Cuộc chơi mới của chuỗi cung ứng: Việt Nam không thể chỉ 'đón sóng'

4 giờ trướcBài gốc

Khi các tập đoàn toàn cầu điều chỉnh chiến lược sản xuất, Việt Nam phải nắm quyền định hướng dòng vốn và công nghệ, từ đó khẳng định vị thế trong bản đồ kinh tế thế giới.

Sản xuất của tập đoàn xe máy toàn cầu tại Việt Nam. Ảnh: TL

Tăng trưởng trở lại sau nhịp chững

Sau nửa đầu năm tăng trưởng chậm lại, thị trường bất động sản công nghiệp (BĐSCN) đã bước sang quí 3 với những tín hiệu phục hồi đáng khích lệ. Mặc dù nhà đầu tư FDI vẫn giữ tâm lý thận trọng trước áp lực thuế quan, một số nhà phát triển hạ tầng công nghiệp vẫn ghi nhận mức tăng trưởng ấn tượng. Theo các chuyên gia, sự phục hồi này được thúc đẩy nhờ các chính sách kinh tế vĩ mô đồng bộ, ngoại giao chủ động, cùng môi trường đầu tư ổn định.

Ông Đinh Hoài Nam, Giám đốc Phát triển kinh doanh và thương mại SLP Việt Nam, cho biết kết quả kinh doanh của công ty trong 9 tháng qua đạt hơn 90% mục tiêu, thành công vượt kỳ vọng. Trên nền tảng này, SLP Việt Nam dự kiến khởi công nhiều dự án mới trong năm tới, tập trung vào các vị trí chiến lược nhằm hỗ trợ nhà đầu tư trong và ngoài nước.

Ông Nam nhấn mạnh, đà phục hồi này được củng cố bởi xu hướng đa dạng hóa chuỗi cung ứng, chính sách hỗ trợ sản xuất và đầu tư hạ tầng của Chính phủ, cùng sự quan tâm gia tăng từ các tập đoàn đa quốc gia đang tìm kiếm điểm đến sản xuất dài hạn tại Việt Nam. Công ty cũng triển khai nhiều sáng kiến nâng cao trải nghiệm khách hàng, mang lại sự linh hoạt, an tâm và tiện lợi, giúp duy trì hiệu suất bền vững trong thời kỳ khó khăn.

Không riêng SLP Việt Nam, các số liệu tài chính cho thấy sức khỏe tốt của ngành BĐSCN Việt Nam. Công ty cổ phần Khu công nghiệp (KCN) Nam Tân Uyên (NTC) ghi nhận lợi nhuận quí 3 đạt 126 tỉ đồng, nâng tổng lợi nhuận sau thuế 9 tháng hơn 294 tỉ đồng, tăng 50,8% so với cùng kỳ, vượt 3,6% kế hoạch cả năm.

Tương tự, Công ty cổ phần Long Hậu (LHG) trong quí 3 đạt doanh thu thuần hơn 112 tỉ đồng, nâng doanh thu thuần 9 tháng hơn 569 tỉ đồng và lợi nhuận sau thuế đạt 246 tỉ đồng, lần lượt tăng 73% và 77% so với cùng kỳ năm trước, vượt 70% chỉ tiêu lợi nhuận cả năm.

Những kết quả này cho thấy lo ngại về thuế quan của Mỹ gây tổn hại nền kinh tế Việt Nam đang dần biến mất. Dù phải đối mặt với thuế đối ứng 20%, hoạt động sản xuất và đầu tư vào Việt Nam vẫn duy trì đà tăng trưởng mạnh mẽ.

Đầu tháng 10, Marmon Fastener Co., công ty thuộc tập đoàn Berkshire Hathaway của tỉ phú Warren Buffett, đã thuê nhà xưởng rộng 6.090 m² tại KCN BW Nhơn Trạch 1 (Đồng Nai), mở rộng sản xuất tại Việt Nam. Đây là minh chứng rõ ràng về dòng vốn FDI đang dịch chuyển mạnh vào Việt Nam.

Theo Bộ Tài chính, 9 tháng 2025, Việt Nam thu hút 28,5 tỉ đô la vốn FDI, tăng 15% so với cùng kỳ; vốn giải ngân đạt gần 19 tỉ đô, tăng 8,5%.

Theo ông Lance Li, CEO của BW Industrial Development JSC, công ty đã ký hợp đồng cho thuê hơn 1,2 triệu m² từ tháng 1 đến tháng 8, tăng 42% so với cùng kỳ năm ngoái. Ông nhấn mạnh với Nikkei Asia: nhu cầu từ các doanh nghiệp mới - đặc biệt từ Trung Quốc và Mỹ - cùng việc gia hạn và mở rộng từ khách hàng hiện tại vẫn rất mạnh mẽ.

Ông John Campbell, Giám đốc dịch vụ công nghiệp tại Savills Việt Nam, đánh giá nhiều doanh nghiệp tin tưởng vào động lực dài hạn của Việt Nam. Câu chuyện sản xuất, lực lượng lao động có kỹ năng ngày càng tăng, môi trường năng động và thị trường hơn 100 triệu dân. Mạng lưới hiệp định thương mại tự do cũng là yếu tố thu hút các nhà đầu tư nước ngoài.

Để “đón sóng” sang “dẫn sóng” trong chuỗi cung ứng

Dù phải cạnh tranh ngày càng gay gắt trong khu vực, Việt Nam vẫn duy trì lợi thế khi đẩy mạnh quy hoạch và phát triển khu kinh tế, KCN, đồng thời ban hành chính sách ưu đãi vượt trội cho lĩnh vực công nghệ cao. Sự thống nhất khung Hiệp định thương mại đối ứng Việt-Mỹ gần đây củng cố vai trò chiến lược của Việt Nam trong chuỗi cung ứng toàn cầu.

Tại Diễn đàn Bất động sản công nghiệp Việt Nam 2025 (VIPF 2025) do báo Tài chính-Đầu tư và Liên Chi hội Bất động sản Công nghiệp Việt Nam (VIREA) tổ chức 29-10, ông Hardy Diec, Giám đốc Điều hành Tập đoàn KCN Việt Nam, nhận định Việt Nam đang có bước tiến dài để sẵn sàng đón nhận các nhà đầu tư quy mô lớn, thay vì chỉ tập trung vào các dự án nhỏ như trước đây.

Dòng vốn FDI hiện nay không chỉ đổ vào các ngành sản xuất truyền thống như dệt may, da giày... mà đang chuyển hướng sang những lĩnh vực có hàm lượng công nghệ và giá trị gia tăng cao. Điều này cho thấy Việt Nam đang dần chuyển từ vai trò “công xưởng” sang “trung tâm sản xuất chiến lược” trong chuỗi cung ứng toàn cầu.

Nhiều nhà sản xuất quốc tế chọn Việt Nam đầu tư. Ảnh: TL

Tuy nhiên, chi phí vẫn là yếu tố cốt lõi. Các nhà đầu tư khi đến Việt Nam đều tính toán khả năng hoàn vốn và lợi nhuận, đồng thời đặt ra yêu cầu cao về cơ sở hạ tầng, phát triển xanh và bền vững, cũng như cải thiện chính sách thuế và thủ tục hành chính. Theo ông Hardy, Việt Nam cần phát triển dựa trên ba trụ cột: tốc độ, hiệu quả chi phí và tăng trưởng bền vững.

"Khi nhà đầu tư đưa ra quyết định, điều họ quan tâm là có thể nhanh chóng dịch chuyển sản xuất để hòa vốn và thu hồi lợi nhuận. Chi phí, phát triển xanh và bền vững là ba yếu tố then chốt", ông nhấn mạnh và ghi nhận sự linh hoạt và minh bạch của Việt Nam trong việc tinh gọn thủ tục hành chính từ chính quyền 3 cấp thành 2 cấp. "Khi đi đăng ký lao động tại cơ quan xuất nhập cảnh, toàn bộ quy trình chỉ gói gọn trong 15 phút, trong khi trước đây phải đi qua nhiều thủ tục rắc rối”, ông Hardy dẫn chứng.

Xu hướng chuyển dịch mạnh mẽ của nhà đầu tư nước ngoài, đặc biệt Trung Quốc, sang Việt Nam diễn ra nhờ vị trí thuận lợi, múi giờ tương đồng, môi trường ổn định, văn hóa gần gũi và nguồn nhân lực ngày càng cải thiện. Ông Diec khuyên Việt Nam cần đẩy mạnh đầu tư hạ tầng, nâng cao chất lượng giáo dục và nguồn lao động để thu hút nhà đầu tư có năng lực và hướng tới phát triển bền vững.

Ông Trần Tấn Sỹ, Phó tổng giám đốc Tập đoàn KN Holdings, nhận định với các nhà đầu tư công nghệ cao, đặc biệt trong lĩnh vực bán dẫn, hai yếu tố quyết định khi chọn điểm đến là nguồn điện sạch và nhân lực kỹ thuật. Việt Nam đã sẵn sàng về hạ tầng cứng, nhưng cần đảm bảo nguồn điện sạch và đào tạo khoảng 50.000 kỹ sư bán dẫn trong 10 năm tới để đón làn sóng đầu tư công nghệ cao.

Bà Trang Lê, Tổng Giám đốc JLL Việt Nam, phân tích rằng xét về giá đất, chi phí lao động hay điện nước, Việt Nam hiện vẫn duy trì lợi thế so với nhiều quốc gia trong khu vực như Trung Quốc hay Singapore. Tuy nhiên, lợi thế này sẽ không kéo dài nếu Việt Nam chỉ dựa vào chi phí thấp để cạnh tranh. Thay vào đó, cần chú trọng yếu tố phi tài chính như chất lượng hạ tầng logistics, môi trường đầu tư ổn định, tính minh bạch thông tin và sự thông suốt trong thủ tục hành chính để nâng cao sức cạnh tranh dài hạn.

Các nhà đầu tư còn mong muốn chủ đầu tư KCN hỗ trợ kết nối với các doanh nghiệp trong chuỗi cung ứng, nhằm tối đa hóa hiệu quả sản xuất và quản lý. Các chuyên gia tại VIPF 2025 cho rằng, trong giai đoạn tới, Việt Nam cần tập trung xây dựng khu công nghiệp xanh, thông minh và tiết kiệm năng lượng để nâng cao chất lượng thu hút đầu tư.

Với tốc độ hoàn thiện hạ tầng, quỹ đất đa dạng và lực lượng lao động trẻ, bất động sản công nghiệp Việt Nam đang bước vào chu kỳ phát triển mới - năng động, xanh và bền vững. Ông Tấn Sỹ nhấn mạnh, việc xây dựng KCN xanh là bắt buộc vì các nhà đầu tư lớn từ Mỹ, châu Âu hay Nhật Bản hiện chọn KCN đạt chuẩn sinh thái.

Dòng vốn FDI dịch chuyển vào Việt Nam không còn chỉ là cuộc chạy đua giá rẻ, mà hướng tới giá trị thực sự, với trọng tâm là công nghệ cao, hạ tầng hiện đại, năng lượng sạch, và nguồn nhân lực chất lượng. Việt Nam đang từng bước khẳng định vị thế dẫn dắt trong chuỗi cung ứng toàn cầu, chuyển từ vai trò “đón sóng” sang “dẫn sóng”.

Nếu biết tận dụng tốt cơ hội từ các hiệp định thương mại, kết hợp cải cách hành chính, phát triển hạ tầng và nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, Việt Nam sẽ trở thành trung tâm sản xuất chiến lược, nơi các nhà đầu tư toàn cầu lựa chọn đặt các chuỗi cung ứng dài hạn, góp phần tăng trưởng bền vững và nâng tầm vị thế kinh tế quốc gia.

Lê Hoàng

Nguồn Saigon Times : https://thesaigontimes.vn/cuoc-choi-moi-cua-chuoi-cung-ung-viet-nam-khong-the-chi-don-song/