Mã quét QR gửi góp ý về “Hòm thư điện tử thực hiện dân chủ ở cơ sở” được dán ở các vị trí thuận tiện, giúp bộ đội dễ dàng thao tác. Ảnh: Duy Khánh
Ứng dụng công nghệ số sáng tạo, hiệu quả
Có thể nói, BĐBP tỉnh Lai Châu là một trong những đơn vị đi đầu về công tác chuyển đổi số trong BĐBP. Minh chứng là những lớp học "Bình dân học vụ số" do thầy giáo Biên phòng phụ trách đang diễn ra sôi động trên các xã biên giới và một loạt mô hình sáng tạo, thiết thực phục vụ công tác quản lý, giữ gìn an ninh biên giới và quản lý tư tưởng bộ đội. Có thể kể đến mô hình “Hòm thư điện tử tiếp nhận tin báo tố giác tội phạm ẩn danh” được Ban Chỉ huy BĐBP tỉnh Lai Châu triển khai tại 13 đồn Biên phòng. Thông qua công cụ Google Forms và Google Sheets, người dân có thể gửi tin báo, phản ánh tội phạm cho BĐBP chỉ bằng một thao tác quét mã QR, nhập thông tin, dữ liệu theo biểu mẫu đơn giản có sẵn.
Thực tế, khu vực biên giới thường có địa hình hiểm trở, đi lại khó khăn khiến cho thời gian tới đồn Biên phòng trình báo vụ việc mất an ninh trật tự tốn nhiều thời gian. Hơn nữa, người dân nhiều khi thấy hành vi vi phạm pháp luật không dám báo lực lượng chức năng vì sợ bị trả thù hoặc phiền phức... Từ ngày có “Hòm thư điện tử tiếp nhận tin báo tố giác tội phạm ẩn danh” thể hiện trên các poster có gắn mã QR được BĐBP dán tại các địa điểm công cộng, những khó khăn đó đã được giải quyết, người dân kết nối với BĐBP thuận lợi hơn.
Thiếu tá Bàn Văn Hậu, Chính trị viên phó Đồn Biên phòng Pa Tần cho biết: "Người dân có thể dùng điện thoại có ứng dụng zalo để quét mã QR mà chúng tôi dán tại trụ sở UBND xã, trạm y tế, trường học, chợ... để truy cập vào biểu mẫu, điền thông tin hoặc hình ảnh muốn phản ánh vào đó, rồi nhấn nút gửi đi. Ngay khi gửi, thông tin được truyền trực tiếp về hòm thư điện tử của đơn vị. Từ đây, các cán bộ trực xử lý sẽ tiến hành xác minh, triển khai phương án tiếp cận vụ việc nếu cần thiết”.
Mô hình “Hòm thư điện tử tiếp nhận tin báo tố giác tội phạm ẩn danh” đi vào hoạt động đã góp phần nâng cao hiệu quả trấn áp tội phạm trên tuyến biên giới. Triển khai từ tháng 7/2025, tính đến ngày 28/10/2025, hệ thống đã tiếp nhận 75 tin báo, trong đó, 31 tin có giá trị, giúp BĐBP tỉnh Lai Châu xác lập, đấu tranh thành công 2 chuyên án, 4 vụ án, bắt giữ 7 đối tượng phạm tội về ma túy, thu 2 bánh và 46,42g heroin, gần 3 tấn cau khô cùng nhiều tang vật khác.
Nếu như mô hình “Hòm thư điện tử tiếp nhận tin báo tố giác tội phạm ẩn danh” phục vụ hữu ích cho công tác nắm tình hình địa bàn, đấu tranh với các loại tội phạm thì mô hình “Hòm thư điện tử thực hiện dân chủ ở cơ sở” lại là kênh phản ánh tâm tư, nguyện vọng, kiến nghị của cán bộ, chiến sĩ (CBCS), giúp chỉ huy đơn vị nắm tình hình tư tưởng bộ đội.
Đại tá Nguyễn Văn Hưng, Chính ủy Ban Chỉ huy BĐBP tỉnh Lai Châu chia sẻ: “Mô hình “Hòm thư điện tử thực hiện dân chủ ở cơ sở” là bước đột phá trong đổi mới phương thức lãnh đạo, điều hành, góp phần xây dựng môi trường làm việc số, dân chủ, minh bạch, củng cố niềm tin của bộ đội với cấp ủy, chỉ huy. Chỉ với thao tác quét mã QR hoặc truy cập liên kết, CBCS có thể gửi góp ý, phản ánh trực tuyến. Dữ liệu phản ánh được cập nhật hàng ngày, tổng hợp qua Google trang tính, giúp cấp ủy, chỉ huy nắm chắc tư tưởng bộ đội, kịp thời định hướng, giải quyết các vấn đề phát sinh, củng cố đoàn kết nội bộ, giảm thiểu đơn thư vượt cấp”.
Một điểm nhấn khác là mô hình “Quy tắc ứng xử văn hóa trong Ban Chỉ huy BĐBP tỉnh” được số hóa dưới dạng mã QR. Nội dung bộ quy tắc gồm 3 chương, 7 điều, được trình bày dễ hiểu, niêm yết công khai tại phòng trực ban, nhà ăn, Phòng Hồ Chí Minh, giúp bộ đội dễ dàng tra cứu, học tập mọi lúc, mọi nơi qua điện thoại, máy tính bảng. Mô hình này thay thế tài liệu giấy, tiết kiệm chi phí, đồng thời tạo sự thống nhất, cập nhật, lan tỏa nhanh chóng.
Nâng cao năng lực số trong toàn đơn vị
Đại tá Nguyễn Văn Hưng cho biết: “Trước xu thế phát triển mạnh mẽ của công nghệ thông tin và không gian mạng, Ban Chỉ huy BĐBP tỉnh Lai Châu xác định, tiếp tục đẩy mạnh công tác chuyển đổi số gắn với bảo đảm an ninh mạng, coi đây là nhiệm vụ trọng tâm, xuyên suốt trong quản lý, chỉ huy và huấn luyện bộ đội”.
Các cán bộ, chiến sĩ BĐBP tỉnh Lai Châu thử nghiệm quét mã QR gửi ý kiến tới các hòm thư điện tử đơn vị đang triển khai. Ảnh: Duy Khánh
Thực hiện điều này, Ban Chỉ huy BĐBP tỉnh Lai Châu đã tổ chức tuyên truyền, phổ biến rộng rãi đến 100% CBCS về các nền tảng số phục vụ phong trào “Bình dân học vụ số” như: Nền tảng học trực tuyến mở đại trà trên mạng máy tính quân sự (http://lms.bqp), phục vụ học và thi trực tuyến các nội dung lý thuyết điều lệnh đội ngũ, lái xe ô tô, xe máy, thi cán bộ chỉ huy giỏi; ứng dụng QiMe, hỗ trợ nhận thông báo, quản lý văn bản giúp cán bộ, nhân viên xử lý công việc nhanh, đúng tiến độ...
Với tinh thần chủ động, ngoài việc tham gia các lớp tập huấn do Bộ Tư lệnh BĐBP tổ chức, Ban Chỉ huy BĐBP tỉnh Lai Châu còn phối hợp với Viettel Lai Châu tổ chức lớp tập huấn chuyên đề chuyển đổi số cho CBCS. Các đồn Biên phòng cũng tổ chức 40 lớp bồi dưỡng cho 2.150 CBCS và nhân dân khu vực biên giới về kỹ năng cài đặt, khai thác, sử dụng các nền tảng số, thiết bị thông minh, đảm bảo an toàn thông tin, an ninh mạng. Nhờ đó, CBCS có những kiến thức nền tảng về công nghệ số để có thể ứng dụng trong xử lý nhiệm vụ chuyên môn.
Ban Chỉ huy BĐBP tỉnh Lai Châu cũng đã đề nghị Bộ Tư lệnh BĐBP cấp 19 chứng thư số phục vụ chữ ký số; hầu hết văn bản tại cơ quan Ban Chỉ huy đã được ký và gửi qua hệ thống mạng QS2, từng bước tiến tới phòng họp không giấy. Hạ tầng kết nối QS2 đang được triển khai đến các đồn Biên phòng, bảo đảm thông suốt, an toàn, tiết kiệm. Trước khi đưa vào sử dụng, các thiết bị kỹ thuật phục vụ chuyển đổi số đều được Bộ Tư lệnh 86 kiểm tra, cài đặt bảo mật theo quy định. “Nhờ đó, công tác chỉ huy, điều hành, xử lý văn bản của BĐBP tỉnh Lai Châu ngày càng hiện đại, nhanh gọn, góp phần tiết kiệm thời gian, nâng cao hiệu quả công tác, đồng thời tạo nền tảng vững chắc cho việc ứng dụng công nghệ số trong quản lý tư tưởng, đời sống bộ đội” - Đại tá Nguyễn Văn Hưng cho hay.
Đại tá Nguyễn Văn Hưng cho biết thêm, hiện nay, Ban Chỉ huy BĐBP tỉnh Lai Châu đang hoàn thiện mô hình “Thư viện pháp luật số”, tích hợp cơ sở dữ liệu các văn bản quy phạm pháp luật liên quan công tác biên phòng, an ninh trật tự khu vực biên giới và các quy định pháp luật gắn với đời sống nhân dân. Dự kiến, khi đưa vào vận hành, mô hình này sẽ giúp CBCS và nhân dân biên giới tra cứu, học tập pháp luật mọi lúc, mọi nơi.
Có thể khẳng định, những cách làm sáng tạo, hiệu quả trong chuyển đổi số đã và đang giúp BĐBP tỉnh Lai Châu nâng cao năng lực chỉ huy, quản lý tư tưởng bộ đội, đồng thời tăng cường mối quan hệ đoàn kết, gắn bó quân dân, bảo đảm hoàn thành tốt nhiệm vụ quản lý, bảo vệ vững chắc chủ quyền lãnh thổ, an ninh biên giới quốc gia trong thời đại số.
An Nhiên