Chuyển đổi từ hộ kinh doanh lên doanh nghiệp: Nâng cấp quy mô, mở rộng cơ hội

7 giờ trướcBài gốc

Hộ kinh doanh chủ động “lên đời”

Giữa khu chợ sầm uất ở Chợ Lớn (TP.HCM), cửa hàng phụ tùng xe đạp nhỏ của anh Tài đã tồn tại gần chục năm nay. Ngày trước, chuyện nộp thuế với anh khá đơn giản vì cơ quan thuế khoán bao nhiêu thì đóng bấy nhiêu, bất kể buôn may hay ế ẩm. Thậm chí, nhiều tháng bán chậm, không có lãi nhưng vẫn phải nộp đúng mức khoán.

Mới đây, khi có thông tin sắp bỏ thuế khoán để chuyển sang phương thức kê khai, dù thời gian áp dụng là từ 1/1/2026 nhưng anh Tài đã chủ động chuyển đổi từ mô hình hộ kinh doanh lên doanh nghiệp. Theo đó, phương thức nộp thuế cũng chuyển thành kê khai theo doanh thu thực tế.

“Hoạt động theo mô hình doanh nghiệp, tôi bán được nhiều thì nộp thuế nhiều, bán ít thì nộp ít. Mọi thứ đều minh bạch, công bằng”, anh Tài chia sẻ.

Tương tự, từng là hộ kinh doanh nhỏ hoạt động hơn 8 năm tại phường An Đông, TP.HCM, anh Nguyễn Ngọc Vinh, chủ một cửa hàng chuyên về in ấn, photocopy đã quyết định chuyển đổi lên thành doanh nghiệp cách đây khoảng nửa năm. Đây là một trong những hộ kinh doanh điển hình đã mạnh dạn "lên chính danh", từng bước vượt qua những bỡ ngỡ ban đầu để thích nghi với yêu cầu minh bạch và chuyên nghiệp hơn.

Chuyển hộ kinh doanh lên doanh nghiệp mở ra cánh cửa cơ hội để tiếp cận vốn, mở rộng thị trường... Ảnh tư liệu

Theo chia sẻ của anh Vinh, giai đoạn đầu khi chuyển đổi là quãng thời gian khó khăn nhất. Từ sổ sách, kê khai thuế, làm hóa đơn điện tử… đều mới mẻ nên tháng đầu tiên cũng có sai sót. Tuy nhiên, nhờ sự hướng dẫn tận tình của cơ quan thuế, cùng với nỗ lực tìm hiểu và học hỏi, doanh nghiệp của anh dần bắt nhịp. Đến tháng thứ hai, thứ ba thì quen dần, đến nay đã nắm được quy trình kê khai, biết sử dụng các phần mềm hóa đơn điện tử. Thậm chí, anh Vinh còn hướng dẫn lại cho nhân viên kế toán để mọi thứ đi vào ổn định.

Sau hơn nửa năm chuyển đổi, anh Vinh nhìn nhận lợi ích lớn nhất cho việc “lên đời” này là sự minh bạch và uy tín. Bởi khi còn là hộ kinh doanh, nhiều đối tác ngần ngại hợp tác vì lo ngại đến vấn đề xuất hóa đơn sau khi bán hàng. Còn bây giờ, khi trở thành doanh nghiệp, anh đã có đủ chứng từ, có mã số thuế, nên dễ dàng tiếp cận đối tác và mở rộng quy mô kinh doanh.

Tương tự, anh Trần Quốc Hương, chủ cửa hàng thiết bị điện tại phường Bình Dương (TP.HCM) chia sẻ, từ khi lên doanh nghiệp, anh được khách hàng lớn tin tưởng hơn, ký hợp đồng cũng thuận lợi. Bởi những khách hàng lớn như trường học, cơ quan Nhà nước thường yêu cầu hóa đơn VAT. Nếu chỉ là hộ kinh doanh thì khó đáp ứng được yêu cầu của khách hàng. Song, khi chuyển đổi lên doanh nghiệp thì điều này đã không còn là “rào cản”.

Cơ hội phát triển rộng mở

Theo chia sẻ của các chuyên gia, việc chuyển đổi từ hộ kinh doanh lên doanh nghiệp là một hành trình vừa đầy thách thức nhưng cũng đầy triển vọng. Nhiều quốc gia trên thế giới đã thành công trong việc khuyến khích cá nhân kinh doanh (tương tự hộ kinh doanh tại Việt Nam) chuyển đổi thành doanh nghiệp chính thức nhờ khung pháp lý đơn giản, thủ tục nhanh chóng và ưu đãi hấp dẫn.

Tại Việt Nam, Nghị quyết 68-NQ/TW cũng đã mở ra một thời cơ vàng, không chỉ trao cho hộ kinh doanh một tấm "hộ chiếu pháp lý" mới, mà còn cung cấp công cụ, cơ chế và định hướng để họ bước vào sân chơi lớn hơn. Những biện pháp mà Nghị quyết đề ra không chỉ giảm gánh nặng mà còn tạo động lực kinh tế thực sự, giúp hộ kinh doanh mở rộng quy mô, nâng cao uy tín. Nghị quyết không đơn thuần kêu gọi, mà tạo nền tảng pháp lý, chính sách và môi trường để hộ kinh doanh mạnh dạn "nâng cấp" lên doanh nghiệp. Từ đó góp phần minh bạch hóa nền kinh tế và tăng thu ngân sách nhà nước.

Bên cạnh đó, khi thông tin được minh bạch thì việc tiếp cận vốn vay từ các ngân hàng cũng dễ dàng hơn. Ông Nguyễn Quang Huy - Giám đốc Khối Khách hàng Doanh nghiệp Vừa và Nhỏ - Ngân hàng Quốc tế Việt Nam (VIB) cho biết, hiện nay, việc tiếp cận vốn của hộ kinh doanh vẫn còn rất khó khăn. Nguyên nhân chủ yếu là do thiếu minh bạch về doanh thu và chi phí, dẫn tới việc các tổ chức tín dụng gặp khó khăn trong việc đánh giá năng lực tài chính, khả năng trả nợ của hộ vay.

Theo ông Huy, một trong những băn khoăn phổ biến hiện nay là: “Nếu tôi đang vay vốn với tư cách hộ kinh doanh, khi chuyển đổi lên doanh nghiệp thì khoản vay đó sẽ được xử lý như thế nào?”. Trước câu hỏi này, đại diện VIB cho biết, ngân hàng đã và đang tìm kiếm các giải pháp đồng hành cùng hộ kinh doanh.

“Từ sau khi Nghị định 68 và Nghị định 70/2025/NĐ-CP được ban hành, chúng tôi đã nghiên cứu, triển khai những sản phẩm tín dụng đặc thù, giúp hộ kinh doanh chuyển đổi lên doanh nghiệp một cách thuận lợi, an toàn về tài chính. Bên cạnh đó, VIB cũng đẩy mạnh chuyển đổi số trong hoạt động ngân hàng để hỗ trợ khách hàng thuận tiện hơn”, ông Huy nói.

Với kinh nghiệm nhiều năm trong lĩnh vực tư vấn thuế, bà Trần Thị Thu Trang, Tổng giám đốc Công ty TNHH Đại lý Thuế Hợp Luật cũng cho rằng, việc hộ kinh doanh chuyển đổi lên doanh nghiệp trong giai đoạn hiện nay không chỉ là xu hướng tất yếu mà còn mang lại nhiều lợi ích thiết thực. Trước hết, doanh nghiệp có tư cách pháp nhân, được sử dụng con dấu, tài khoản ngân hàng riêng và ký kết hợp đồng với các đối tác trong và ngoài nước. Điều này giúp nâng cao uy tín, mở rộng cơ hội hợp tác, đặc biệt trong bối cảnh hộ kinh doanh ngày càng bị siết quản lý hóa đơn điện tử và doanh thu thực tế.

Thứ hai, theo Luật Hỗ trợ Doanh nghiệp nhỏ và vừa 2017 và Nghị định 168/2025/NĐ-CP (có hiệu lực từ 01/7/2025), các hộ kinh doanh chuyển đổi sẽ được miễn lệ phí môn bài, miễn thuế thu nhập doanh nghiệp trong 2 năm đầu (trừ doanh nghiệp chuyển đổi từ hộ kinh doanh có doanh thu trên 50 tỷ/năm) và hỗ trợ về tín dụng, kế toán, tư vấn. Đây là cơ hội lớn giúp doanh nghiệp khởi đầu thuận lợi, đặc biệt trong giai đoạn đầu xây dựng hệ thống kế toán và vận hành. Ngoài ra, doanh nghiệp có thể tiếp cận vốn ngân hàng dễ dàng hơn nhờ báo cáo tài chính minh bạch, có hóa đơn chứng từ hợp lệ, từ đó đủ điều kiện tham gia các chương trình hỗ trợ tài chính, xúc tiến thương mại của Nhà nước.

Cuối cùng, việc chuyển đổi còn giúp hộ kinh doanh chủ động chuẩn bị cho giai đoạn xóa bỏ thuế khoán từ năm 2026 theo Quyết định 3389/QĐ-BTC năm 2025 của Bộ Tài chính. Khi đó, tất cả hộ kinh doanh sẽ phải kê khai và nộp thuế theo doanh thu thực tế, nên việc “lên doanh nghiệp” sớm sẽ giúp chủ hộ làm quen dần với quản trị thuế, kế toán, và hoạt động minh bạch hơn.

“Có thể nói, đây là thời điểm vàng để các hộ kinh doanh mạnh dạn chuyển đổi, nâng cấp mô hình, tạo nền tảng phát triển bền vững trong bối cảnh môi trường kinh doanh ngày càng chuyên nghiệp và hội nhập sâu rộng”, bà Trang nhấn mạnh.

Việt Dũng

Nguồn Thời báo Tài chính : https://thoibaotaichinhvietnam.vn/chuyen-doi-tu-ho-kinh-doanh-len-doanh-nghiep-nang-cap-quy-mo-mo-rong-co-hoi-185263-185263.html