Du khách tham quan di tích Thành cổ Quảng Trị.
Mở rộng không gian du lịch
Theo Nghị quyết số 60-NQ/TW ngày 12/4/2025 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng, thời gian tới, cả nước ta sẽ còn 34 tỉnh, thành phố thay vì 63 như hiện tại. Tổ chức bộ máy chính quyền địa phương gồm hai cấp: Cấp tỉnh (tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương), cấp xã (xã, phường, đặc khu trực thuộc tỉnh, thành phố). Điều này khiến không ít người tâm tư về những thương hiệu du lịch vốn đã được định vị, ghi dấu ấn lâu năm có thể sẽ bị ảnh hưởng, gây khó cho công tác truyền thông, quảng bá điểm đến…
Tuy nhiên, theo các chuyên gia, việc sáp nhập đơn vị hành chính sẽ mang đến nhiều cơ hội hơn cho sự phát triển ngành du lịch, bởi khi các nguồn lực được quy về một mối sẽ tạo điều kiện thực tiễn để cụ thể hóa chủ trương phát triển các địa phương một cách hiệu quả hơn.
Phó Giáo sư, Tiến sĩ Phạm Hồng Long, Trưởng khoa Du lịch, Trường đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn (Đại học Quốc gia Hà Nội) nhận định: Một trong những lợi thế đáng kể sau sáp nhập là khả năng đẩy mạnh hợp tác vùng một cách mạnh mẽ. Sự mở rộng về không gian, sự cộng hưởng của các nguồn tài nguyên du lịch sẽ là nền tảng để thắt chặt sợi dây liên kết, phối hợp trong công tác xúc tiến, phát triển hạ tầng, xây dựng chuỗi sản phẩm du lịch phong phú, bổ trợ lẫn nhau trên cùng một địa bàn rộng lớn.
Đồng quan điểm, Tổng Giám đốc WonderTour Lê Công Năng cho rằng: Lâu nay, sự lỏng lẻo trong liên kết giữa một số địa phương, điểm đến vốn luôn bị xem là “điểm nghẽn” cản trở sự phát triển du lịch Việt Nam, làm ảnh hưởng trải nghiệm đa dạng, liền mạch của du khách. Tuy nhiên, sau khi các địa phương hợp nhất sẽ giúp hình thành những vùng du lịch rộng lớn hơn, tạo cơ sở để phát triển các sản phẩm du lịch liên vùng, xuyên tỉnh hấp dẫn.
Chẳng hạn, nếu trước đây đến tỉnh Tuyên Quang, du khách chỉ chủ yếu tiếp cận các tour tìm hiểu lịch sử cách mạng thì sau khi hợp nhất với tỉnh Hà Giang, du khách sẽ còn được khám phá và những cung đường đèo tuyệt đẹp, kết hợp trải nghiệm cả du lịch văn hóa và du lịch thiên nhiên trên cùng một hành trình.
Tương tự, việc sáp nhập giữa hai tỉnh Bình Định và Gia Lai hứa hẹn mở ra một hành trình biển-núi độc đáo; hay việc hợp nhất hai tỉnh Lào Cai và Yên Bái cũng góp phần tạo nên một dải du lịch Tây Bắc giàu trải nghiệm - nơi du khách có thể tận hưởng cảm giác chinh phục từ đỉnh Fansipan tới ruộng bậc thang Mù Cang Chải…
Theo ông Năng, sáp nhập các tỉnh, thành phố là bước đi chiến lược trong nâng cao hiệu quả quản lý du lịch, giúp các địa phương có thể huy động mạnh mẽ nguồn lực để triển khai hoạt động xúc tiến quy mô lớn và chuyên nghiệp hơn, hướng đến những thị trường mục tiêu, tăng cường khả năng tiếp cận, thu hút du khách. Việc hình thành những vùng du lịch lớn với tiềm năng phát triển mạnh cũng sẽ thu hút sự quan tâm của các nhà đầu tư, giúp việc thu hút đầu tư thuận lợi hơn, từ đó tạo đòn bẩy để các địa phương nâng cấp hạ tầng du lịch và phát triển các sản phẩm, dịch vụ mới.
Định hình bản đồ du lịch quốc gia
Cách đây không lâu, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã có văn bản gửi ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương đề nghị giữ nguyên tên gọi các di sản văn hóa và thiên nhiên thế giới, đặc biệt, di tích quốc gia, di tích cấp tỉnh/thành phố đã được công nhận, xếp hạng để không làm thay đổi yếu tố gốc cấu thành di tích cũng như giá trị lịch sử, văn hóa, khoa học của di tích; đồng thời cập nhật địa danh gắn với di tích theo đơn vị hành chính mới được sắp xếp.
Như vậy, sau sáp nhập tỉnh, thành phố, tên gọi của một số đơn vị hành chính có thay đổi, nhưng tên các danh thắng, di tích gắn liền bản sắc văn hóa, lịch sử địa phương về cơ bản sẽ được giữ nguyên và vẫn tiếp tục được nhận diện. Hơn nữa, trên thực tế, khi lựa chọn điểm đến du lịch, phần lớn du khách thường không quá quan tâm đến việc nơi đó thuộc tỉnh nào, mà chú trọng nhiều hơn đến những dịch vụ, sản phẩm, trải nghiệm cụ thể mà họ có thể thụ hưởng.
Do đó, các chuyên gia cho rằng, thay vì lo lắng cho sự xáo trộn về tên gọi hành chính, điều quan trọng hơn là các địa phương cần xây dựng chiến lược phát triển du lịch một cách đồng bộ, khéo léo để làm nổi bật giá trị của điểm đến trên hành trình du lịch.
Theo các chuyên gia: Khi không gian du lịch thay đổi, nguồn lực được mở rộng, chính sách phát triển du lịch của từng địa phương cũng phải điều chỉnh. Đơn cử, tỉnh Phú Yên lâu nay vẫn phát triển về du lịch biển, khi hợp nhất với tỉnh Đắk Lắk - nơi nổi bật với tài nguyên rừng và bản sắc văn hóa , thì chiến lược phát triển sẽ phải thay đổi để bao quát được các giá trị du lịch nổi bật. Từ cơ cấu tổ chức đến chức năng nhiệm vụ, chính sách phát triển, cách thức tổ chức, cung cấp chuỗi giá trị dịch vụ du lịch đều cần phải nghiên cứu lại để đồng bộ hóa.
Ông Long nhấn mạnh, du lịch là ngành kinh tế tổng hợp có tính liên ngành, liên vùng và xã hội hóa cao, cho nên các địa phương sau sáp nhập phải có giải pháp đầu tư xây dựng thương hiệu điểm đến một cách tổng thể, trong đó, cần đầu tư trọng điểm cho tài nguyên văn hóa để làm nổi bật bản sắc riêng, tạo sự khác biệt và tăng tính cạnh tranh cho điểm đến.
Ông Lê Công Năng nhấn mạnh, trên cơ sở rà soát hệ thống tài nguyên, nguồn lực của các địa phương sau , nhất thiết phải xây dựng một quy hoạch du lịch tổng thể, đồng bộ. Quy hoạch này cần xác định rõ các vùng du lịch trọng điểm, các sản phẩm và tuyến du lịch liên vùng để tránh tình trạng trùng lặp, bảo đảm tính kết nối và hỗ trợ lẫn nhau giữa các khu vực. Bên cạnh việc hoàn thiện các cơ chế, chính sách để hỗ trợ phát triển du lịch, khuyến khích đầu tư vào du lịch, nhất là với những dự án phát triển du lịch cộng đồng, du lịch xanh, du lịch thông minh, các địa phương cũng cần có chính sách đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực để đáp ứng được sự yêu cầu mới của ngành.
Ở góc độ lữ hành, ông Năng cho rằng các doanh nghiệp sẽ buộc phải nghiên cứu thị trường, nắm bắt xu hướng để tự điều chỉnh sản phẩm, dịch vụ sao cho phù hợp với những thay đổi về quy mô và đặc điểm của địa phương sau sáp nhập. Điều này không chỉ đòi hỏi sự đầu tư về thời gian mà còn cần đến nguồn lực và sự sáng tạo.
Ngoài ra, các công ty du lịch cũng cần kết hợp chặt chẽ với các địa phương sau sáp nhập để thực hiện những bộ tài liệu, bản đồ du lịch mới, giúp du khách có những hình dung trực quan về các sản phẩm mới, từ đó nâng cao hiệu quả truyền thông, quảng bá, thu hút và kéo dài thời gian lưu trú, mức độ chi tiêu của du khách…
Rõ ràng, nếu có sự chuẩn bị một cách chu đáo, chủ động, thì sáp nhập các tỉnh, thành sẽ là “đòn bẩy” hiệu quả để du lịch Việt Nam tái cấu trúc và bứt phá mạnh mẽ, nâng cao khả năng cạnh tranh, sớm trở thành ngành của đất nước.
TRANG ANH