Cựu Thủ tướng Anh Tony Blair và chiếc 'ghế nóng' ở Gaza thời hậu chiến

9 giờ trướcBài gốc

Cựu Thủ tướng Anh Tony Blair một lần nữa quay lại Trung Đông nhằm giải quyết xung đột Israel - Palestine

8 năm trước, trong một khoảnh khắc hiếm hoi, nhà lãnh đạo này đã trả lời câu hỏi tại sao ông lại tham gia chính trị. “Tôi cho rằng chỉ đơn giản là nhìn vào thế giới xung quanh, bạn nghĩ rằng mọi thứ đều sai và muốn thay đổi nó” - ông nói. Không giống như người tiền nhiệm là “bà đầm thép” Margaret Thatcher, ông Tony Blair chưa bao giờ đưa ra một học thuyết hay triết lý nào về chính phủ hay quyền lực. Nhưng ông vẫn tại vị cho đến năm 2007 và tích cực hoạt động ngoại giao cũng như đầu tư quốc tế kể từ đó.

Tuy nhiên, việc ông Tony Blair được đề cử vào ủy ban do Tổng thống Donald Trump đứng đầu nhằm tái thiết dải Gaza không phải là không gây tranh cãi. Ông Tony Blair đã ủng hộ Mỹ điều binh sĩ Anh tham chiến ở Iraq vào năm 2003, dẫn đến các cuộc biểu tình đường phố và ngoại giao phản đối. Tháng 4-2004, hơn 50 cựu quan chức ngoại giao cấp cao của Anh đã viết một bức thư ngỏ chỉ trích sự ủng hộ của ông đối với các chính sách do Mỹ lãnh đạo ở cả Iraq và cuộc xung đột Israel - Palestine. Một cuộc điều tra độc lập về sự ủng hộ của ông Tony Blair đối với chiến tranh Iraq sau đó đã phát hiện ra rằng, ông đã phóng đại nguyên nhân động binh cũng như không có mối đe dọa nào từ chế độ của Tổng thống Saddam Hussein. Mỹ đã xâm lược Iraq với mục tiêu được tuyên bố là tìm kiếm vũ khí hủy diệt hàng loạt, nhưng thực tế không hề có thứ vũ khí nào như vậy.

Ngoài ra, trong vai trò sau đó là đặc phái viên Trung Đông (ông Tony Blair được “Bộ Tứ” gồm Liên hợp quốc, Liên minh châu Âu, Nga, Mỹ, bổ nhiệm vào năm 2007 với mục tiêu hỗ trợ phát triển nền kinh tế và các thể chế của Palestine), ông đã bị người Palestine ghét bỏ vì lập trường được cho là ủng hộ Israel. Ông luôn được chào đón nồng nhiệt và tôn trọng tại Israel. Nhưng với tư cách là đặc phái viên của “Bộ Tứ”, ông hiếm khi đến Gaza. Trong thời gian làm đặc phái viên của “Bộ Tứ”, văn phòng của ông Blair đã phản hồi những chỉ trích về tiến bộ “không đáng kể” của ông bằng cách khẳng định ông “tin tưởng mạnh mẽ vào giải pháp 2 nhà nước, nhưng cũng tin rằng điều đó chỉ có thể đạt được thông qua đàm phán với Israel”. Ông đã đảm nhiệm vai trò này 8 năm cho đến khi từ chức vào năm 2015, thời điểm mà các cuộc đàm phán Israel - Palestine bế tắc và giải pháp 2 nhà nước chỉ còn là một giấc mơ xa vời.

Tuy nhiên, theo nhiều cách, ông Tony Blair rất phù hợp với vai trò ở Gaza. Viện Tony Blair về thay đổi toàn cầu (TBI) hợp tác chặt chẽ với chính quyền Tổng thống Donald Trump, đã dành nhiều tháng để nghiên cứu các kịch bản “ngày sau” cho việc tái thiết Gaza. Hồi tháng 8-2025, ông Tony Blair đã gặp gỡ Jared Kushner (con rể của Tổng thống Donald Trump) và đặc phái viên Trung Đông Steve Witkoff tại Nhà Trắng để thảo luận về các ý tưởng tái thiết. Không còn nghi ngờ gì nữa, ông Blair đã nhận được sự ủng hộ của chính quyền Mỹ và thông qua công ty tư vấn cũ của mình, ông có mối quan hệ chặt chẽ với Các Tiểu vương quốc Ảrập Thống nhất. Điều đó đã mang lại cho vị cựu Thủ tướng mối liên hệ với 2 trong số những quốc gia quan trọng nhất sẽ tham gia vào Gaza thời hậu chiến, sau khi có một lệnh ngừng bắn toàn diện.

Bản thân ông Tony Blair đã hoan nghênh kế hoạch hòa bình 20 điểm do ông Donald Trump đưa ra là “táo bạo và thông minh”, hứa hẹn “cơ hội cho một tương lai tươi sáng và tốt đẹp hơn cho người dân Gaza, đồng thời đảm bảo an ninh tuyệt đối và lâu dài cho Israel”. Đáng chú ý, ông đã nói về “tiềm năng cho một liên minh khu vực và toàn cầu rộng lớn hơn để chống lại các thế lực cực đoan”.

Là một nhà đàm phán có trí thông minh và khả năng nắm bắt chi tiết được cả những người phản đối lẫn những người ủng hộ, ông Tony Blair sẽ cần tất cả kinh nghiệm và khả năng thuyết phục của mình trong vai trò mới, nếu nó thành hiện thực.

Yến Chi

Nguồn ANTĐ : https://anninhthudo.vn/cuu-thu-tuong-anh-tony-blair-va-chiec-ghe-nong-o-gaza-thoi-hau-chien-post625818.antd