Những ngày qua, các cấp, ngành trong tỉnh tập trung rà soát toàn diện công tác chuẩn bị dự án bảo đảm tiến độ, minh bạch và quyền lợi người dân.
Chạy đua tiến độ, đảm bảo khởi công
Con đường thuộc Dự án (DA) Đầu tư xây dựng đường bộ cao tốc Quy Nhơn - Pleiku (DA cao tốc Quy Nhơn - Pleiku) dài khoảng 125 km, quy mô 4 làn xe, nền đường rộng 24,75 m, vận tốc thiết kế 100 km/giờ, tổng mức đầu tư 43.734 tỷ đồng, chia thành 3 DA thành phần. Trong đó, DA thành phần 1 và DA thành phần 3 dự kiến khởi công ngày 19-12; DA thành phần 2 dự kiến khởi công trong tháng 3-2026.
Tổ công tác GPMB tại các xã có dự án Quy Nhơn - Pleiku đi qua đã tiến hành đo đạc đất đai tại các hộ dân bị ảnh hưởng. Ảnh: Hải Yến
Để triển khai DA cần thu hồi hơn 1.053 ha đất, ảnh hưởng 6.609 hộ dân và 17 tổ chức, trong đó 611 hộ phải bố trí tái định cư (TĐC).
Tỉnh đang triển khai đầu tư xây dựng 12 khu TĐC, phấn đấu cơ bản hoàn thành giải phóng mặt bằng (GPMB) trong tháng 3-2026.
Về nguồn vật liệu xây dựng, nhu cầu toàn DA gồm 16,242 triệu mét khối đất đắp, 2,39 triệu mét khối cát và 3,56 triệu mét khối đá.
UBND tỉnh đã cho chủ trương khai thác 17 mỏ đất, 12 mỏ cát và các mỏ đá trên địa bàn, cơ bản bảo đảm phục vụ thi công.
Theo Ban Quản lý các công trình giao thông và dân dụng tỉnh, đến cuối tháng 11, UBND tỉnh đã phê duyệt báo cáo đánh giá tác động môi trường và quyết định đầu tư DA; ngày 7.12 phê duyệt xong thiết kế kỹ thuật, đủ điều kiện tổ chức lựa chọn nhà thầu xây lắp.
DA thành phần 1 có chiều dài khoảng 22 km, tổng vốn đầu tư 6.989 tỷ đồng, đi qua các phường An Nhơn Bắc, An Nhơn và các xã Bình An, Bình Hiệp, Bình Phú; điểm đầu tại QL 19B, điểm cuối tại phía Tây đường tránh Phú Phong. Trên tuyến có 28 cầu, 3 nút giao liên thông, 15 hầm chui dân sinh, 2 cầu vượt.
Ông Lê Tự Bình - Bí thư Đảng ủy xã Bình An - cho biết: “Đoạn đường thuộc DA cao tốc Quy Nhơn - Pleiku qua địa bàn xã dài khoảng 3 km, tổng diện tích thu hồi 23,3 ha với 613 thửa đất, ảnh hưởng đến 356 hộ dân, trong đó có 5 hộ bị thu hồi đất ở.
Xã đã thành lập Hội đồng, Tổ công tác bồi thường, hỗ trợ GPMB, TĐC; đồng thời đã ước tính, xác định sơ bộ kinh phí bồi thường, GPMB, tham gia đầy đủ ý kiến đánh giá tác động môi trường. Khu TĐC diện tích 1,48 ha, dự kiến 48 lô đã đủ cơ sở pháp lý. Chúng tôi kiến nghị sớm bàn giao cọc GPMB ngoài thực địa để đẩy nhanh tiến độ theo kế hoạch”.
UBND xã Tuy Phước Tây lập quy hoạch phân khu tỷ lệ 1/2.000 các khu TOD ( vùng phụ cận ga đường sắt tốc độ cao trục Bắc - Nam) tại vùng phụ cận ga Diêu Trì (khoảng 443 ha). Ảnh: Hải Yến
Trong khi đó, DA thành phần 3 có chiều dài 35 km, đi qua địa bàn các xã: Lơ Pang, Mang Yang, KDang, Đak Đoa, Ia Băng và phường Hội Phú. Tổng diện tích đất cần thu hồi khoảng 363,44 ha, ảnh hưởng 2.113 hộ dân.
Ban Quản lý DA (QLDA) đề xuất xây dựng 4 khu TĐC, gồm 1 khu tại xã Mang Yang và 3 khu tại Ia Băng. Về cơ bản, đến nay đã hoàn thành kiểm đếm để GPMB; đảm bảo bàn giao 100% mặt bằng cho đơn vị thi công trước ngày 31-3-2026. Các khu TĐC thuộc DA thành phần này cũng sẽ hoàn thành trong tháng 3-2026.
Đồng bộ giải phóng mặt bằng Dự án Đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam
DA Đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam có tổng chiều dài tuyến qua địa bàn tỉnh khoảng 115,7 km, đi qua 18 xã, phường. UBND tỉnh đã thống nhất theo đề nghị của Ban QLDA này việc phân chia DA thành 15 DA thành phần. Tổng kinh phí GPMB, TĐC toàn tuyến qua tỉnh dự kiến 10.310 tỷ đồng. Tỉnh đã mở tài khoản tiếp nhận kinh phí GPMB, đồng thời đề nghị Bộ Xây dựng bố trí 600 tỷ đồng trong năm 2025, số còn lại trong năm 2026.
Trong công tác quy hoạch TĐC, tỉnh đã phê duyệt 38 khu TĐC với tổng diện tích 153,84 ha, bố trí 3.371 lô đất phục vụ 1.587 hộ dân bị ảnh hưởng; đồng thời phê duyệt 6 khu cải táng với diện tích 4,01 ha.
Về công tác GPMB, tỉnh đã chỉ đạo lập quy hoạch phân khu tỷ lệ 1/2.000 các khu TOD (vùng phụ cận ga đường sắt tốc độ cao trục Bắc - Nam) tại vùng phụ cận ga Diêu Trì (khoảng 443 ha) và Bồng Sơn (khoảng 440 ha), nhằm khai thác hiệu quả quỹ đất, hình thành các đô thị - dịch vụ - logistics hiện đại gắn với tuyến đường sắt tốc độ cao.
Riêng đoạn qua xã Hoài Nhơn Bắc dài 10,3 km, tổng diện tích đất thu hồi khoảng 70 ha, ảnh hưởng 720 hộ dân, chính quyền địa phương đã hoàn thành xác minh nguồn gốc đất 805 trường hợp, quy hoạch 4 khu TĐC và 1 khu cải táng.
Ông Trần Minh Lâm - Phó Chủ tịch UBND phường Hoài Nhơn Bắc - cho biết: Địa phương xác định GPMB là nhiệm vụ chính trị đặc biệt quan trọng, tập trung đối thoại, tuyên truyền, giải quyết thấu đáo từng trường hợp, bảo đảm quyền lợi người dân, hạn chế phát sinh khiếu kiện.
Dự án cao tốc Quy Nhơn - Pleiku sẽ đào hầm xuyên đèo An Khê. Ảnh: Hải Yến
Theo ông Trương Khoa - Phó Giám đốc Sở Xây dựng, tỉnh kiến nghị Bộ Xây dựng sớm phê duyệt việc phân chia 15 DA thành phần GPMB, đồng thời sớm bàn giao cọc mốc GPMB ngoài thực địa, hoàn tất lựa chọn tư vấn lập báo cáo nghiên cứu khả thi để các địa phương có đầy đủ cơ sở pháp lý tăng tốc triển khai.
Để đảm bảo tiến độ các DA, lãnh đạo tỉnh đã yêu cầu các sở, ngành và địa phương rà soát kỹ từng đầu việc, từng mốc tiến độ, chú trọng tháo gỡ các điểm nghẽn trong GPMB, TĐC và nguồn vật liệu; kịp thời báo cáo khó khăn phát sinh để xử lý ngay, không để kéo dài. Quan điểm xuyên suốt được nhấn mạnh là làm đúng quy định, công khai, minh bạch, lấy người dân làm trung tâm.
BÙI NGHĨA