Chuyển đổi xe máy xăng sang xe điện ở TP.HCM: Doanh nghiệp muốn kéo dài 5 năm

8 giờ trướcBài gốc

Viện Nghiên cứu phát triển TP.HCM vừa trình UBND Thành phố báo cáo tổng hợp ý kiến từ chuyên gia, doanh nghiệp góp ý về chuyển đổi giao thông xanh, trong đó có đề án đang gây chú ý là chuyển đổi 400.000 xe máy xăng sang xe điện với nhóm tài xế xe công nghệ trên địa bàn.

Các ý kiến đều thống nhất ủng hộ mục tiêu và sự cấp thiết của các nhiệm vụ chuyển đổi xanh, kiểm soát khí thải trong lĩnh vực giao thông tại TP.HCM. Nhiều chuyên gia đặc biệt đồng tình với đề án “Chuyển đổi xe máy xăng sang xe điện cho toàn bộ tài xế công nghệ và giao hàng”. Nếu triển khai thành công, đề án sẽ tạo hình ảnh tích cực, lan tỏa mạnh mẽ thông điệp đô thị xanh, góp phần giảm ô nhiễm không khí và hiện thực hóa cam kết của Việt Nam đạt phát thải ròng bằng “0” vào năm 2050.

Nhóm doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh xe điện và doanh nghiệp vận hành app muốn lộ trình chuyển đổi từ xe máy xăng sang xe điện kéo dài khoảng 5 năm.

Tuy nhiên, các ý kiến cho rằng cần xây dựng lộ trình chuyển đổi với thứ tự ưu tiên rõ ràng, bảo đảm mang lại kết quả cụ thể và phù hợp điều kiện thực tiễn của TP.HCM. Đặc biệt, phải có chính sách hỗ trợ nhóm yếu thế; đồng thời phát triển hạ tầng đáp ứng nhu cầu chuyển đổi như bảo đảm nguồn điện, đầu tư trạm sạc, xây dựng nhà máy xử lý pin thải.

Đối với đề án chuyển đổi xe máy xăng sang xe máy điện cho tài xế công nghệ, các chuyên gia và doanh nghiệp nhận định rào cản lớn nhất hiện nay là chi phí mua xe đối với tài xế.

Nhiều ý kiến cho rằng chi phí để mua xe điện đang tương đối cao, trong khi khả năng tiếp cận vốn vay của tài xế công nghệ rất hạn chế. Họ không thể vay vốn ngân hàng do vướng mắc về thủ tục, như không có hộ khẩu thường trú, khó khăn trong việc chứng minh thu nhập, hoặc có lịch sử tín dụng chưa tốt.

Rào cản khác là hạ tầng trạm sạc, đổi pin và các tiêu chuẩn kỹ thuật an toàn. Thực tế, số lượng trạm sạc tại TP.HCM hiện chưa đáp ứng nhu cầu, phần lớn tập trung tại khu vực trung tâm, trong khi các quận ngoại thành và khu dân cư đông đúc lại thiếu độ phủ cần thiết.

Đồng thời, nhiều mẫu xe điện hiện chỉ chạy được 100-120km/lần sạc là chưa phù hợp tần suất chạy xe liên tục 8-12 tiếng/ngày và quãng đường di chuyển trung bình 100-150km của tài xế xe công nghệ.

Rào cản tiếp theo là nguồn điện. Các chuyên gia lo ngại nguy cơ “xe điện hóa nhưng điện không sạch” và đề xuất TP.HCM cần đầu tư các khu sạc tập trung, tích hợp nguồn năng lượng tái tạo, nhằm bảo đảm điện sạch và giải quyết triệt để bài toán môi trường.

Mức giá xe điện hiện vẫn được đánh giá còn cao so với thu nhập của tài xế xe công nghệ.

Ngoài ra, pin hết hạn sử dụng cũng đặt ra thách thức lớn về ô nhiễm thứ cấp. TP cần có chính sách toàn diện và yêu cầu kỹ thuật bắt buộc trong thu hồi, tái chế và xử lý pin an toàn, để đảm bảo tính bền vững trong dài hạn.

Về đề xuất cụ thể, các công ty vận tải nền tảng như Grab, Be, Xanh SM, ShopeeFood… cam kết đẩy mạnh quảng bá, truyền thông về chính sách và lợi ích của việc chuyển đổi xe điện tới cộng đồng tài xế. Tuy nhiên, họ mong muốn trước khi áp dụng bắt buộc, cần có lộ trình khuyến khích tự nguyện đủ dài — ít nhất 5 năm — để tài xế làm quen.

Nhóm doanh nghiệp này cũng cho rằng quy định dự kiến cấm ký hợp đồng mới với tài xế sử dụng xe xăng từ năm 2026 cần có cơ sở pháp lý rõ ràng, tránh nguy cơ tạo rào cản cạnh tranh không lành mạnh hoặc dẫn đến thế độc quyền.

Bên cạnh đó, các nền tảng kiến nghị Nhà nước hỗ trợ tài xế bằng các gói tài chính như cho vay không cần vốn đối ứng, hỗ trợ xử lý xe xăng cũ; đồng thời đầu tư trạm sạc, đổi pin an toàn, đặc biệt tại các khu chung cư cũ, nhà trọ — nơi tập trung đông lao động ngành này nhưng hầu như chưa được đầu tư hạ tầng sạc.

Chung quan điểm, nhóm công ty sản xuất, kinh doanh xe điện cũng đưa ra kiến nghị hỗ trợ tài chính trực tiếp cho người mua xe điện, như hỗ trợ lệ phí trước bạ, lãi suất vay, trợ giá trực tiếp. Nếu tài xế công nghệ vay mua xe, cần cho vay bằng cách kết nối với nền tảng gọi xe để trừ tiền trực tiếp từ thu nhập hàng ngày của tài xế.

Trạm sạc là nỗi lo lớn hiện nay khi mới chỉ một số khu vực có đầu tư bài bản.

Ban hành quy chuẩn kỹ thuật quốc gia cho xe điện và hạ tầng sạc để doanh nghiệp yên tâm đầu tư và ưu đãi thuê đất với doanh nghiệp đầu tư trạm sạc; phát triển hệ thống trạm sạc, mạng lưới đổi pin dùng chung.

Các doanh nghiệp này cũng chung kiến nghị TP cần có lộ trình chuyển đổi kéo dài khoảng 5 năm, để đảm bảo khuyến khích, đồng tình chuyển đổi.

Các ngân hàng thể hiện cam kết đồng hành, cung cấp các gói vay trả góp với lãi suất ưu đãi cho người mua xe, doanh nghiệp đầu tư sản xuất xe điện và hạ tầng sạc, nhưng mong muốn có phương án quản lý rủi ro tài chính.

Với tài xế, nhóm này đề xuất một giải pháp cho vay linh hoạt để mua xe điện với sự bảo lãnh từ chính quyền để không cần thế chấp, hoặc ngân hàng phối hợp với các nghiệp đoàn để quản lý và có chính sách vay phù hợp.

Ngoài ra, nhóm tài chính cũng đề xuất TP triển khai giải pháp thu mua xe xăng cũ hợp lý trong quá trình người dân chuyển đổi và nhấn mạnh sự cần thiết của trạm sạc đảm bảo an toàn, đặc biệt tại các khu vực nhà trọ có tải điện yếu.

Trong khi đó, nhóm năng lượng, hạ tầng lo ngại về khả năng đáp ứng của hạ tầng nếu chuyển đổi số lượng lớn xe cùng lúc. Nhóm này đề xuất có chính sách hỗ trợ xây dựng mạng lưới sạc theo tiêu chuẩn an toàn, có thể kết nối với điện mặt trời và mở rộng chương trình cho tất cả các loại xe, kể cả xe đạp trợ lực.

Quang Huy

Nguồn VTC : https://vtcnews.vn/chuyen-doi-xe-may-xang-sang-xe-dien-o-tp-hcm-doanh-nghiep-muon-keo-dai-5-nam-ar959667.html