Công ty Song Toàn và những gói thầu 'trúng tuyệt đối': Câu hỏi về tính cạnh tranh

6 giờ trướcBài gốc

Tỷ lệ thành công “trong mơ”

Theo dữ liệu của phần mềm phân tích DauThau.info, Công ty TNHH MTV Song Toàn (MST: 0800697291) được thành lập ngày 09/6/2009, có trụ sở tại Hải Phòng. Doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực xây lắp, với lực lượng nhân sự khoảng 20 người. Người đại diện pháp luật hiện tại là ông Ngô Văn Toản – Giám đốc công ty.

Công ty đã được Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh Hải Dương (cũ) cấp chứng chỉ năng lực hoạt động xây dựng số 00064592, cho phép thi công nhiều loại công trình: dân dụng, công nghiệp, giao thông đường bộ, nông nghiệp – phát triển nông thôn và hạ tầng kỹ thuật.

Theo báo cáo phân tích lịch sử đấu thầu, từ năm 2018 đến cuối năm 2024, Công ty Song Toàn đã tham gia 18 gói thầu ở nhiều địa phương như Hải Dương (cũ), Hải Phòng và đều trúng thầu.

Tổng giá trị các gói thầu trúng là 92,4 tỷ đồng, trong đó 67,8 tỷ đồng với vai trò độc lập và 24,5 tỷ đồng khi tham gia liên danh. Con số này có ý nghĩa lớn đối với một doanh nghiệp xây lắp quy mô vừa, chỉ với khoảng 20 nhân sự.

Điều đáng nói, trong toàn bộ 18 gói, không có gói nào bị hủy, không có gói nào chưa có kết quả, và cũng không có gói nào mà Song Toàn “trượt” trước đối thủ. Tỷ lệ trúng tuyệt đối 100% này là điều cực kỳ hiếm trong lĩnh vực đấu thầu công.

Phân tích chi tiết cho thấy các gói thầu mà Công ty Song Toàn tham gia, Tỷ lệ trung bình giá trúng/giá gói đạt 99,89%; Mức chào giá thấp nhất cũng ở mức 99,34%; Một số gói có giá trúng bằng đúng giá dự toán (100%).

Một yếu tố khác khiến thành tích “18/18” của Song Toàn gây chú ý là tình trạng cạnh tranh thấp: Trong số 18 gói thầu, hơn một nửa chỉ có 1 nhà thầu duy nhất tham gia – tức Song Toàn “một mình một sân”.

Với những gói có nhiều nhà thầu, hầu hết đối thủ bị loại vì các lý do hồ sơ: thiếu báo cáo tài chính, không có bảo lãnh dự thầu, hoặc không có hợp đồng tương tự.

Ví dụ như Gói thầu Trường Mầm non Cẩm Đông (2019): có 3 nhà thầu tham dự, nhưng 2 bị loại do không đủ điều kiện hồ sơ, Song Toàn nghiễm nhiên trúng. Gói thầu Hạ tầng khu dân cư Lẻ Đó, xã Cẩm Phúc (2019): Song Toàn “vượt qua” Công ty TNHH Sông Hồng và Công ty CP Hải Hưng, nhưng thực tế cả hai đều bị loại vì không đáp ứng năng lực tài chính và kỹ thuật.

Trong khi đó, theo thống kê của Bộ KH&ĐT, tỷ lệ tiết kiệm bình quân toàn quốc qua đấu thầu thường đạt 3–5%. Như vậy, các gói thầu của Song Toàn gần như không mang lại phần tiết kiệm nào cho ngân sách, đi ngược lại kỳ vọng của chính sách đấu thầu.

Một điểm nổi bật khác là mức độ cạnh tranh cực kỳ thấp, trong số 18 gói, phần lớn chỉ có 1 nhà thầu tham dự. Ngay cả các gói Song Toàn tham gia liên danh, liên danh đó cũng là nhà thầu duy nhất. Các trường hợp có đối thủ thì hầu hết đối thủ bị loại vì không đáp ứng hồ sơ kỹ thuật, tài chính hoặc năng lực. Kết quả là Song Toàn chưa từng phải cạnh tranh sát sao trong bất kỳ gói thầu nào. Điều này khiến cho việc trúng thầu gần như trở thành “mặc định”, thay vì kết quả của một cuộc cạnh tranh công bằng.

Trong 7 bên mời thầu mà Song Toàn có quan hệ, Công ty CP Tư vấn Xây dựng & Phát triển Đô thị Hải Dương chiếm ưu thế tuyệt đối 9/18 gói (tương đương 50%); Giá trị trúng thầu 54,77 tỷ đồng, chiếm gần 60% tổng giá trị.

Góc nhìn pháp lý dựa trên nguyên tắc của Luật Đấu thầu

Trao đổi với phóng viên, Luật sư Nguyễn Minh Long – Giám đốc Công ty luật Dragon cho biết, Luật Đấu thầu 2013 (Điều 5 và Điều 6) nhấn mạnh các nguyên tắc: Cạnh tranh, công bằng, minh bạch, hiệu quả kinh tế. Mọi nhà thầu đủ điều kiện đều có quyền tham gia, các bên mời thầu phải bảo đảm cạnh tranh, tránh tình trạng “sân sau”.

Đến Luật Đấu thầu 2023 (có hiệu lực từ 1/1/2024), các nguyên tắc này tiếp tục được khẳng định, đồng thời siết chặt hơn về xung đột lợi ích, chỉ định thầu và điều kiện hồ sơ.

Nhìn lại các gói thầu của Song Toàn, Luật sư Long nhận thấy, nguyên tắc cạnh tranh chưa được bảo đảm, bởi nhiều gói chỉ có 1 nhà thầu. Nguyên tắc minh bạch bị đặt dấu hỏi, khi giá trúng thầu luôn sát giá dự toán. Nguyên tắc hiệu quả cũng cần xem xét, bởi không có phần tiết kiệm ngân sách.

Với 18 gói thầu trúng tuyệt đối, Song Toàn đã khẳng định được khả năng tham gia và hoàn thiện hồ sơ dự thầu. Tuy nhiên, sự thành công tuyệt đối này không đồng nghĩa với cạnh tranh lành mạnh.

Luật sư Long dẫn chứng, tại Điều 8 Luật đấu thầu 2023 quy định về việc cần đăng tải thông tin đấu thầu trên Hệ thống mạng đấu thầu quốc gia để tiếp cận các nhà thầu. Tuy nhiên, vì lý do nào đấy mà việc đăng tải thông tin mời thầu không mang lại hiệu quả dẫn đến những nhà thầu tiềm năng không tiếp cận được thông tin về đấu thầu cần thiết mà chỉ còn lại những nhà thầu không đủ tiêu chuẩn tham gia và bị loại từ giai đoạn thẩm định hồ sơ. Như vậy, trong quá trình đấu thầu trách nhiệm cung cấp, đăng tải thông của bên mời thầu thực sự rất quan trọng, cần phải có sự công tâm, minh bạch trong quá trình thực hiện mới có thể kêu gọi, tiếp cận được những nhà thầu tiềm năng và mang lại sự cạnh tranh xứng đáng trong quá trình đấu thầu.

Trong bối cảnh Luật Đấu thầu 2023 yêu cầu chặt chẽ hơn về minh bạch và cạnh tranh, những trường hợp như Song Toàn cần được các cơ quan quản lý giám sát kỹ lưỡng. Để đảm bảo rằng đấu thầu thực sự là công cụ mang lại hiệu quả kinh tế, tiết kiệm ngân sách và công bằng cho mọi nhà thầu.

Nguyên Vũ

Nguồn Pháp Luật VN : https://baophapluat.vn/cong-ty-song-toan-va-nhung-goi-thau-trung-tuyet-doi-cau-hoi-ve-tinh-canh-tranh.html