Ô nhiễm không khí bao phủ các tòa nhà tại New York. Ảnh: Getty Images
Theo tờ The Guardian ngày 5/9, nghiên cứu do Đại học Princeton chủ trì đã phân tích các nguồn ô nhiễm và dữ liệu dân số, qua đó chỉ ra rằng những chính sách ứng phó biến đổi khí hậu có thể đem lại tác động tích cực ngay lập tức đối với chất lượng không khí. Nếu không hành động, tình hình được dự báo sẽ xấu đi, với số ca tử vong liên quan đến ô nhiễm không khí tăng gần 13.000 ca vào năm 2030 so với năm 2015, do dân số Mỹ ngày càng già hóa và dễ bị tổn thương hơn trước các tác động của môi trường.
Tác giả chính của nghiên cứu, ông Xinyuan Huang, nhấn mạnh rằng việc cắt giảm sử dụng nhiên liệu hóa thạch không chỉ giúp giảm phát thải carbon mà còn mang lại những cải thiện đáng kể về môi trường sống. Ông cho biết, nếu áp dụng các chính sách khí hậu tham vọng, các bang như Tây Virginia và Kentucky có thể giảm hơn 19% số ca tử vong do ô nhiễm hạt mịn vào năm 2030.
Các biện pháp được nghiên cứu khuyến nghị gồm tăng cường sử dụng năng lượng tái tạo như điện gió, điện mặt trời, mở rộng xe điện, điện khí hóa phương tiện vận tải hạng nặng, đồng thời giảm số km di chuyển của phương tiện cá nhân. Việc thiết lập các khu vực phát thải thấp, thu phí giảm ùn tắc giao thông và khử cacbon trong lĩnh vực xây dựng cũng được coi là yếu tố quan trọng.
Tiến sĩ Wei Peng, đồng tác giả nghiên cứu, cho rằng cách kết hợp và triển khai các hành động này sẽ quyết định mức độ ủng hộ từ công chúng. “Khi tập trung vào lợi ích sức khỏe, chúng ta có thể tạo ra sự đồng thuận rộng rãi hơn cho quá trình chuyển đổi năng lượng sạch”, ông nói.
Một nghiên cứu khác được công bố gần đây cho thấy gánh nặng sức khỏe do ô nhiễm không khí ở Mỹ phân bổ không đồng đều. Tại các bang như Louisiana và Texas, nơi tập trung nhiều cơ sở sản xuất nhiên liệu hóa thạch, tình trạng này đặc biệt nghiêm trọng. Các cộng đồng dân cư thiểu số và có thu nhập thấp thường chịu mức phơi nhiễm cao hơn, khiến nguy cơ mắc bệnh và tử vong sớm do ô nhiễm không khí gia tăng rõ rệt so với các nhóm khác.
Phân tích kinh tế trước đó ước tính rằng các chính sách phát thải ròng bằng 0 có thể giúp Mỹ giảm từ 4.000 đến 15.000 ca tử vong sớm mỗi năm vào năm 2035, đồng thời tiết kiệm cho xã hội từ 65 đến 128 tỷ USD chi phí y tế.
Tại Vương quốc Anh, các nghiên cứu tương tự cũng cho thấy lợi ích rõ rệt. Nếu thực hiện thành công mục tiêu phát thải ròng bằng 0, riêng lĩnh vực xây dựng có thể mang lại lợi ích sức khỏe trị giá 21 tỷ bảng vào năm 2050, trong khi ngành vận tải đường bộ tiết kiệm khoảng 9,1 tỷ bảng.
Giới chuyên gia cho rằng kết quả nghiên cứu cho thấy quá trình chuyển đổi sang năng lượng sạch không chỉ góp phần ứng phó biến đổi khí hậu mà còn trực tiếp cải thiện sức khỏe cộng đồng, giúp cứu sống hàng nghìn người mỗi năm.
Hoàng Anh/Báo Tin tức và Dân tộc