp tiếp theo phải là tìm kiếm yếu tố mới, những điểm mới, đặc biệt là phát triển nền công nghiệp tri thức" – Chủ tịch UBND TP HCM nói.
Một trong những nhân tố mới được lãnh đạo UBND TP HCM nhắc tới là việc hình thành Trung tâm tài chính quốc tế. Với vị trí đặc biệt, cộng đồng doanh nghiệp lớn, là cửa ngõ giao thương và truyền thống lịch sử của địa phương..., những nhân tố này có thể giúp TP HCM tạo sự đột phá trong tương lai.
Với thế mạnh về nguồn nhân lực chất lượng cao, TP HCM cũng phù hợp với định hướng thúc đẩy chuyển đổi số, tạo ra giá trị tăng thêm từ ứng dụng công nghệ.
Chủ tịch UBND TP HCM cho biết thành phố đã đề ra chiến lược 1-4-1. Trong đó, 1 - Trung tâm tài chính quốc tế; 4 - Trung tâm công nghệ cao đa mục tiêu (tích hợp AI, dữ liệu, chip bán dẫn), khu công nghiệp công nghệ cao, y tế chất lượng cao, giáo dục chất lượng cao; 1 - Đầu tư hạ tầng chiến lược gồm hạ tầng giao thông và hạ tầng số.
Trong thời gian tới, Chủ tịch UBND TP HCM mong muốn Viện Nghiên cứu phát triển thành phố, Đại học Quốc gia TP HCM cùng tổ chức một hội thảo liên quan đến Trung tâm tài chính quốc tế nhằm làm rõ về quy hoạch, vị trí, cơ cấu, chức năng, chuẩn bị nguồn nhân lực.
Chủ tịch UBND TP HCM cũng đặt hàng các doanh nghiệp làm rõ các chính sách cần thiết để thúc đẩy KHCN của địa phương, như ưu đãi về thuế, đất đai và những vấn đề khác.
Phải chấp nhận rủi ro
Trước đó, PGS-TS Huỳnh Thành Đạt, Phó Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương, cho biết Nghị quyết 57 là chủ trương lớn, đột phá, chiến lược của Đảng, Nhà nước, góp phần đưa cả nước phát triển mạnh mẽ và bước vào kỷ nguyên mới.
Ông cho rằng với vai trò là trung tâm kinh tế, văn hóa, khoa học, công nghệ hàng đầu cả nước, TP HCM cần là đơn vị tiên phong trong việc thực hiện nghị quyết này.
"Vừa rồi, tôi có gặp một nhà kinh tế hàng đầu đang làm việc tại TP HCM, được chia sẻ rằng Nghị quyết 57 nhất định phải thành công ở TP HCM vì nơi này có điều kiện tốt nhất để thực hiện, nếu không thành công ở đây thì sẽ khó thành công ở nơi khác" – ông Huỳnh Thành Đạt kể.
PGS-TS Vũ Hải Quân, Giám đốc Đại học Quốc gia TP HCM, nhìn nhận bên cạnh phát triển nhân lực chất lượng cao, khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo luôn là 1 trong 3 đột phá chiến lược mà Đảng xác định.
PGS-TS Vũ Hải Quân phân tích giai đoạn 2016-2020, thành phố với vai trò là trung tâm khoa học công nghệ cả nước nhưng cũng chỉ có mức chi 0,96% GRDP cho khoa học công nghệ. Nghiên cứu khoa học công nghệ không chắc chắn sẽ ra kết quả, còn nếu chắc chắn thì không còn là nghiên cứu.
Do đó, nếu không có cơ chế chấp nhận rủi ro, nhà khoa học không bao giờ dám mạo hiểm và chỉ đứng trong vùng an toàn. Khi đó, các sản phẩm cũng chỉ mang tính an toàn chứ không thể đột phá.
Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ Lâm Đình Thắng cho biết thành phố sẽ thực hiện 7 nhóm giải pháp trọng tâm trong thời gian tới; Ảnh: NGUYỄN PHAN
Theo Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ Lâm Đình Thắng, Nghị quyết 57 ra đời là một cơ hội cốt lõi để TP HCM bứt phá hơn nữa, góp phần đưa khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số làm chìa khóa để phát huy mọi nguồn lực, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội.
Ông Lâm Đình Thắng cho biết TP HCM sẽ thực hiện 7 nhóm giải pháp trọng tâm gồm nâng cao nhận thức; tiếp tục rà soát, ban hành các cơ chế, chính sách vượt trội về khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số; tăng cường đầu tư, hoàn thiện hạ tầng...
LÊ TỈNH - PHAN ANH