Chú trọng quảng bá thương hiệu làng nghề

8 giờ trướcBài gốc

Cơ hội đi kèm thách thức

Trước guồng quay công nghiệp hóa, nhiều làng nghề đang phải đối diện với muôn vàn khó khăn. Thị trường tiêu thụ sản phẩm ngày càng bị thu hẹp. Những sản phẩm thủ công truyền thống vốn tốn nhiều công sức, giá thành cao khó cạnh tranh với hàng công nghiệp sản xuất đại trà, mẫu mã đa dạng, giá rẻ. Không ít nghệ nhân trăn trở: Làm nghề thì giữ được cái hồn cha ông, nhưng lại khó nuôi sống cả gia đình.

Sản phẩm làng nghề truyền thống hiện đối mặt với áp lực bảo tồn và phát triển Ảnh: Minh Ngọc

Cùng đó, lực lượng lao động trẻ cũng dần rời bỏ làng nghề. Họ tìm đến thành phố, các khu công nghiệp với thu nhập ổn định hơn thay vì gắn bó với công việc tỉ mỉ, nhiều công đoạn, đòi hỏi sự kiên nhẫn. Hệ quả là nhiều làng nghề vốn một thời vang danh, nay chỉ còn lại những nghệ nhân lớn tuổi “giữ lửa”, hoạt động cầm chừng. Nếu không có sự tiếp nối, nhiều nghề cổ truyền có nguy cơ bị xóa sổ trong tương lai gần.

Dẫu thế, hiện đại hóa không chỉ mang đến thách thức, mà còn mở ra cơ hội mới. Một số làng nghề đã bắt nhịp với xu hướng, đưa sản phẩm lên sàn thương mại điện tử, tận dụng mạng xã hội để quảng bá. Du lịch trải nghiệm làng nghề cũng trở thành hướng đi giàu tiềm năng, khi du khách trong và ngoài nước ngày càng quan tâm đến văn hóa bản địa. Hình ảnh những du khách quốc tế tự tay nặn gốm, dệt lụa, hay vẽ tranh dân gian không chỉ mang lại trải nghiệm độc đáo, mà còn khẳng định sức sống mới cho làng nghề.

Nhiều nghệ nhân trẻ cũng mạnh dạn sáng tạo, kết hợp kỹ thuật truyền thống với thiết kế hiện đại. Lụa được may thành trang phục công sở, gốm sứ kết hợp công năng hiện đại, tranh dân gian trở thành chất liệu cho các sản phẩm lưu niệm, đồ trang trí. Những đổi mới ấy giúp làng nghề không chỉ “sống còn” mà còn có cơ hội vươn ra thị trường quốc tế.

Cần chiến lược bảo tồn và phát triển

Bảo tồn làng nghề truyền thống không chỉ là lưu giữ một nghề cổ, mà còn là gìn giữ ký ức văn hóa, tinh hoa kỹ thuật và bản sắc dân tộc. Trong bối cảnh hội nhập, nếu thiếu chiến lược rõ ràng, nguy cơ mai một là khó tránh khỏi.

Nghệ nhân điêu khắc bút bi tre Dương Thanh Phận cho rằng, thách thức lớn nhất của làng nghề hiện nay chính là đầu ra cho sản phẩm. “Chúng tôi có thể dồn hết tâm huyết vào từng tác phẩm, nhưng nếu sản phẩm không đến được tay người tiêu dùng thì nghề khó tồn tại” - ông chia sẻ.

Theo ông Phận, việc nhiều người trẻ rời bỏ nghề cũng bắt nguồn từ thu nhập bấp bênh. Khi không thể sống bằng nghề, họ khó lòng gắn bó. Tuy nhiên, ông vẫn tin công nghệ số và thương mại điện tử sẽ mở ra hướng đi mới, giúp làng nghề vươn xa nếu biết kết hợp truyền thống với sáng tạo hiện đại và truyền thông hiệu quả cho sản phẩm. Bản thân ông ấp ủ giấc mơ nâng tầm tre Việt, biến bút bi tre cùng những sản phẩm thủ công thành quà tặng đại diện cho đất nước.

Song song với nỗ lực cá nhân, việc quảng bá và xây dựng thương hiệu làng nghề cần được chú trọng. Đăng ký chỉ dẫn địa lý, bảo hộ nhãn hiệu tập thể sẽ giúp sản phẩm khẳng định giá trị, nâng cao sức cạnh tranh. Những thương hiệu như lụa Vạn Phúc, gốm Bát Tràng hay mây tre đan Phú Vinh có thể trở thành đại diện quốc gia, hướng tới thị trường quốc tế.

Một chiến lược phát triển bền vững cũng đòi hỏi sự kết hợp giữa làng nghề và du lịch văn hóa. Những tour trải nghiệm, nơi du khách được trực tiếp tham gia chế tác, không chỉ tăng giá trị kinh tế mà còn góp phần nâng cao nhận thức cộng đồng về bảo tồn di sản.

Quan trọng hơn cả, người thợ cũng cần thay đổi tư duy sản xuất: không chỉ làm nghề để lưu giữ, mà còn để sống tốt với nghề. Sự sáng tạo trong mẫu mã, công năng sản phẩm, kết hợp truyền thống với nhu cầu hiện đại sẽ là chìa khóa để làng nghề khẳng định giá trị bền vững trong thời kỳ hội nhập.

Nghệ nhân ưu tú Đỗ Văn Cường - Chủ tịch Hội làng nghề chạm khắc gỗ mỹ nghệ Thiết Úng (Hà Nội) bày tỏ tin tưởng vào công nghệ số và thương mại điện tử sẽ mở ra hướng đi mới, nhưng người thợ cũng phải thay đổi tư duy, kết hợp kỹ thuật truyền thống với thiết kế hiện đại. Chỉ khi vừa giữ được bản sắc, vừa đáp ứng nhu cầu thị trường, làng nghề mới thực sự phát triển bền vững.

Văn Thanh

Nguồn Đại Đoàn Kết : https://daidoanket.vn/chu-trong-quang-ba-thuong-hieu-lang-nghe-10314980.html