Một số địa phương thực hiện điều chỉnh giá dịch vụ y tế theo Thông tư số 21/2024/TT-BYT, giá dịch vụ giao thông, thực phẩm tăng do nhu cầu đi lại và mua sắm của người dân tăng trong dịp Tết Nguyên đán Ất Tỵ là những nguyên nhân chính làm CPI tháng 1 tăng.
Cụ thể, theo Tổng cục Thống kê, nhóm thuốc và dịch vụ y tế tăng cao nhất với tăng 9,47% so với tháng trước làm CPI chung tăng 0,51 điểm phần trăm. Trong đó, chỉ số giá nhóm dịch vụ y tế tăng 12,57% do một số địa phương triển khai áp dụng giá dịch vụ y tế mới theo Thông tư số 21/2024/TT-BYT ngày 17.10.2024 của Bộ Y tế quy định phương pháp định giá dịch vụ khám bệnh, chữa bệnh.
Bên cạnh đó, thời tiết chuyển sang mùa đông, nhiệt độ chênh lệch nhiều giữa ban ngày và ban đêm nên bệnh cảm cúm, đường hô hấp gia tăng, nhu cầu tiêu dùng các loại thuốc về giảm đau, hạ sốt, đường hô hấp, vitamin và khoáng chất của người dân tăng. Cụ thể, giá nhóm thuốc vitamin và khoáng chất tăng 0,34%; thuốc đường tiêu hóa tăng 0,16%; thuốc tác dụng trên đường hô hấp tăng 0,12%.
Biến động chỉ số CPI. Nguồn: TCTK
Nhóm giao thông cũng góp phần vào đà tăng của CPI với mức tăng 0,95%, tác động 0,09 điểm phần trăm vào CPI chung.
Cụ thể, nhu cầu đi lại tăng cao trong dịp cuối năm đã đẩy giá vé máy bay tăng vọt (11,08%) đồng thời kéo theo sự tăng giá của các loại hình vận tải hành khách khác như đường bộ, đường thủy và đường sắt. Thêm vào đó, các đợt điều chỉnh giá xăng dầu trong nước cũng khiến chỉ số giá xăng tăng 2,02% và dầu diesel tăng 4,99%.
Tháng 1 rơi đúng vào dịp Tết Nguyên đán nên nhu cầu mua sắm tăng cao dẫn đến nhóm hàng ăn và dịch vụ ăn uống có mức tăng 0,74%, tác động 0,25 điểm phần trăm vào CPI chung. Trên thị trường, giá lương thực tăng 0,3%, trong đó giá gạo nếp tăng mạnh nhất (1,79%). Thực phẩm tăng 0,97% với giá thịt lợn tăng 2,45% và quả tươi-chế biến cũng tăng 1,53%. Giá các mặt hàng ăn uống ngoài gia đình cũng tăng 0,33% bởi giá nguyên liệu chế biến và chi phí nhân công đều lên cao.
Nhóm đồ uống và thuốc lá cũng không nằm ngoài xu hướng leo thang, với mức tăng 0,69% do nhu cầu tiêu dùng và biếu tặng tăng cao trong dịp Tết.
Nhóm hàng hóa và dịch vụ khác tăng 0,51%, chủ yếu tăng giá ở một số mặt hàng: Dịch vụ cắt tóc, gội đầu tăng 1,91%; nhóm đồ trang sức tăng 0,95%; dịch vụ về cưới hỏi tăng 0,56%; vật dụng thờ cúng tăng 0,42%; đồng hồ đeo tay tăng 0,3%; dịch vụ chăm sóc cá nhân tăng 0,11%.
Theo Tổng cục Thống kê, lạm phát cơ bảntháng 1 tăng 0,42% so với tháng trước, tăng 3,07% so với cùng kỳ năm trước. Lạm phát cơ Fbản tăng 3,07% so với cùng kỳ năm trước, thấp hơn mức CPI bình quân chung (tăng 3,63%) chủ yếu do giá lương thực, thực phẩm, điện sinh hoạt và dịch vụ y tế là yếu tố tác động làm tăng CPI nhưng thuộc nhóm hàng được loại trừ trong danh mục tính toán lạm phát cơ bản.
Vũ Quang