Trên vùng đất Tổ cội nguồn, các HTX, tổ hợp tác đang vươn mình mạnh mẽ, trở thành “trụ đỡ” cho quá trình đổi mới nông nghiệp, thúc đẩy kinh tế nông thôn, nông thôn mới phát triển theo hướng xanh, hiện đại và bền vững.
Trụ cột trong nông thôn mới
Những năm gần đây, khu vực kinh tế hợp tác, HTX ở Phú Thọ đã có bước chuyển mình rõ rệt. Sau khi thực hiện sắp xếp, sáp nhập các đơn vị hành chính cấp xã, tỉnh có điều kiện thuận lợi hơn trong quy hoạch vùng sản xuất và tổ chức lại mô hình kinh tế nông thôn. Hạ tầng được đầu tư đồng bộ, nguồn lực được tập trung, tạo nền tảng vững chắc cho khu vực kinh tế tập thể phát triển.
Theo thống kê, toàn tỉnh hiện có hơn 2.000 HTX, trong đó chủ yếu hoạt động trong lĩnh vực nông nghiệp. Các HTX này đang tạo việc làm ổn định cho hàng chục nghìn lao động, với thu nhập bình quân từ 5 – 7 triệu đồng/người/tháng.
Các HTX đang đóng góp tích cực trong xây dựng nông thôn mới ở Phú Thọ.
Từ chỗ sản xuất nhỏ lẻ, nhiều HTX đã mạnh dạn đầu tư công nghệ, mở rộng quy mô sản xuất, tham gia sâu vào chuỗi giá trị nông sản hàng hóa, góp phần nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của người dân nông thôn, góp phần tạo động lực trong xây dựng nông thôn mới.
HTX Nấm Tam Đảo là một trong những mô hình tiêu biểu. Ứng dụng công nghệ số vào quản lý, sản xuất và tiêu thụ, HTX này mỗi năm cung cấp khoảng 350 tấn nấm sạch cho thị trường, đem lại thu nhập ổn định cho 20 hộ thành viên. Không chỉ mang lại giá trị kinh tế, mô hình còn giúp hình thành tư duy sản xuất hiện đại, liên kết chặt chẽ giữa nông dân – HTX – doanh nghiệp.
Tương tự, HTX Nông nghiệp hữu cơ V-Organic ở xã Vân Sơn được xem là “hạt nhân xanh” trong phát triển nông nghiệp hữu cơ, góp phần xây dựng nông thôn mới tại địa phương.
Được thành lập năm 2021 với 7 thành viên, HTX V-Organic đã xây dựng vùng trồng 10 ha rau quả an toàn đạt tiêu chuẩn hữu cơ. Năm 2024, doanh thu của HTX đạt gần 3 tỷ đồng, tạo việc làm thường xuyên cho 20 lao động địa phương.
Bà Cấn Thị Thùy Trang, Chủ tịch HĐQT HTX chia sẻ: “Tham gia mô hình HTX giúp các hộ gắn kết chặt chẽ hơn, giảm chi phí đầu vào, tăng sức cạnh tranh và quan trọng nhất là có đầu ra ổn định. Đây là con đường phát triển bền vững của nông dân hiện nay”.
Mở hướng đi mới cho sản phẩm OCOP
Không chỉ trong nông nghiệp, nhiều HTX ở Phú Thọ còn khẳng định vị thế trong lĩnh vực tiểu thủ công nghiệp, thương mại và dịch vụ. Trong guồng quay của đô thị hóa, HTX Sản xuất đồ thủ công mỹ nghệ tre nứa Đỗ Xuyên (xã Liên Minh) vẫn bền bỉ gìn giữ tinh hoa nghề truyền thống.
HTX đã phát triển 8 sản phẩm đạt chuẩn OCOP 4 sao, tiêu biểu như bình hoa “Con Rồng cháu Tiên”, khay “Biển bạc”, mâm nứa chắp “Tre xanh Việt Nam”… Các sản phẩm được xuất khẩu sang Nhật Bản, Hàn Quốc, Mỹ và một số nước châu Âu, mang về doanh thu hơn 8 tỷ đồng mỗi năm.
Thành công của HTX không chỉ nằm ở con số mà còn ở ý nghĩa gìn giữ bản sắc văn hóa làng nghề, tạo sinh kế ổn định cho hàng chục lao động, từ đó đóng góp vào nhiều tiêu chí trong quá trình xây dựng nông thôn mới địa phương.
Diện mạo nông thôn mới ngày càng khởi sắc ở Phú Thọ.
Thực tế cho thấy, mô hình kinh tế hợp tác, HTX đang dần trở thành “cỗ máy đổi mới” của nông thôn mới. Nhiều HTX ở Phú Thọ đã chủ động chuyển đổi số, đưa sản phẩm lên sàn thương mại điện tử, tham gia hội chợ và quảng bá trên mạng xã hội. Sự chuyển mình về tư duy này giúp các HTX mở rộng thị trường, minh bạch thông tin, tiếp cận người tiêu dùng nhanh chóng và hiệu quả hơn.
Trong quá trình đổi mới, Liên minh HTX Việt Nam cùng Liên minh HTX tỉnh Phú Thọ đóng vai trò cầu nối quan trọng. Thông qua các chương trình xúc tiến thương mại, quảng bá sản phẩm OCOP, hệ thống Liên minh HTX Việt Nam giúp các HTX địa phương tham gia sâu hơn vào chuỗi giá trị, kết nối với hệ thống siêu thị, cửa hàng nông sản an toàn, cũng như các sàn thương mại điện tử lớn trong nước.
Cùng với đó, thông qua các chương trình hỗ trợ đào tạo, chuyển giao khoa học kỹ thuật, hỗ trợ vốn vay ưu đãi, Liên minh HTX Việt Nam cùng Liên minh HTX tỉnh Phú Thọ đã giúp nhiều HTX nâng cao năng lực quản lý, đổi mới mô hình hoạt động và phát triển sản phẩm OCOP có thương hiệu.
Các chương trình hỗ trợ kết nối tiêu thụ, đưa sản phẩm nông sản của HTX lên sàn thương mại điện tử, cũng như việc tổ chức hội chợ, diễn đàn, tọa đàm về kinh tế tập thể của Liên minh HTX Việt Nam và Liên minh HTX tỉnh Phú Thọ đã giúp hàng trăm HTX có thêm cơ hội mở rộng thị trường và tăng doanh thu.
Từ nông thôn mới đến nông thôn mới thông minh
Liên minh HTX Việt Nam và Liên minh HTX tỉnh Phú Thọ cũng đang đẩy mạnh hỗ trợ các mô hình ứng dụng chuyển đổi số, phát triển kinh tế xanh và nông nghiệp hữu cơ – những hướng đi phù hợp với xu thế phát triển bền vững hiện nay.
Đặc biệt, các mô hình nông nghiệp hữu cơ, nông nghiệp tuần hoàn đang được tỉnh khuyến khích phát triển mạnh. HTX rau củ quả sạch Mạnh Liên (xã Tam Nông) là ví dụ tiêu biểu.
Với 3,5 ha đất canh tác được đầu tư 100% hệ thống tưới nhỏ giọt, bón phân tự động, cùng 7.000 m² nhà màng, HTX đạt doanh thu trên 2 tỷ đồng/năm, tạo việc làm ổn định cho gần 10 lao động với mức lương 7–8 triệu đồng/tháng.
Hiệu quả của khu vực kinh tế hợp tác, HTX đóng góp tích cực vào quá trình xây dựng nông thôn mới ngày càng khởi sắc ở Phú Thọ. Trước thời điểm 1/7/2025, toàn tỉnh Phú Thọ có 84/133 xã đạt chuẩn nông thôn mới, chiếm 63,2%, trong đó có 3 xã đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao và 525 khu dân cư kiểu mẫu được công nhận.
Sau quá trình sáp nhập đơn vị hành chính, Phú Thọ đã mở ra không gian phát triển mới, thuận lợi hơn cho quy hoạch sản xuất, liên kết vùng và phát triển chuỗi giá trị nông sản.
Tỉnh đặt mục tiêu đến năm 2025, tốc độ tăng trưởng nông nghiệp đạt 3,5%/năm, giảm tỷ lệ hộ nghèo xuống còn 2,75%, đồng thời triển khai mạnh chương trình chuyển đổi số trong xây dựng nông thôn mới, hướng tới nông thôn mới thông minh vào năm 2030, khi 80% số xã đạt chuẩn nông thôn mới.
Từ những thành quả đạt được, có thể khẳng định rằng, khu vực kinh tế hợp tác và các HTX ở Phú Thọ đang giữ vai trò quan trọng trong công cuộc xây dựng nông thôn mới. Không chỉ là đơn vị thuần sản xuất, HTX còn là nơi thành viên làm chủ công nghệ, tự tin khởi nghiệp và phát triển kinh tế ngay trên quê hương mình.
Hướng tới năm 2030, Phú Thọ đặt mục tiêu xây dựng nông thôn mới thông minh – nông nghiệp hiện đại – nông dân văn minh, trong đó HTX tiếp tục là một trong những hạt nhân liên kết sản xuất, bảo đảm đầu ra, nâng cao thu nhập và xây dựng bản sắc riêng cho mỗi vùng quê.
Nam Phong