Công cụ AI mới dự đoán nguy cơ hơn 1.000 bệnh

5 giờ trướcBài gốc

Delphi-2M được xây dựng bởi các chuyên gia thuộc Phòng thí nghiệm Sinh học phân tử châu Âu (EMBL), Trung tâm Nghiên cứu Ung thư Đức và Đại học Copenhagen.

Công cụ này ứng dụng các khái niệm thuật toán tương tự như mô hình ngôn ngữ lớn (LLM) và được đánh giá là một trong những minh chứng toàn diện nhất cho khả năng AI trong việc mô phỏng quá trình tiến triển bệnh tật trên quy mô lớn. Kết quả nghiên cứu vừa được đăng tải trên tạp chí Nature.

Ông Tomas Fitzgerald, nhà khoa học tại EMBL-EBI, cho biết: “Các sự kiện y tế thường diễn ra theo những mô hình có thể dự đoán. AI của chúng tôi học được những mô hình đó để đưa ra dự báo về kết quả sức khỏe trong tương lai.”

Delphi-2M phân tích các “sự kiện y tế” trong hồ sơ bệnh án của bệnh nhân như thời điểm được chẩn đoán bệnh, kết hợp với các yếu tố lối sống (béo phì, hút thuốc, uống rượu), cùng thông tin cơ bản như tuổi và giới tính. Từ đó, công cụ đưa ra xác suất mắc các bệnh ung thư, tim mạch, tiểu đường, hô hấp và hàng loạt rối loạn khác.

Mô hình được huấn luyện và kiểm chứng trên dữ liệu 400.000 người từ UK Biobank và 1,9 triệu bệnh nhân từ cơ sở dữ liệu quốc gia Đan Mạch. Các rủi ro sức khỏe được biểu đạt tương tự như dự báo thời tiết, ví dụ: 70% khả năng xuất hiện bệnh trong một giai đoạn nhất định.

So với các phương pháp hiện tại như Qrisk (chỉ tính toán nguy cơ nhồi máu cơ tim hay đột quỵ trong 10 năm), Delphi-2M có thể dự báo hơn 1.000 bệnh cùng lúc và trong khoảng thời gian dài tới 20 năm. Nhóm nghiên cứu khẳng định độ chính xác của mô hình không thua kém các công cụ dự đoán chuyên biệt cho từng bệnh.

Ông Ewan Birney, Giám đốc lâm thời của EMBL, cho rằng công cụ này có thể được ứng dụng trong vài năm tới: “Bạn đến phòng khám và bác sĩ dùng công cụ để chỉ ra bốn rủi ro lớn nhất trong tương lai, đồng thời đưa ra hai biện pháp cụ thể để thay đổi điều đó.”

Trong khi lời khuyên phổ biến vẫn là giảm cân hay ngừng hút thuốc, ông Birney nhấn mạnh AI sẽ mở ra khả năng cá nhân hóa điều trị, giúp đưa ra khuyến nghị chuyên biệt cho từng loại bệnh.

Theo Giáo sư Moritz Gerstung, Trưởng khoa AI trong ung thư tại Trung tâm Nghiên cứu Ung thư Đức: “Đây mới chỉ là khởi đầu cho một cách tiếp cận hoàn toàn mới trong việc hiểu sức khỏe con người và sự tiến triển của bệnh tật. Các mô hình sinh tạo như Delphi-2M có thể giúp cá nhân hóa chăm sóc và dự đoán nhu cầu y tế ở quy mô lớn.”

Với tiềm năng dự đoán gánh nặng bệnh tật của xã hội lên tới 20 năm, Delphi-2M được kỳ vọng sẽ trở thành bước ngoặt trong y học dự phòng, mang lại cơ hội vàng để ngăn ngừa và can thiệp sớm nhiều căn bệnh nguy hiểm.

Việt Vũ

Nguồn Pháp Luật VN : https://baophapluat.vn/cong-cu-ai-moi-du-doan-nguy-co-hon-1-000-benh.html