Chuyện kể của những người viết bản tráng ca cho Vùng mỏ Anh hùng

7 giờ trướcBài gốc

Cuộc mít tinh mừng Vùng mỏ được giải phóng tổ chức tại Hòn Gai ngày 1.5.1955 (Bảo tàng Quảng Ninh cung cấp)

Dù ở “cái tuổi xưa nay hiếm”, nhưng ký ức về những ngày tiếp quản Vùng mỏ vẫn còn nguyên vẹn trong tâm trí cựu chiến binh Nguyễn Ngọc Thung (SN 1933), với 76 năm tuổi Đảng, nguyên chiến sĩ Trung đoàn 244 tiếp quản Vùng mỏ, nguyên Giám đốc Đài PTTH Quảng Ninh.

Năm 1953 ông là chiến sĩ của Tỉnh Đội Quảng Yên. Sau chiến thắng Điện Biên Phủ năm 1954, Hiệp định Giơnevơ được kí kết, miền Bắc được hoàn toàn giải phóng. Theo quy định của Hiệp định Giơnevơ ở khu mỏ thực dân Pháp phải rút lui chậm nhất là trong 300 ngày. Lúc này, đơn vị của ông đang đóng quân ở Chí Linh (Hải Dương). Ông Thung nhớ lại, cấp trên lệnh xuống đúng 7 giờ sáng phải ngừng bắn, quân đội mỗi bên phải lùi lại ít nhất 5km. Đơn vị của ông Thung nhận lệnh di chuyển về Sơn Động (Bắc Giang) để học tập nghiệp vụ, sau đó, được lệnh chuẩn bị về Hòn Gai (nay là tỉnh Quảng Ninh).

Ông Thung và đồng đội phải hành quân đường vòng qua Đình Lập (Lạng Sơn) về Tiên Yên. Đến Tiên Yên, ông Thung và đồng đội được lệnh tiếp quản, bảo vệ cảng Vạn Hoa và chuẩn bị vào tiếp quản Hòn Gai.

Ngay tại tư gia ở TP Hạ Long (Quảng Ninh) CCB Nguyễn Ngọc Thung hào hứng trong câu chuyện kể của mình khi ông cùng đồng đội về tiếp quản Vùng mỏ.

Tại đây, đơn vị của ông Thung được chuyển sang Khu đội Hồng Quảng để chuẩn bị thành lập Trung đoàn 244 vào tiếp quản Hòn Gai. Trung đoàn 244 là một trong 5 trung đoàn (cùng với 600, 254, 53, 94) thuộc Sư đoàn bộ binh 350, được Bộ Quốc phòng quyết định thành lập mới. Đây là những đơn vị tập trung từ các chiến trường, địa phương trong các liên khu phía Bắc về làm nhiệm vụ tiếp quản và bảo vệ vùng mới giải phóng, gồm những thành phố lớn, khu công nghiệp…

Đêm 19, rạng sáng 20/4/1955, ông Thung cùng đồng đội hành quân vượt Mông Dương tiến về trung tâm TX Cẩm Phả. Đơn vị đã tiến vào tiếp quản Cửa Ông, Cọc Sáu, Đèo Nai, rồi sang Quang Hanh. Đêm 21/4, đơn vị cơ động tiến sát vào vùng Hà Ráng (nay là phường Quang Hanh, TP Cẩm Phả).

Ông thung kể: “Đêm hôm đó, chúng tôi từ trên đỉnh núi nhìn TX Cẩm Phả thấy đèn điện sáng cả một góc, anh em trong đơn vị không ai ngủ được vì vừa mừng, vừa lo. Mừng là từ mai nơi đây sẽ được giải phóng. Lo là trước đó giặc đã thành lập hành lang Thanh Phán phản động và đẩy mạnh tuyên truyền với khẩu hiệu “Việt Minh ở trong rừng tóc dài, răng đen, ăn thịt người”, nên khi vào tiếp quản, nếu không cẩn trọng thì diễn biến sẽ khó lường”.

Ông Nguyễn Ngọc Thung năm 1953 khi vừa nhập ngũ vào Tỉnh đội Quảng Yên.

Cựu chiến binh Nguyễn Ngọc Thung chia sẻ thêm: Những ngày này bè lũ tay sai ra sức phá hoại máy móc, cưỡng bức người dân di cư vào Nam và tổ chức tuyên truyền nói xấu cán bộ Việt Minh. Tuy nhiên nhân dân vẫn không bị lung lạc ý chí, tuyệt đối ủng hộ bộ đội về tiếp quản.

Sau khi tiếp quản bốt điện Quang Hanh, đơn vị của ông Thung tiếp tục hành quân qua Hà Tu về phía trung tâm TX Hòn Gai.

Câu chuyện của 70 năm trước, như một thước phim quay chậm in đậm trong ký ức trí Cựu chiến binh Nguyễn Ngọc Thung không bao giờ phai nhạt. Ông kể: "khi chúng tôi hành quân về Hòn Gai, nhìn đằng trước không một bóng người, trên đường vào không gặp dân. Đơn vị chúng tôi đóng ở Cọc 5. Đại đội lập một đội danh dự để tống tiễn quân Pháp xuống tàu “há mồm” ở bến phà. Mình đi đến đâu, phía trước mặt gần như không có ai, nhưng sau lưng, dân ùa ra với cờ đỏ sao vàng hô vang ủng hộ Việt Minh. Khi con tàu “há mồm” đi rồi thì tàu, thuyền trên bến ngay lập tức treo cờ đỏ sao vàng, không khí hân hoan, vui mừng. Cờ và hoa đỏ rực một vùng biển, nước mênh mông. Lần đầu tiên chúng tôi được nghe tiếng loa phát thanh, được những nghe những bài hát tràn đầy khí thế hào hùng của dân tộc. Ai nấy đều sung sướng lắm. Tiếng nói chen lẫn tiếng cười, tiếng hát rộn ràng. Cuộc đời cảm thấy hạnh phúc vô cùng".

Cựu chiến binh Nguyễn Ngọc Thung cùng vợ Nguyễn Thị Kiêm (SN 1941) kể chuyện những ngày đầu tiếp quản Vùng mỏ cho phóng viên Báo Pháp luật Việt Nam

Khi đó, Trung đoàn 244 là đơn vị tập trung từ các chiến trường phía Bắc, ông Thung và đồng đội về làm nhiệm vụ tiếp quản và bảo vệ vùng mới giải phóng. Trung đoàn 238 tiếp tục vào tiếp quản Cẩm Phả, Ủy ban Quân quản và các lực lượng bộ đội khác từ các hướng về tiếp quản Hòn Gai.

Khu mỏ được quân và dân ta tiếp quản, người dân được làm chủ cuộc đời và vùng đất quê hương. Niềm vui đến như vỡ òa, tiếp thêm sức mạnh để người dân Vùng mỏ băng qua những năm tháng cơ cực sau ngày giải phóng, bắt tay vào khôi phục sản xuất, làm nên kỳ tích khi nhanh chóng khôi phục hệ thống đường trục, sản xuất than.

Tuy làm việc trong điều kiện thiết bị vật tư thiếu thốn, hoàn toàn tự cung tự cấp, hậu cần khó khăn chưa đủ đáp ứng, nhưng tinh thần của công nhân, những người ở trong tâm thế làm chủ cuộc đời, hăng hái vô cùng. Công nhân mỏ đã lao động “bằng năm, bằng mười” để xây dựng vùng than, góp sức cùng cả miền Bắc chi viện cho chiến trường miền Nam đánh Mỹ.

Năm 1960 Trung đoàn 244 hoàn thành nhiệm vụ, giải tán, ông Thung chuyển ngành vào công tác tại Ban Tuyên giáo Khu ủy Hồng Quảng, rồi làm Trưởng Ban Tuyên giáo Huyện ủy Đông Triều, Phó Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy Quảng Ninh, Giám đốc Đài PTTH tỉnh từ năm 1989, năm 1994 ông nghỉ hưu. Ở vị trí công tác nào, ông cũng không ngại khó khăn, quyết đem hết tài năng sức lực ra phục vụ Đảng bộ, chính quyền và nhân dân tỉnh Quảng Ninh.

Những ngày đầu tiếp quản Vùng mỏ (Bảo tàng Quảng Ninh cung cấp)

Những ngày tháng 4 lịch sử này, ông Thung và đồng đội lấy làm vinh dự và hạnh phúc vì được hòa mình vào những mốc son chói lọi của lịch sử dân tộc, của Vùng mỏ. 70 năm sau ngày giải phóng, Vùng mỏ hôm nay đã nhiều đổi thay, ký ức về những năm tháng giải phóng ấy nhắc nhớ mỗi người dân hôm nay phát huy truyền thống, viết tiếp những bản tráng ca trên vùng đất phên dậu Đông Bắc của Tổ quốc.

Hoan Dương

Nguồn Pháp Luật VN : https://baophapluat.vn/chuyen-ke-cua-nhung-nguoi-viet-ban-trang-ca-cho-vung-mo-anh-hung-post546171.html