Đại biểu Quốc hội (ĐBQH) Trần Thị Nhị Hà (Hà Nội) cho rằng, hệ thống pháp luật của chúng ta đã có những quy định về phòng, chống tác hại của thuốc lá, rượu, bia – những sản phẩm có nguy cơ ảnh hưởng trực tiếp đối với sức khỏe người tiêu dùng. Tuy nhiên, vẫn thiếu vắng một cơ chế kiểm soát toàn diện đối với những nhóm sản phẩm làm gia tăng các bệnh không lây nhiễm như các sản phẩm có chứa nhiều đường, nhiều muối, đồ ăn nhanh, sản phẩm siêu chế biến…
"Chúng ta không thể tiếp tục "chữa cháy" bằng điều trị khi mà các tác nhân gây bệnh không lây nhiễm có thể dự phòng được vẫn chưa được kiểm soát tốt. Luật Phòng bệnh cần mạnh mẽ hơn, quyết liệt hơn, và đi trước một bước để bảo vệ sức khỏe nhân dân trên khía cạnh này", đại biểu nhấn mạnh.
ĐBQH Trần Thị Nhị Hà.
Chỉ ra dự thảo Luật Phòng bệnh chưa có quy định cụ thể về dinh dưỡng học đường, trong khi đây là mắt xích quan trọng nhất để bảo vệ sức khỏe thế hệ trẻ ngay từ ghế nhà trường, bà dẫn chứng nhiều quốc gia như Nhật Bản, Hàn Quốc, Anh, Pháp đã có luật quy định chặt chẽ về vấn đề này; đặc biệt, Hàn Quốc còn cấm tuyệt đối bán thực phẩm không lành mạnh trong phạm vi 200 mét quanh trường học.
"Đã đến lúc Việt Nam cần luật hóa dinh dưỡng học đường để trường học thực sự trở thành "pháo đài" đầu tiên trong công tác phòng bệnh, nơi hình thái một thế hệ khỏe mạnh, thông minh và hạnh phúc", bà nói và đề nghị bổ sung quy định: Bộ Y tế chủ trì, phối hợp Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành Quy chuẩn quốc gia về tiêu chuẩn dinh dưỡng bữa ăn học đường. Cơ sở giáo dục có trách nhiệm tổ chức bữa ăn bảo đảm dinh dưỡng hợp lý, khoa học hạn chế sử dụng thực phẩm không lành mạnh có nguy cơ ảnh hưởng đến sức khỏe học sinh. Đồng thời, cấm bày bán, quảng cáo và khuyến mại các sản phẩm không có lợi cho sức khỏe trong và xung quanh khuôn viên trường học...
ĐBQH Phạm Trọng Nhân.
ĐBQH Phạm Trọng Nhân (TP Hồ Chí Minh) cho rằng, để kiểm soát các yếu tố nguy cơ gây bệnh tật, cần sửa khoản 2, Điều 15 theo hướng ràng buộc trách nhiệm và thời hạn thực thi rõ ràng: "Chính phủ có trách nhiệm ban hành và định kỳ cập nhật danh mục các sản phẩm, yếu tố nguy cơ không có lợi cho sức khỏe; quy định biện pháp quản lý, bao gồm dán nhãn cảnh báo, hạn chế quảng cáo, kiểm soát phân phối trong cơ sở giáo dục và áp dụng chính sách thuế sức khỏe phù hợp. Trong thời hạn 12 tháng kể từ ngày luật có hiệu lực, Chính phủ, Bộ Y tế và các bộ liên quan phải hoàn thiện các văn bản quy định chi tiết; quá thời hạn sẽ áp dụng tạm thời theo tiêu chí do Bộ Y tế công bố".
Bên cạnh đó, cần cấm tiếp thị nhắm đến trẻ em dưới 16 tuổi trên mọi nền tảng, quy định rõ vùng an toàn dinh dưỡng học đường; cấm bán và quảng cáo sản phẩm có dán nhãn cảnh báo trong phạm vi nhà trường theo khuyến nghị của Tổ chức Y tế Thế giới và phù hợp với thực tiễn Việt Nam. Đại biểu cũng đề xuất xây dựng thuế sức khỏe đối với sản phẩm chứa đường và chất béo, khuyến khích doanh nghiệp cải tiến sản phẩm. Đồng thời giảm thuế cho sản phẩm tự nhiên, ít phụ gia, để chính sách tài chính song hành cùng chính sách y tế...
Quỳnh Vinh