Đà Nẵng có nhiều tiềm năng để phát triển trở thành trung tâm tài chính xanh đầu tiên của ASEAN. Ảnh: Hoàng Anh
Đối với kế hoạch xây dựng trung tâm tài chính khu vực và quốc tế ở TP. Đà Nẵng, TS. Lê Minh Nghĩa, Chủ tịch Hiệp hội Tư vấn tài chính Việt Nam, nhận xét, Đà Nẵng nên tập trung phát triển những thị trường tài chính ngách để phát huy lợi thế cạnh tranh, thay vì cạnh tranh trực tiếp với các trung tâm tài chính lớn trên thế giới.
Ông Nghĩa gợi ý một định hướng Đà Nẵng có thể khai thác là phát triển thị trường tài chính xanh gắn với tăng trưởng xanh và phát triển bền vững.
Thực tế cho thấy, nhu cầu tài chính xanh đang tăng nhanh ở khu vực ASEAN, tạo ra cơ hội kinh tế trị giá 1 nghìn tỷ USD vào năm 2030. Hiện tại, thị trường tài chính xanh ASEAN đạt quy mô khoảng 40 tỷ USD mỗi năm, tức là dư địa để phát triển thị trường này còn rất lớn.
Tiềm năng phát triển trung tâm tài chính xanh ở Đà Nẵng dựa trên cam kết mạnh mẽ của Việt Nam về việc đưa mức phát thải ròng về 0 vào năm 2050. Thực hiện cam kết này, các công cụ tài chính xanh đang được Việt Nam khuyến khích mạnh mẽ, giúp dư nợ tài chính xanh tăng trưởng hơn 20% mỗi năm từ 2017 đến nay.
Đồng quan điểm, PGS.TS Phan Quang Tuấn, Trưởng đại diện Đại học Hồng Kông tại Việt Nam, cho rằng, việc xây dựng Đà Nẵng trở thành trung tâm tài chính xanh của khu vực ASEAN sẽ là bước tiến quan trọng trong chiến lược phát triển kinh tế và nâng cao vị thế thị trường tài chính của Việt Nam.
Đặc biệt, đây sẽ là trung tâm tài chính xanh đầu tiên tại khu vực ASEAN, là mảnh ghép quan trọng cho hệ sinh thái tài chính khu vực ASEAN vốn đang sở hữu nhiều tiềm năng để vươn lên những bậc thang mới trong chuỗi giá trị toàn cầu.
Với một trung tâm tài chính xanh, khu vực ASEAN có thêm điều kiện thúc đẩy sản xuất, tiêu dùng bền vững, hỗ trợ cho các dự án kinh tế xanh phát triển, qua đó đáp ứng yêu cầu ngày càng gia tăng của thị trường, nhà đầu tư quốc tế về khử carbon trong chuỗi cung ứng.
Thách thức cho Đà Nẵng
Theo ông Tuấn, phát triển tài chính xanh đòi hỏi Đà Nẵng phải có đội ngũ chuyên gia có kỹ năng sâu về các công cụ tài chính xanh như trái phiếu xanh, tín chỉ carbon, các chuẩn mực đầu tư bền vững. Đội ngũ chuyên gia sẽ đóng vai trò then chốt để thu hút vốn quốc tế cho các dự án phát triển bền vững.
Đồng thời, các doanh nghiệp, tổ chức tài chính cũng cần đội ngũ nhân sự có hiểu biết về phát triển bền vững, ESG, qua đó nâng cao năng lực cạnh tranh từ việc thực hiện trách nhiệm xã hội, đánh giá tác động môi trường và thiết lập hệ thống quản trị minh bạch.
Đây là điểm yếu của Đà Nẵng nói riêng và Việt Nam nói chung khi đang thiếu hụt nghiêm trọng đội ngũ chuyên gia, nhân sự trong lĩnh vực phát triển bền vững. Bên cạnh đó, hệ thống giáo dục của Việt Nam vẫn chưa tích hợp đầy đủ nội dung về phát triển bền vững, ESG và tài chính xanh vào chương trình giảng dạy, đào tạo.
Giải quyết thách thức này, chuyên gia đến từ Đại học Hồng Kông đề xuất phát triển các chương trình đào tạo chuyên sâu tại các cơ sở đào tạo trong nước, kết hợp gửi cán bộ tham gia khóa học, hội thảo quốc tế. Các chương trình đào tạo có thể hợp tác với những tổ chức phát triển để cấp chứng chỉ toàn cầu.
Còn theo ông Lê Hoàng Trùng, Phó tổng giám đốc Ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam (Vietcombank), thách thức phát triển trung tâm tài chính xanh ở Đà Nẵng đến từ khung pháp lý về thị trường carbon, trái phiếu xanh, tiêu chuẩn ESG còn chưa hoàn thiện. Mặt khác, chưa có hạ tầng dữ liệu đồng bộ để đánh giá và minh bạch hóa dữ liệu liên quan.
Ông Tùng đề xuất, Việt Nam cần sớm hoàn thiện các quy định, đặc biệt là tiêu chuẩn xanh đối với các ngành, dự án, khung pháp lý cho tín chỉ carbon, bên cạnh việc ưu đãi thuế, hỗ trợ vốn cho tài chính xanh và xây dựng cơ sở dữ liệu quốc gia về ESG, tín chỉ carbon.
Phạm Sơn