Khung pháp lý thí điểm và giới hạn "5 suất"
Tại họp báo Chính phủ thường kỳ ngày 5/10, Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Đức Chi đã cung cấp những thông tin quan trọng về lộ trình thí điểm giao dịch tài sản mã hóa tại Việt Nam. Theo đó, việc thí điểm sẽ được thực hiện dựa trên Nghị quyết số 05/2025 của Chính phủ.
Một trong những thông tin đáng chú ý nhất là việc Bộ Tài chính sẽ chỉ cấp phép cho tối đa 5 doanh nghiệp để thành lập và vận hành sàn giao dịch trong giai đoạn thí điểm này. Việc giới hạn số lượng cho thấy cách tiếp cận thận trọng của nhà quản lý, theo mô hình "sandbox" (khung pháp lý thử nghiệm có kiểm soát). Cách làm này cho phép cơ quan chức năng vừa có thể quản lý rủi ro, vừa có thể quan sát, đánh giá tác động của một lĩnh vực hoàn toàn mới trước khi xây dựng một khung pháp lý hoàn chỉnh và áp dụng trên diện rộng.
Cũng theo Thứ trưởng Nguyễn Đức Chi, Bộ Tài chính đang đẩy nhanh tiến độ để có thể cấp phép cho những doanh nghiệp đủ điều kiện đầu tiên trước năm 2026. Tuy nhiên, thời điểm cụ thể còn phụ thuộc vào sự chuẩn bị và mức độ đáp ứng các yêu cầu của chính các doanh nghiệp. Hiện tại, Bộ chưa nhận được đề án chính thức nào, nhưng ở cấp độ kỹ thuật, một số doanh nghiệp đã có các buổi làm việc với những đơn vị chức năng của Bộ để chuẩn bị hồ sơ một cách tốt nhất.
Việc giới hạn chỉ 5 giấy phép đã ngay lập tức biến mỗi "suất" trở nên vô cùng giá trị, khởi đầu cho một cuộc cạnh tranh khốc liệt giữa các doanh nghiệp muốn trở thành những người tiên phong trên thị trường.
Các "tay đua" lớn đã xuất hiện
Dù quy trình cấp phép chính thức chưa bắt đầu, thị trường đã có những phản ứng nhanh chóng. Dữ liệu từ Cổng thông tin quốc gia về đăng ký doanh nghiệp cho thấy, nhiều tập đoàn lớn trong nước đã không che giấu ý định tham gia cuộc đua bằng việc thành lập các pháp nhân chuyên biệt.
Nổi bật nhất là sự ra đời của Công ty Cổ phần Kinh Doanh Tiền Mã Hóa Và Tài Sản Mã Hóa Vimexchange, với vốn điều lệ lên tới 10.000 tỷ đồng. Đây là một con số thể hiện tiềm lực tài chính và mức độ đầu tư nghiêm túc. Cơ cấu cổ đông của Vimexchange quy tụ nhiều tên tuổi lớn từ các lĩnh vực kinh doanh truyền thống như Tập đoàn Dược phẩm Vimedimex (nắm 50% vốn), Vàng bạc Đá Quý Bảo Tín Mạnh Hải (10%), và Đầu tư và Phát triển Hòa Bình (10%).
Một đối thủ đáng gờm khác là Công ty Cổ phần Sàn giao dịch tài sản mã hóa Việt Nam Thịnh Vượng (CAEX), được thành lập với vốn điều lệ 25 tỷ đồng. Điểm đặc biệt của CAEX là sự tham gia của Công ty Chứng khoán VPBank (VPBankS) với tư cách cổ đông. Sự hiện diện của một công ty chứng khoán cho thấy một hướng tiếp cận khác, có thể sẽ tập trung vào việc xây dựng một sàn giao dịch tuân thủ cao, theo mô hình của các thị trường tài chính truyền thống.
Ngoài ra, một số pháp nhân khác cũng đã được thành lập như Công ty Cổ phần Sàn giao dịch tài sản mã hóa Lộc Phát Việt Nam (LPEX). Sự xuất hiện của các liên danh được hậu thuẫn mạnh mẽ ngay từ giai đoạn đầu cho thấy mức độ quan tâm rất lớn của giới doanh nghiệp và hứa hẹn một cuộc cạnh tranh gay gắt để giành lấy một trong năm giấy phép thí điểm đầu tiên tại Việt Nam.
Khánh Chi