Quang cảnh thảo luận tại tổ.
Tại tổ đại biểu Đoàn Đại biểu Quốc hội (ĐBQH) 2 tỉnh Đồng Tháp và Quảng Ngãi, các ý kiến thống nhất cao với sự cần thiết về ban hành CTMTQG hiện đại hóa và nâng cao chất lượng giáo dục và đào tạo giai đoạn 2026 - 2035. Đồng thời, các đại biểu đóng góp nhiều giải pháp thiết thực để các mục tiêu lớn trở nên khả thi, đi sâu vào đời sống, đảm bảo mọi nguồn lực đầu tư đều mang lại hiệu quả thực chất cho người dân.
THẢO LUẬN CTMTQG VỀ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
Với CTMTQG hiện đại hóa, nâng cao chất lượng giáo dục và đào tạo, Chính phủ dự kiến bố trí nguồn lực hơn 580 nghìn tỷ đồng. Mục tiêu không chỉ dừng lại ở việc kiên cố hóa 100% trường lớp, mà còn hướng tới những đích đến xa hơn: Đầu tư trọng điểm cho giáo dục đại học, nghề nghiệp và phấn đấu từng bước đưa tiếng Anh trở thành ngôn ngữ thứ hai.
Chia sẻ với khát vọng hội nhập của ngành Giáo dục, đặc biệt là mục tiêu đưa tiếng Anh thành ngôn ngữ thứ hai (đạt 100% cơ sở giáo dục vào năm 2035), các đại biểu đánh giá đây là tầm nhìn chiến lược. Tuy nhiên, từ thực tiễn cơ sở, nhiều đại biểu mong muốn có những bước đi thận trọng và thực tế hơn.
Đại biểu Phạm Văn Hòa phát biểu thảo luận.
Phát biểu thảo luận, đại biểu Phạm Văn Hòa, Đoàn ĐBQH tỉnh Đồng Tháp bày tỏ sự trăn trở về tính khả thi khi áp dụng đại trà tại các vùng sâu, vùng xa và vùng đồng bào dân tộc thiểu số. Đại biểu phân tích: “Tại các vùng khó khăn, việc đảm bảo đủ giáo viên dạy tốt tiếng Việt và giữ gìn tiếng mẹ đẻ cho đồng bào đã là một nỗ lực lớn. Do đó, việc phổ cập song ngữ cần tính toán kỹ lưỡng về nguồn lực con người và cơ sở vật chất để đảm bảo chất lượng thực chất, tránh hình thức”.
Đồng quan điểm, đại biểu Nguyễn Hoàng Mai và đại biểu Nguyễn Thị Mai Hoa, Đoàn ĐBQH tỉnh Đồng Tháp gợi mở hướng tiếp cận linh hoạt. Thay vì áp đặt chỉ tiêu cứng ngay từ đầu, các đại biểu đề xuất nên có lộ trình, tập trung trước hết vào kỹ năng đọc hiểu tài liệu và ứng dụng công nghệ thông tin. Việc này vừa sức hơn với điều kiện hiện tại và cũng là nền tảng vững chắc để tiến tới các mục tiêu xa hơn.
Đại biểu Nguyễn Hoàng Mai phát biểu thảo luận.
Góp ý đối với giáo dục đại học, đại biểu cho rằng cần đầu tư tinh gọn để vươn tầm. Về chiến lược phát triển giáo dục đại học và nghề nghiệp, các đại biểu ủng hộ chủ trương đầu tư trọng điểm để nâng cao vị thế quốc tế.
Ý tưởng xây dựng “Trung tâm Giáo dục đại học quốc tế” tại Việt Nam được đại biểu Phạm Văn Hòa và đại biểu Nguyễn Thanh Cầm, Đoàn ĐBQH tỉnh Đồng Tháp ủng hộ nhiệt liệt. Đây là giải pháp tích cực để "hút" sinh viên quốc tế và giữ chân nhân tài, thay vì chỉ đơn thuần cử người đi học nước ngoài.
Tuy nhiên, các đại biểu cũng lưu ý về việc phân bổ nguồn lực. Việc phấn đấu mỗi địa phương đều có trường nghề đẳng cấp quốc tế có thể dẫn đến dàn trải. Thay vào đó, sự đầu tư nên tập trung vào các trung tâm vùng và các thành phố lớn để tạo ra những cơ sở giáo dục thực sự mạnh, đóng vai trò đầu tàu dẫn dắt cả hệ thống.
THẢO LUẬN CTMTQG VỀ Y TẾ
CTMTQG về chăm sóc sức khỏe, dân số và phát triển với tổng vốn hơn 125 nghìn tỷ đồng. Chính phủ đặt kỳ vọng đến năm 2030, 100% người dân sẽ có hồ sơ sức khỏe điện tử và 90% xã, phường đạt chuẩn quốc gia về y tế, nhằm chủ động thích ứng với tốc độ già hóa dân số nhanh chóng hiện nay.
Thẩm tra các nội dung này, Ủy ban Văn hóa, Giáo dục nhất trí cao về sự cần thiết đầu tư, song, cũng lưu ý Chính phủ cần rà soát kỹ để tránh trùng lặp nhiệm vụ và cân đối lại cơ cấu vốn, đặc biệt là nguồn lực cho công tác dân số và phát triển (hiện mới chiếm 15,5%).
Đại biểu Nguyễn Văn Dương phát biểu thảo luận.
Đối với lĩnh vực y tế, sự quan tâm của các đại biểu hướng về tính hiệu quả của dòng vốn đầu tư. Đại biểu Nguyễn Hoàng Mai và đại biểu Nguyễn Văn Dương, Đoàn ĐBQH tỉnh Đồng Tháp chỉ ra rằng, để nguồn vốn 125 nghìn tỷ đồng phát huy tác dụng tối đa, cần sớm thống nhất nội hàm của khái niệm "Y tế cơ sở".
“Cần xác định rõ y tế cơ sở bao gồm cả trung tâm y tế khu vực hay chỉ là trạm y tế xã, để từ đó có cơ chế phân bổ nguồn lực hợp lý, tránh tình trạng nơi thừa, nơi thiếu hoặc đầu tư không đồng bộ” - các đại biểu góp ý.
Bên cạnh đó, đại biểu Nguyễn Thanh Cầm mang đến góc nhìn nhân văn khi đề nghị chương trình cần bao quát hơn nữa các vấn đề của xã hội hiện đại như sức khỏe tinh thần và sự hỗ trợ dành cho người khuyết tật. Việc kết hợp y học cổ truyền và mô hình bác sĩ gia đình cũng được kỳ vọng sẽ giúp hệ thống y tế gần dân hơn.
Đại biểu Nguyễn Thanh Cầm phát biểu thảo luận.
Một trong những trăn trở lớn nhất của các đại biểu là cơ chế tài chính. Với quy mô vốn lớn, yêu cầu về vốn đối ứng từ ngân sách địa phương là một thách thức không nhỏ, đặc biệt với các tỉnh nghèo.
Đại biểu Phạm Văn Hòa đề nghị Chính phủ có cơ chế linh hoạt: “Không nên cào bằng tỷ lệ đối ứng. Cần có chính sách hỗ trợ cao hơn cho các tỉnh miền núi, khó khăn, trong khi các thành phố lớn có thể chia sẻ gánh nặng nhiều hơn. Đồng thời, cần tháo gỡ khó khăn cho các trường đại học tự chủ để họ không phải chịu áp lực tài chính quá lớn khi tham gia chương trình”.
Các ý kiến của ĐBQH không chỉ thể hiện sự đồng thuận với chủ trương lớn của Đảng và Nhà nước, mà còn là những đóng góp thiết thực, xuất phát từ thực tiễn cuộc sống. Với vai trò "Tổng chỉ huy" được các đại biểu kỳ vọng, Chính phủ sẽ tiếp tục hoàn thiện các chương trình này, để những nguồn lực to lớn của đất nước được sử dụng đúng mục đích, mang lại diện mạo mới cho giáo dục và y tế Việt Nam trong thập kỷ tới.
THU HOÀI - MINH TRÍ