Chuyện về thầy giáo mang quân hàm xanh miệt mài gieo chữ nơi đại ngàn biên giới

2 giờ trướcBài gốc

Thiếu tá Vì Văn Liêm.

Vượt khó gieo chữ giữa núi rừng

Khi màn đêm buông xuống, những lớp sương dày đặc trên các sườn núi ở xã biên giới Mường Lạn (tỉnh Sơn La), ánh đèn ở lớp xóa mù chữ của bản Huổi Pá, Huổi Men hay bản Nong Phụ vẫn sáng đèn với hình ảnh Thiếu tá Vì Văn Liêm, cán bộ Biên phòng trẻ miệt mài dạy chữ cho đồng bào các dân tộc. Với bà con, anh không chỉ là người lính giữ bình yên biên cương mà còn là “thầy giáo mang quân hàm xanh”, người đã lặng lẽ gieo những con chữ đầu tiên cho đồng bào nơi miền biên ải.

Sinh ra và lớn lên chính trên mảnh đất Mường Lạn, nơi cuộc sống còn nhiều chật vật, Thiếu tá Liêm thấu hiểu hơn ai hết nỗi vất vả của bà con các dân tộc. Khi nhận nhiệm vụ phụ trách công tác dân vận, anh xác định việc giữ biên cương phải bắt đầu từ nền tảng đời sống và dân trí của đồng bào. “Dân có biết chữ, hiểu biết pháp luật, biết cách làm ăn thì mới yên tâm bám bản, bám đất, cùng bộ đội giữ gìn biên giới”, Thiếu tá Liêm chia sẻ.

Từ năm 2019, anh Liêm đã tham mưu cho Đồn Biên phòng Mường Lạn phối hợp chính quyền địa phương mở 5 lớp học xóa mù chữ tại các bản xa và khó khăn nhất. Gần 220 học viên, nhiều người đã hơn 50 tuổi, lần đầu tiên cầm bút viết tên mình. Không chỉ tổ chức, mà suốt nhiều năm liền, chính anh là người trực tiếp đứng lớp.

Mỗi bài giảng của thầy Liêm đều có những học cụ là nông sản gần gũi giúp học viên tiếp thu nhanh kiến thức.

Ban ngày, anh cùng đồng đội tuần tra, bám chốt, tuyên truyền an ninh biên giới. Đêm đến, anh vượt qua dốc núi trơn trượt giữa trời mưa rừng đến lớp đúng giờ. Lớp học tuy đơn sơ, mộc mạc giữa núi rừng, nhưng luôn rộn ràng tiếng đánh vần và tiếng cười vui của học viên. “Nghỉ buổi nào là bà con lại bảo sợ quên chữ, nên mình cố gắng đến với lớp dù trời mưa gió”, anh Liêm nói.

Dạy chữ cho người lớn tuổi không dễ. Có những học viên mắt mờ, tay run, một nét chữ viết đi viết lại cả chục lần. Anh Liêm kể, có hôm, một chị người Mông đỏ mặt thú nhận: “Thầy ơi, chữ của em xấu lắm”. Lúc này anh kiên nhẫn bảo: “Chữ xấu cũng được, miễn là mình hiểu”. Và khi họ viết được tên mình, niềm vui ánh lên trong mắt khiến mọi vất vả của anh dường như tan biến.

Mở ra ánh sáng tri thức cho người dân

Song song với việc xóa mù chữ, Thiếu tá Liêm khéo léo lồng ghép tuyên truyền pháp luật, quy định khu vực biên giới, phòng chống tội phạm, giữ rừng, phòng cháy chữa cháy… Những buổi học vì thế không chỉ là giờ rèn chữ mà còn là nơi mở mang tri thức, giúp người dân hiểu quyền và nghĩa vụ của mình.

Không chỉ dạy chữ, Thiếu tá Liêm còn “dạy nghề”, “dạy người”. Anh hướng dẫn bà con áp dụng kỹ thuật vào trồng trọt, chăn nuôi, bỏ dần tập quán du canh, du cư. Nhiều hộ từ đó mạnh dạn chuyển đổi cây trồng, vật nuôi, vươn lên thoát nghèo. Anh cũng kiên trì tuyên truyền xóa bỏ hủ tục, mê tín, giảm tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống, chuyện vốn ăn sâu trong nếp sống nhiều năm của đồng bào.

Thiếu tá Liêm tận tình hướng dẫn từng nét chữ cho học viên.

Những câu chuyện từ lớp học xóa mù chữ khiến người nghe xúc động. Như trường hợp chị Giàng Thị Dê, 35 tuổi, bản Nong Phụ chia sẻ: ngày trước không biết chữ, ký giấy tờ gì cũng sợ, chỉ dám in dấu tay. “Giờ viết được tên mình, đọc được dòng chữ trên tờ giấy, tôi tự tin lắm. Đi vay vốn hay buôn bán cũng chẳng còn lo bị ai lừa. Thầy Liêm dạy dễ hiểu, lại coi bà con như người nhà. Ai cũng quý thầy Liêm!”, chị Dê bộc bạch.

Từ lớp học nhỏ nơi sườn núi, ánh sáng tri thức đã lan khắp các bản làng. Một số học viên sau khi biết chữ đã trở thành tuyên truyền viên tích cực, vận động người thân đến học; nhiều học viên biết tư duy chuyển đổi cơ cấu cây trồng, phát triển kinh tế gia đình. Những thay đổi lặng lẽ ấy chính là “quả ngọt” của những đêm miệt mài cầm đèn pin vào bản của người thầy mang quân hàm xanh.

“Điều tôi trăn trở là trên địa bàn biên giới đơn vị phụ trách vẫn còn nhiều người dân mù chữ; nhưng sức mình có hạn, chưa thể mở thêm được các lớp xóa mù chữ. Tôi rất mong chính quyền địa phương, ngành chức năng nghiên cứu mở các lớp xóa mù giúp người dân được hưởng ánh sáng tri thức”, Thiếu tá Liêm chia sẻ.

Trung tá Mùa Láo Thắng - Chính trị viên Đồn Biên phòng Mường Lạn, cho biết, Thiếu tá Liêm không chỉ dạy chữ mà còn giúp bà con thay đổi cách nghĩ, cách làm, thắp lên niềm tự hào, khơi dậy ý chí để đồng bào tự vươn lên. Bằng những việc làm bình dị mỗi ngày, anh Liêm đã bồi đắp hình ảnh “Bộ đội Cụ Hồ” trong lòng đồng bào các dân tộc nơi biên cương.

Gần 6 năm bền bỉ gắn bó với các lớp học xóa mù chữ, người cán bộ trẻ ấy được trao tặng nhiều phần thưởng như: Danh hiệu Chiến sĩ thi đua cơ sở 4 năm liền (năm 2021-2024), Bộ Tư lệnh Bộ đội Biên phòng tặng Bằng khen trong phong trào thi đua Quyết thắng giai đoạn 2019 - 2024; UBND tỉnh Sơn La tặng 3 Bằng khen (2021, 2023, 2025) vì có thành tích xuất sắc trong phát triển kinh tế - xã hội, an ninh - quốc phòng; Tỉnh Đoàn Sơn La tặng Bằng khen “Thanh niên tiên tiến làm theo lời Bác” năm 2022.

Viết Hà

Nguồn Tiền Phong : https://tienphong.vn/chuyen-ve-thay-giao-mang-quan-ham-xanh-miet-mai-gieo-chu-noi-dai-ngan-bien-gioi-post1797541.tpo