Cuộc đua AI toàn cầu: Việt Nam chọn chiến lược 'theo sau' hay 'mở đường'?

Cuộc đua AI toàn cầu: Việt Nam chọn chiến lược 'theo sau' hay 'mở đường'?
6 giờ trướcBài gốc
Tại Hội nghị quốc tế về trí tuệ nhân tạo và bán dẫn (AISC) 2025, các chuyên gia từ Intel, Honeywell, IBM cùng nhiều tổ chức khác đã thảo luận về tương lai của AI và công nghệ bán dẫn, đồng thời chia sẻ những thách thức về chính sách mà các công ty bán dẫn gặp phải.
Công nghệ mở ra nhiều đột phá mới
TS Myung-Hee Na - Phó giám đốc công nghệ của Intel - mở đầu bài nói chuyện bằng cách nhấn mạnh tầm quan trọng của công nghệ bán dẫn trong sự phát triển của trí tuệ nhân tạo (AI).
Theo TS Myung-Hee Na, nhiều công nghệ mà chúng ta sử dụng ngày nay từng chỉ xuất hiện trong các tác phẩm khoa học viễn tưởng, như Star Trek. Những thiết bị như iPad, Bluetooth hay các trợ lý ảo AI từng là giấc mơ xa vời, nhưng nay đã trở thành phần không thể thiếu trong cuộc sống. Sự phát triển của công nghệ bán dẫn chính là yếu tố giúp hiện thực hóa những ý tưởng viễn tưởng này.
AI đang được áp dụng vào nhiều lĩnh vực khác nhau - Ảnh: Internet
“Công nghệ có thể biến những điều không tưởng thành thực tế, mở ra nhiều đột phá mới. Sự tiến bộ trong lĩnh vực bán dẫn đã giúp rút ngắn khoảng cách giữa khoa học viễn tưởng và đời sống hằng ngày”, bà nói.
Điểm lại quá trình phát triển của bán dẫn, bà Myung-Hee Na nhìn nhận công nghệ này đã có một chặng đường phát triển đáng kinh ngạc trong hơn 50 năm qua.
Từ bộ vi xử lý đầu tiên vào năm 1971 với chỉ 2.300 bóng bán dẫn, ngày nay các con chip có thể chứa hàng chục tỉ bóng bán dẫn. Các vi xử lý tiên tiến hiện nay không những xuất hiện trong máy tính mà còn có mặt ở mọi lĩnh vực, từ điện thoại thông minh đến xe tự lái và các hệ thống AI.
Bà đem đến góc nhìn: “AI không thể hoạt động trơn tru nếu thiếu đi bốn yếu tố quan trọng: phần mềm, kiến trúc, silicon và công nghệ đóng gói. Trong đó, silicon và đóng gói là hai yếu tố có vai trò then chốt trong việc nâng cao hiệu suất và giảm tiêu thụ năng lượng của các thiết bị AI”.
TS Myung-Hee Na - Phó giám đốc Công nghệ của Intel chia sẻ tại AISC 2025 - Ảnh: BTC
Trong tương lai, công nghệ bán dẫn sẽ tiếp tục đóng vai trò cốt lõi trong sự phát triển của AI và nhiều lĩnh vực khác. Theo dự báo từ Tech Insight và McKinsey, ngành bán dẫn sẽ đạt giá trị hàng nghìn tỉ USD trong thời gian tới. Điều này tạo ra cơ hội lớn cho các công ty công nghệ, đồng thời đặt ra nhiều thách thức về đổi mới và sản xuất.
Việc nghiên cứu các thế hệ chip mới, tối ưu hóa hiệu suất và giảm chi phí sản xuất sẽ là ưu tiên hàng đầu của các tập đoàn công nghệ. Sự phát triển không ngừng của bán dẫn sẽ góp phần mở rộng giới hạn của AI và nhiều công nghệ tiên tiến khác.
Hai từ khóa quan trọng: “Số hóa” và “Bền vững”
Trong phần trình bày về chiến lược AI và chuyển đổi số tại Việt Nam, GS Young-Sup Joo (Đại học Quốc gia Seoul, Hàn Quốc) nêu góc nhìn Việt Nam cần có một chiến lược dài hạn và toàn diện để tận dụng lợi thế công nghệ.
Diễn giả nhấn mạnh rằng việc tiếp cận AI ngoài là vấn đề công nghệ thì còn liên quan đến các yếu tố chiến lược và chính sách. Trong các hội thảo gần đây, nhiều ý kiến cho rằng Việt Nam đang đi đúng hướng khi xây dựng chiến lược AI ở cấp quốc gia, thay vì chỉ tập trung vào ứng dụng công nghệ một cách rời rạc.
GS Young-Sup Joo chia sẻ tại hội nghị - Ảnh: BTC
Theo ông, thế giới đang ở giữa ba cuộc chuyển đổi lớn, gồm số hóa, bền vững và tái cấu trúc chuỗi giá trị toàn cầu.
“Hai từ khóa quan trọng trong sự chuyển đổi này là số hóa (digitalization) và bền vững (sustainability). Các quốc gia, doanh nghiệp cần cân bằng giữa đổi mới công nghệ và trách nhiệm xã hội, môi trường”, ông nói.
GS Young-Sup Joo nhận định AI hiện nay đã vượt qua giới hạn của một công nghệ đơn thuần để trở thành chìa khóa thúc đẩy sự phát triển bền vững về cả kinh tế, môi trường và xã hội. AI có thể giúp tối ưu hóa quy trình sản xuất, cải thiện hiệu suất làm việc, đồng thời hỗ trợ các sáng kiến phát triển xanh, như giảm tiêu thụ năng lượng và tối ưu hóa chuỗi cung ứng.
Theo vị GS, một trong những thách thức lớn nhất hiện nay là làm sao để AI phục vụ con người, thay vì chỉ tập trung vào yếu tố lợi nhuận hoặc công nghệ đơn thuần.
“Người lần theo dấu chân” hay làm “Người mở đường”
Đề xuất chiến lược phát triển AI cho Việt Nam, ông Young-Sup Joo hiến kế theo 2 hướng, một là “Fast Follower Strategy” (tạm dịch: Người lần theo dấu chân) và “First Mover Strategy” (tạm dịch: Người mở đường).
Theo phân tích của ông Young-Sup Joo, với chiến lược “Người lần theo dấu chân”, Việt Nam có thể học hỏi từ những quốc gia phát triển, áp dụng các mô hình AI thành công một cách hiệu quả.
Vị chuyên gia có đề xuất chiến lược phát triển AI cho Việt Nam - Ảnh: BTC
Tuy nhiên, trong bối cảnh chuyển đổi toàn cầu, ông Young-Sup Joo cho rằng việc chỉ đơn thuần “theo sau” không còn là một lựa chọn tối ưu. Do đó, Việt Nam cần tìm kiếm những lĩnh vực mà mình có thể trở thành “Người mở đường”, đặc biệt là ứng dụng AI vào các ngành công nghiệp chủ lực, như sản xuất, nông nghiệp và y tế.
Vị chuyên gia cho rằng thay vì cạnh tranh trực tiếp với các cường quốc AI như Mỹ hay Trung Quốc, Việt Nam có thể tập trung vào ứng dụng AI trong công nghiệp, nơi vẫn còn nhiều cơ hội để dẫn đầu. Việc đầu tư vào AI không nên dừng lại ở công nghệ mà cần đi đôi với phát triển nguồn nhân lực, xây dựng hạ tầng số và hợp tác với các đối tác toàn cầu.
Cuối cùng, ông nhấn mạnh rằng chiến lược AI của Việt Nam phải đặt mục tiêu hướng đến phát triển con người và xã hội. AI không nên là công cụ độc quyền của các tập đoàn lớn mà cần trở thành một nền tảng mở để nhiều doanh nghiệp, startup và nhà nghiên cứu có thể khai thác tiềm năng.
“Điều này đòi hỏi Việt Nam phải có chính sách rõ ràng về phát triển AI, đảm bảo rằng AI sẽ phải mạnh mẽ hơn, thân thiện với môi trường và dễ tiếp cận với tất cả mọi người”, ông Young-Sup Joo chia sẻ.
Nhật Anh
Nguồn Một Thế Giới : https://1thegioi.vn/cuoc-dua-ai-toan-cau-viet-nam-chon-chien-luoc-theo-sau-hay-mo-duong-230436.html