'Cuộc cách mạng' trong lĩnh vực giáo dục

8 giờ trướcBài gốc

Sau nhiều thập niên thực hiện chương trình giáo dục với 1 bộ SGK thống nhất, năm 2014, Nghị quyết 88 năm 2014 của Quốc hội về đổi mới chương trình, SGK GDPT chủ trương 1 chương trình, nhiều bộ SGK và xã hội hóa biên soạn SGK, bỏ độc quyền xuất bản. Trong đó, Bộ GD&ĐT được giao tổ chức biên soạn 1 bộ SGK với kinh phí 16 triệu USD. Tuy nhiên vì nhiều lý do, Bộ GD&ĐT không thực hiện được việc này.

Quốc hội sau đó đồng ý nếu mỗi môn học đã có ít nhất 1 bộ SGK được thẩm định, phê duyệt thì không dùng ngân sách để biên soạn sách của môn đó nữa. Từ năm 2020, lộ trình thay SGK mới bắt đầu, ở mỗi khối lớp đều có 3 bộ SGK để các nhà trường chọn lựa. Với khoảng 20 triệu học sinh, 12 khối lớp, hàng trăm triệu bản SGK đã được xuất bản.

Những lợi ích từ việc có nhiều bộ SGK chưa thực sự rõ ràng, nhưng những bất cập thì đã thấy rõ, như việc các trường có thể không thống nhất giáo trình, dẫn tới học sinh chuyển trường gặp khó khăn, như cử tri tỉnh Hưng Yên kiến nghị gửi đến trước Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV. Việc có nhiều bộ SGK cũng bị cho là gây lãng phí, khi mà sách có thể không được tái sử dụng với học sinh khóa sau.

Giữa tháng 8/2025, trong cuộc làm việc cho ý kiến dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều Luật Giáo dục, lãnh đạo Ủy ban Văn hóa - Xã hội của Quốc hội đã đề nghị nghiên cứu xây dựng bộ SGK dùng chung; lãnh đạo Quốc hội cũng đề nghị Bộ GD&ĐT thể chế hóa việc cần có 1 bộ SGK chung vào luật.

Trong quá trình phát triển đất nước, Đảng và Nhà nước ta luôn coi GD&ĐT là một trong những quốc sách hàng đầu. Tuy nhiên, như Nghị quyết 71 đánh giá, “nội dung, chương trình giáo dục còn nhiều bất cập, giáo dục đạo đức, thể chất, thẩm mỹ chưa được quan tâm đúng mức và chưa thực sự hiệu quả”.

Nguyên nhân chủ yếu của những hạn chế trên là “do chưa nhận thức và thực hiện đầy đủ, quyết liệt quan điểm về GD&ĐT là “quốc sách hàng đầu”, là “sự nghiệp của Đảng, Nhà nước và của toàn dân”; tư duy về quản lý và phát triển giáo dục chậm đổi mới, quan niệm về tự chủ và xã hội hóa giáo dục chưa phù hợp; (…) chính sách phân bổ và sử dụng nguồn lực chưa hiệu quả, cơ chế tài chính thiếu bền vững”.

Trong nhóm nhiệm vụ, giải pháp, Bộ Chính trị yêu cầu tăng cường giáo dục toàn diện đức, trí, thể, mỹ, hình thành hệ giá trị con người Việt Nam thời đại mới; chuyển đổi số toàn diện, phổ cập và ứng dụng công nghệ số, trí tuệ nhân tạo.

Ngành Giáo dục cần tăng cường giáo dục tư tưởng, truyền thống, đạo đức, thể chất, thẩm mỹ, giáo dục hướng nghiệp, kỹ năng mềm; tăng thời lượng các môn khoa học, công nghệ, tin học, nghệ thuật; nghiên cứu đưa kiến thức về năng lực số, trí tuệ nhân tạo vào chương trình.

Vì vậy, phải rà soát, đánh giá việc triển khai thực hiện chương trình GDPT; bảo đảm cung cấp 1 bộ SGK thống nhất toàn quốc. Phấn đấu tới 2030, SGK cung cấp miễn phí cho tất cả học sinh. Đây thực sự là một “cuộc cách mạng” trong lĩnh vực GD&ĐT, để giáo dục thực sự trở thành động lực then chốt cho sự phát triển bứt phá của đất nước.

Huỳnh Ngọc Hiếu

Nguồn Pháp Luật VN : https://baophapluat.vn/cuoc-cach-mang-trong-linh-vuc-giao-duc.html