Cẩn thận với tâm lý FOMO
Hai phiên liên tiếp ngày 2 và 3.12, chỉ số VN-Index đều tăng trên 10 điểm mỗi phiên. Mức tăng như thế là khá mạnh. Theo Công ty chứng khoán Vietcombank (VCBS) đà tăng trong những phiên tới có thể sẽ chậm lại do lực bán chốt lời ngắn hạn gia tăng. Trong khi đó, Công ty chứng khoán Tiên Phong nhận định, chỉ số có thể diễn ra nhịp tái tích lũy hay điều chỉnh giữa chặng từ 1.730 điểm đến 1.800 điểm.
Dù ủng hộ xu hướng tăng thế nào đi nữa cũng không thể không lưu ý một thực tế rằng VN-Index hoàn toàn có thể xảy ra nhịp điều chỉnh kỹ thuật trong ngắn hạn do lực bán chốt lời. Đó chính là yếu tố mà các nhà đầu tư - đặc biệt là nhà đầu tư nhỏ lẻ - cần thận trọng.
Nếu nhà đầu tư sốt ruột vì cho rằng đã vuột mất cơ hội trong những phiên tăng vừa qua và bị tâm lý FOMO (Fear Of Missing Out - hội chứng sợ bỏ lỡ) chi phối, rất có thể dễ phạm sai lầm đưa mình vào tình thế mua vào giá cao hoặc mua đuổi giá nhưng rồi sau đó chỉ số nhanh chóng điều chỉnh trở lại khiến tài khoản bị lỗ ngay trong phiên.
Tâm lý FOMO rất phổ biến trong giới đầu tư chứng khoán đặc biệt là các nhà đầu tư nhỏ lẻ. Khi thị trường tăng, những nhà đầu tư lỡ nhịp “lên tàu” (mua vào cổ phiếu) thường tìm đến các nhân viên môi giới. Và trên thực tế, rất ít nhân viên môi giới khuyên người mua kiểm soát tâm lý FOMO, mà ngược lại luôn sẵn sàng đề xuất một danh mục với các phân tích lạc quan, bỏ qua diễn biến thực tế thị trường đã tăng một quãng khá dài từ đáy của đợt điều chỉnh vừa qua. Bởi nhà đầu tư càng mua vào mạnh thì nhân viên tư vấn càng có doanh thu, giúp cho nhân viên môi giới hoàn thành hoặc vượt KPI.
Nên “đánh” như thế nào để hạn chế rủi ro?
Theo Công ty chứng khoán AIS, nhà đầu tư nên ưu tiên nắm giữ những cổ phiếu có vận động hồi phục mạnh mẽ.
Lý do là, các cổ phiếu này đã điều chỉnh sâu thời gian qua và bây giờ đang hồi phục mạnh, vì thế xu hướng tăng sẽ đáng tin cậy hơn và mức tăng diễn ra có thể mạnh mẽ hơn so với các mã cổ phiếu khác. Cũng xu hướng này, VCBS cho rằng nhà đầu tư nên tăng tỉ trọng đối với những cổ phiếu đã xác nhận xu hướng tăng giá.
Một lời khuyên nữa từ Công ty chứng khoán Kiến Thiết (CSI), nhà đầu tư nên tăng dần tỉ trọng đối với những mã cổ phiếu đã có lợi nhuận. Bởi với các mã đã có lợi nhuận, nếu thị trường bất ngờ điều chỉnh trở lại thì xác suất lỗ vốn của nhà đầu tư có thể thấp hơn so với việc đầu tư vào các mã cổ phiếu khác.
Từ lời khuyên này cũng cho thấy một điều rất quan trọng, là nhà đầu tư nên tận dụng lợi thế các mã cổ phiếu có sẵn trong danh mục hay còn gọi là hàng có sẵn, để có ngay hàng bán ra khi cổ phiếu tăng giá. Bởi nếu phải mua mới, thời gian chờ T+2 mất tới hai ngày rưỡi mới có hàng để bán ra, ẩn chứa rủi ro rất lớn.
Cũng nhờ hàng có sẵn, sau khi bán ra khi giá tăng, nhà đầu tư có thể mua “trả lại” cho tài khoản khi mã cổ phiếu đó giảm giá ngay trong phiên. Cách này được rất nhiều nhà đầu tư cá nhân kinh nghiệm sử dụng để kiếm lời và hạn chế rủi ro.
Thế Lâm