Chuyên gia hiến kế giải pháp ứng phó việc Mỹ áp thuế 46%: Nên tham khảo kinh nghiệm Singapore

20 giờ trướcBài gốc

Vào rạng sáng hôm qua (giờ Việt Nam), Tổng thống Mỹ Donald Trump công bố chính sách thuế đối ứng với tất cả đối tác thương mại lớn của Mỹ. Theo đó, từ ngày 5-4, mức thuế cơ bản 10% sẽ áp dụng cho mọi hàng nhập khẩu từ các đối tác thương mại.

Từ ngày 9-4, mức thuế đối ứng (thuế có đi có lại) sẽ áp lên hơn 60 quốc gia. Trong đó Việt Nam dự kiến bị áp thuế lên đến 46%.

Tiếp tục đối thoại song phương, mở rộng thị trường

Trao đổi với PLO về vấn đề này, TS Bùi Quý Thuấn, Phó Trưởng Ban nghiên cứu, Liên chi hội tài chính khu công nghiệp Việt Nam (VIPFA) cho biết: Việc Mỹ áp 46% thuế lên hàng hóa có nguồn gốc từ Việt Nam sẽ có tác động tiêu cực đến xuất khẩu và kinh tế Việt Nam trong ngắn hạn.

Dẫn chứng, ông Thuấn cho biết, theo số liệu của Bộ Công Thương và Cục Thống kê, xuất khẩu của Việt Nam sang Mỹ năm ngoái đạt 136,6 tỉ USD, nhập khẩu của Việt Nam từ Mỹ là 13,1 tỉ USD. Thâm hụt thương mại của Mỹ với Việt Nam là khoảng 123,5 tỉ USD.

Đặc biệt theo ông Thuấn, tác động tiêu cực trong ngắn hạn sẽ rõ rệt với các ngành xuất khẩu chủ lực như hàng điện tử, dệt may – da giầy, đồ gỗ và nội thất,…và tăng trưởng kinh tế từ 8% trở lên sẽ là thách thức trong năm 2025.

Trong ngắn hạn, thuế đối ứng của Mỹ sẽ tác động tới các ngành xuất khẩu chủ lực như hàng điện tử, dệt may – da giầy, đồ gỗ và nội thất... Ảnh: MINH TRÚC

Tuy nhiên, vị chuyên gia này cũng cho rằng, đây là cơ hội để Việt Nam tạo ra những thay đổi tích cực về lâu dài, trong bối cảnh Việt Nam đang thực hiện các cải cách về thể chế và các chính sách kinh tế và khoa học công nghệ trong thời gian gần đây.

Việc phải chịu thuế cao từ Mỹ có thể buộc Việt Nam đẩy nhanh chiến lược đa dạng hóa thị trường xuất khẩu, tận dụng 17 hiệp định thương mại tự do (FTA) đã ký kết, như EVFTA, CPTPP, RCEP,…hoặc hướng tới các thị trường mới như Trung Đông với thị trường Halal, Đông Bắc Á, Bắc Mỹ, Châu Phi,….

Điều này giúp giảm phụ thuộc vào thị trường Mỹ trong dài hạn. Khi xuất khẩu gặp khó, các doanh nghiệp trong và ngoài nước có thể chuyển hướng sang thị trường nội địa với dung lượng hơn 100 triệu dân.

Chia sẻ về những giải pháp dài hơi hơn, ông Thuấn nhận định, Việt Nam cần tiếp tục đàm phán song phương với chính quyền Mỹ về mặt hàng xuất khẩu chính của Việt Nam sang thị trường Mỹ.

Đồng thời, Việt Nam cần định hướng và cung cấp thông tin cho các doanh nghiệp đa dạng hóa thị trường; thu hút đầu tư các tập đoàn lớn của Mỹ vào Việt Nam. Việt Nam cũng cần tăng cường mua hàng từ Mỹ, tận dụng các hiệp định thương mại tự do nhằm đa dạng hóa thị trường.

Trong bối cảnh hiện nay, Việt Nam nên thúc đẩy nhanh các chính sách kinh tế mới như đầu tư công để kích cầu, hay phát triển kinh tế tư nhân, khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo vào thực tiễn.

Ngoài ra, Việt Nam cũng nên nâng cao năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp bằng cách cải thiện môi trường đầu tư – kinh doanh thực chất hơn nữa.

"Tôi cho rằng để đứng trước áp lực về thuế quan, doanh nghiệp Việt Nam có thể đầu tư vào công nghệ, chuyển đổi số nhanh hơn và xanh hóa sản xuất, đáp ứng yêu cầu cao hơn từ các thị trường quốc tế. Điều này giúp nâng cao năng lực cạnh tranh và giá trị gia tăng của hàng hóa Việt Nam trong dài hạn", ông Thuấn nói.

Đặc biệt, các doanh nghiệp Việt Nam nên chú trọng hơn với việc đầu tư vào nghiên cứu và phát triển, mở rộng và đa dạng thị trường và cải tiến, áp dụng công nghệ vào hoạt động sản xuất nhằm giảm chi phí và tạo ra những sản phẩm khác biệt.

"Như vậy mới có thể sòng phẳng cạnh tranh mà không lo ngại những rủi ro về chính sách thuế cũng như các rào cản phi thuế quan của các đối tác thương mại lớn trong tương lai".

Thuế đối ứng 46% là quá cao

Về vấn đề này, ông Mạc Quốc Anh, Phó Chủ tịch, Tổng thư ký Hiệp hội DNVVN TP Hà Nội nhấn mạnh, việc Mỹ áp thuế đối ứng lên tới 46% với hàng hóa Việt Nam là một diễn biến rất đáng quan ngại, đặc biệt trong bối cảnh thương mại toàn cầu đang đối mặt với nhiều bất ổn.

Làm rõ hơn, ông Quốc Anh cho hay, mức thuế 46% là quá cao. Bởi đây là mức thuế chống bán phá giá hoặc thuế tự vệ và gần như "chặn cửa" đối với hàng hóa Việt Nam. Việc này sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng tới xuất khẩu các ngành hàng chủ lực như gỗ, thép, dệt may, thủy sản, đồ gia dụng…

Bên cạnh đó, chắc chắn sẽ ảnh hưởng đến niềm tin của doanh nghiệp, ảnh hưởng kế hoạch sản xuất – đầu tư – thị trường.

Thuế đối ứng của Mỹ với hàng Việt Nam không chỉ tác động tới ngành xuất khẩu mà còn ảnh hưởng tới chiến lược thu hút và duy trì đầu tư FDI. Ảnh: MINH TRÚC

Trong tuyên bố áp thuế đối với các đối tác thương mại lớn của Mỹ, Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố danh sách các quốc gia đánh thuế đối ứng cao, đứng đầu là Campuchia với 49%, Việt Nam là 46%, Srilanka 44%, Bangladesh 37%, Trung Quốc 34%, Thái Lan 36%, Đài Loan 32%, Ấn độ 26%, Indo 32%, Malay 24%, Bangladesh 37%, Philippine 17%, Pakistan 29%,..

Đồng thời, trước đây, Việt Nam từng được coi là đối tác có chi phí và chất lượng tốt. Tuy nhiên, nhìn vào các mức thuế thì mức thuế áp cho Việt Nam so đối với các đối thủ cạnh tranh chính lại thấp hơn, điều này có nghĩa mức thuế xuất khẩu hàng hóa của Việt Nam xuất khẩu vào Mỹ sẽ cao hơn so với các đối thủ cạnh tranh từ 10 – 20%.

Chính việc này khiến hàng hóa Việt mất sức cạnh tranh so với các đối thủ như Mexico, Ấn Độ, Thái Lan...

Từ thực tiễn trên, ông Mạc Quốc Anh kiến nghị Bộ Công Thương, Bộ Ngoại giao nên tổ chức đối thoại song phương, vận động hành lang, cung cấp bằng chứng về việc tuân thủ các quy tắc WTO và không bán phá giá.

Đồng thời, theo ông Quốc Anh, cần thiết lập các tổ phản ứng nhanh để hỗ trợ pháp lý, điều tra, cung cấp hồ sơ cho các doanh nghiệp, đặc biệt DNVVN.

Song ông Quốc Anh cũng cho rằng cần đẩy mạnh thị trường nội địa và đa dạng hóa thị trường xuất khẩu như EU, Nhật Bản, Trung Đông, châu Phi…chứ không thể phụ thuộc một thị trường lớn.

Đáng chú ý, ông Quốc Anh kiến nghị Chính phủ cần có chính sách tài chính – tín dụng hỗ trợ doanh nghiệp bị ảnh hưởng như miễn giảm thuế, giãn nợ, hỗ trợ lãi suất để doanh nghiệp có thể duy trì hoạt động trong giai đoạn khó khăn.

Coi chính sách thuế của Mỹ là cú hích để có động lực cao hơn

Trao đổi về vấn đề này, GS.TS Vũ Minh Khương, Trường chính sách công Lý Quang Diệu, Đại học Quốc gia Singapore nhấn mạnh, Việt Nam vẫn còn khoảng 1 tuần để giải quyết tình hình, ngăn chặn những tác động của sắc thuế này. Ông Khương nói thêm, Việt Nam nên có những quyết sách mang tính cải cách mạnh mẽ và lâu dài để biến nguy thành cơ hội, giúp Việt Nam không chỉ duy trì mà còn tăng sức cạnh tranh của sản phẩm xuất khẩu và thu hút đầu tư toàn cầu.

Bởi theo ông, thuế đối ứng của Mỹ với hàng Việt Nam không chỉ tác động tới ngành xuất khẩu nước ta, mà còn ảnh hưởng rất lớn tới chiến lược thu hút và duy trì đầu tư FDI.

"Khả năng ứng đáp trước thách thức nghiệt ngã là thước đo mức độ thành công của một dân tộc trên hành trình đi tới phồn vinh", ông Khương nói và đề xuất 3 giải pháp.

Theo đó, ông Khương đề xuất Việt Nam nên tiến hành thảo luận ngay với phía Mỹ, đảm bảo sản phẩm nhập khẩu từ Mỹ được thụ hưởng chính sách ưu đãi cao nhất có thể. Việt Nam có thể đơn phương coi Mỹ như một đối tác của Hiệp định thương mại tự do và sớm tiến tới ký kết hiệp định này.

Cùng với đó, Việt Nam nên tham khảo kinh nghiệm và mô hình từ Singapore. Bởi, Hiệp định thương mại tự do Singapore và Mỹ (USSFTA) có hiệu lực từ năm 2004 được phía Mỹ đánh giá rất cao và hiệp định đã đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy thương mại và đầu tư giữa Mỹ và Singapore.

Theo ông Khương, từ trước nay Việt Nam áp thuế 0% với các đối tác trong các hiệp định thương mại tự do, nhưng với Mỹ vẫn áp thuế như một quốc gia thông thường. Và bối cảnh vừa rồi, khi Việt Nam đã giảm mức thuế nhưng vẫn còn cao và phía Mỹ coi là chưa thực sự công bằng.

"Nếu chúng ta dốc sức đàm phán trên tinh thần hợp tác toàn diện và triệt để ở mức cao nhất có thể, mức thuế đối ứng với hàng Việt có thể giảm xuống mức 10% như đối với Singapore".

Ngoài ra, ông Khương cho rằng các bộ ngành, cơ quan quản lý cần thảo luận với các doanh nghiệp xuất khẩu, thúc đẩy cải cách sâu rộng nhằm tăng giá trị giá tăng, thay vì thiên lệch về tăng giá trị xuất khẩu nhưng thu về không được tương xứng.

"Cần chuyển đổi động lực này thành một cuộc cải cách toàn diện nhằm đẩy nhanh sự phát triển của Việt Nam. Việc áp thuế này có thể trở thành cú hích để Việt Nam có động lực cao hơn", ông Khương nói và nhấn mạnh Việt Nam cần tránh cách ứng xử "đáp trả qua lại" như một số nước, mà hãy coi đây là một cơ hội thể hiện bản lĩnh, tầm nhìn.

Về giải pháp mang tính lâu dài hơn, ông Khương cho rằng Việt Nam cần chú trọng hợp tác toàn diện với các nước, giảm thiểu rủi ro tập trung vào một vài thị trường lớn.

MINH TRÚC - CHÂN LUẬN

Nguồn PLO : https://plo.vn/chuyen-gia-hien-ke-giai-phap-ung-pho-viec-my-ap-thue-46-nen-tham-khao-kinh-nghiem-singapore-post842388.html