Người tiêu dùng Việt Nam đang được tiếp cận nông sản Mỹ với giá phải chăng hơn nhờ thuế nhập khẩu của hàng loạt mặt hàng chính thức giảm từ ngày 31/3/2025. Động thái cắt giảm thuế quan này cho thấy cam kết mạnh mẽ của Chính phủ Việt Nam trong việc tạo thuận lợi thương mại, hài hòa cán cân thương mại với Mỹ và các đối tác lớn. Cụ thể, thuế suất thuế nhập khẩu đùi gà đông lạnh giảm từ 20% xuống 15%; hạt dẻ cười chưa bóc vỏ từ 15% xuống 5%; hạnh nhân từ 10% xuống 5%; quả táo tươi từ 8% xuống 5%; cherry từ 10% xuống 5%; nho khô từ 12% xuống 5%. Mặt hàng ngô làm thức ăn chăn nuôi được giảm thuế nhập khẩu từ 2% về 0%. Mặt hàng khô dầu đậu tương được giảm thuế nhập khẩu từ các mức thuế suất 2% và 1% về cùng một mức thuế suất 0%.
Việc nới lỏng chính sách thuế quan thông qua hạ thuế nhập khẩu một số mặt hàng Việt Nam nhập khẩu từ Mỹ chịu thuế cao hơn hàng cùng loại mà Việt Nam xuất sang Mỹ sẽ kích thích lượng hàng nhập khẩu gia tăng, thêm sự lựa chọn trong tiêu dùng cho người dân trong nước. Nhiều chuyên gia nhận định, việc Việt Nam tăng cường nhập khẩu nông sản từ Mỹ là một phần trong chiến lược cân bằng cán cân thương mại, nhằm giảm áp lực từ các chính sách thương mại ngày càng siết chặt của Mỹ. Tuy nhiên, điều này đồng thời tạo ra một sự cạnh tranh trực tiếp đến thị phần của nông sản nội địa. Thách thức lớn nhất mà ngành nông sản Việt Nam phải đối mặt là sự cạnh tranh về giá cả và chất lượng. Các mặt hàng đa dạng với nguồn cung dồi dào và giá tốt đang tạo ra áp lực lên các sản phẩm tương tự của Việt Nam. Hơn nữa, với lợi thế về công nghệ và quy trình sản xuất hiện đại, nông sản Mỹ thường có chất lượng cao và đồng đều, đáp ứng tốt hơn nhu cầu ngày càng khắt khe của người tiêu dùng.
Chế biến thực phẩm xuất khẩu tại thành phố Hải Phòng. Ảnh: Công Hùng
Trước bối cảnh đó, để không bị lép vế ngay trên sân nhà, ngành nông sản Việt cần có những thay đổi chiến lược, nâng cao sức cạnh tranh thông qua chất lượng sản phẩm và giá cả hợp lý. Đặc biệt, thay vì chỉ tập trung vào xuất khẩu, ngành nông sản nội địa cũng cần củng cố vững chắc thị phần trong nước để tránh nguy cơ bị các DN ngoại giành lợi thế.
Về vấn đề này, chuyên gia nông nghiệp Hoàng Trọng Thủy khuyến nghị, Chính phủ và cơ quan quản lý cần có giải pháp hỗ trợ để củng cố sức cạnh tranh của nông sản nội địa. Đó là cần tiếp tục thúc đẩy phát triển công nghệ cao, xây dựng nền nông nghiệp phát triển toàn diện theo hướng hiện đại, sản xuất hàng hóa quy mô lớn, có giá trị gia tăng và sức cạnh tranh cao. Song song đó, đẩy mạnh việc phát triển thị trường, cụ thể là triển khai các giải pháp thúc đẩy tiêu thụ như: tổ chức kết nối tiêu thụ nông sản đặc sản địa phương tới các TP lớn thông qua các diễn đàn trọng điểm; tổ chức xúc tiến thương mại, giới thiệu, quảng bá nông sản sản xuất theo mô hình VietGAP, chất lượng cao, an toàn, hữu cơ, sản phẩm OCOP thông qua hội chợ, triển lãm...
Một giải pháp khác là phối hợp với những cơ quan, hiệp hội, DN phân phối, logistics lớn để hỗ trợ chuyển đổi số, khai thác tối đa các kênh thương mại điện tử (Postmart, Voso, Shopee, Tiki, Ladaza...) và các nền tảng bán hàng trực tuyến hỗ trợ các chủ thể nhỏ tiếp cận người tiêu dùng. Ngoài ra, việc xây dựng thương hiệu quốc gia cho các sản phẩm chủ lực như gạo, trái cây, thủy sản... cũng nên được đẩy mạnh. Đặc biệt, Bộ Nông nghiệp và Môi trường cần chú trọng phát triển và nhân rộng việc cấp mã số vùng sản xuất, truy xuất nguồn gốc để tạo tiền đề vững chắc cho các mặt hàng nông sản Việt Nam đáp ứng khả năng cạnh tranh trong xu thế hội nhập quốc tế.
Bình Minh