Đột phá từ hội nhập và "không gian mới" sau hợp nhất
Hội nghị tổng kết hội nhập và hợp tác quốc tế 2021–2025, định hướng 2025–2030 diễn ra tại Đà Nẵng ngày 26/9 đặt mục tiêu biến "không gian mới" sau hợp nhất với Quảng Nam thành bệ phóng cho tài chính quốc tế, thương mại tự do, logistics và đổi mới sáng tạo.
Phó Chủ tịch thường trực UBND thành phố Đà Nẵng Hồ Kỳ Minh đánh giá giai đoạn 2021–2025, dù đối mặt nhiều biến động, đối ngoại địa phương đã "chủ động, linh hoạt" và ghi dấu trên nhiều mặt: mở rộng quan hệ hữu nghị, quảng bá điểm đến an toàn thân thiện, thu hút các dự án FDI chất lượng, đồng thời triển khai hợp tác sâu trong giáo dục, khoa học – công nghệ, y tế, môi trường và du lịch.
"Những kết quả ấy góp phần nâng cao vị thế Đà Nẵng trong khu vực và quốc tế, tạo nền tảng quan trọng cho phát triển bền vững," ông nói.
Phó Chủ tịch thường trực UBND thành phố Đà Nẵng Hồ Kỳ Minh phát biểu về định hướng hội nhập giai đoạn 2025–2030.
Theo Nghị quyết 59-NQ/TW (24/1/2025) về hội nhập quốc tế trong tình hình mới, Đà Nẵng xác định hội nhập là một động lực chiến lược, với tinh thần "chủ động, toàn diện, sâu rộng", lấy doanh nghiệp và người dân làm trung tâm thụ hưởng; kết hợp nội lực với ngoại lực, gắn đối ngoại – hội nhập với phát triển kinh tế, văn hóa – xã hội, quốc phòng – an ninh.
Bước ngoặt lớn là việc hợp nhất Quảng Nam và Đà Nẵng thành "thành phố Đà Nẵng mới". Không chỉ là thay đổi hành chính, quá trình này tái cấu trúc không gian phát triển theo mô hình đô thị đa trung tâm, đa chức năng, đa sinh thái; mở rộng quy mô và dư địa phát triển, giảm chi phí giao dịch, tăng kết nối vùng.
Trên nền tảng đó, thành phố định vị ba đột phá mang sắc thái hội nhập rõ nét: tận dụng cơ chế đặc thù để thu hút FDI, thúc đẩy PPP và liên kết quốc tế; đẩy mạnh khoa học – công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số gắn với nhân lực chất lượng cao; nâng cao năng lực cạnh tranh bằng tiếp nhận tri thức, công nghệ, quản trị tiên tiến từ đối tác toàn cầu.
Ông Nguyễn Xuân Bình, Giám đốc Sở Ngoại vụ Đà Nẵng, cho biết bước vào giai đoạn 2025–2030, thành phố xác định công tác đối ngoại và hội nhập quốc tế là nhiệm vụ then chốt để hiện thực hóa các mục tiêu phát triển. Theo đó, Đà Nẵng đề ra 5 mục tiêu trọng tâm.
Thứ nhất, khẳng định vai trò trung tâm kinh tế, văn hóa, cực tăng trưởng và hội nhập của khu vực cũng như cả nước, hướng tới năng lực cạnh tranh tầm châu Á – Thái Bình Dương. Thứ hai, coi ngoại giao kinh tế là trụ cột, đưa quá trình hội nhập đi vào chiều sâu, tạo cơ hội tiếp cận hiệu quả các nguồn lực quốc tế phục vụ tăng trưởng.
Hội nghị nhận được sự quan tâm của giới chuyên gia, doanh nhân trong và ngoài nước.
Thứ ba, phát huy bản sắc văn hóa địa phương, xây dựng hình ảnh điểm đến khác biệt, thân thiện và hấp dẫn nhằm thu hút đầu tư, thương mại và du lịch. Thứ tư, nâng cao năng lực hội nhập của hệ thống chính trị và người dân, đồng thời tăng cường ngoại giao nhân dân, mở rộng giao lưu quốc tế.
Mục tiêu thứ năm là xây dựng môi trường sống an toàn, thân thiện, hội nhập, để Đà Nẵng trở thành điểm đến hấp dẫn cho chuyên gia, trí thức, kiều bào và người nước ngoài đến làm việc, sinh sống và gắn bó lâu dài.
Đà Nẵng khai thác "thiên thời, địa lợi, nhân hòa" để hội nhập sâu rộng
Trong khi đó, ông Trần Thanh Hải, Phó viện trưởng Viện Nghiên cứu Chiến lược Ngoại giao, nhận định, hợp nhất tạo "tác động cộng hưởng" giúp Đà Nẵng nâng tầm trung tâm vùng. Về hàng hải – logistics, cảng Tiên Sa phối hợp Khu kinh tế mở Chu Lai hình thành chuỗi logistics đa phương thức; cảng Liên Chiểu (quy mô 450 ha, dự kiến tiếp nhận tàu đến 200.000 DWT) sẽ giữ vai trò chiến lược, đưa Đà Nẵng thành hub logistics miền Trung.
Trên không, sân bay quốc tế Đà Nẵng định hướng 20 triệu khách mỗi năm cho du lịch và bay dân dụng; sân bay Chu Lai quy hoạch 10 triệu khách vào 2030, 30 triệu vào 2050, trở thành trung tâm logistics hàng không, chia sẻ tải và tạo động lực cho cực phía Nam.
Ông Trần Thanh Hải, Phó viện trưởng Viện Nghiên cứu Chiến lược Ngoại giao, nhận định, Đà Nẵng có đủ điều kiện vươn lên thành trung tâm hợp tác quốc tế tầm khu vực.
Trong công nghiệp, hệ sinh thái kết nối Khu công nghệ cao Đà Nẵng hơn 1.100 ha và Khu kinh tế mở Chu Lai giúp thành phố vừa hút doanh nghiệp R&D công nghệ cao, bán dẫn, AI, công nghệ thông tin, vừa đón dòng sản xuất quy mô lớn nhờ quỹ đất và hạ tầng. Du lịch được nâng cấp thành chuỗi trải nghiệm liền mạch: từ biển – MICE – giải trí tại Đà Nẵng tới di sản và sinh thái ở Quảng Nam, kéo dài thời gian lưu trú và tăng chi tiêu.
Ông nhìn nhận thành quả hiện tại là tổng hòa "thiên thời, địa lợi, nhân hòa": bối cảnh Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương năng động, lợi thế vị trí trung tâm hành lang kinh tế Đông – Tây, hệ thống cảng biển – sân bay – logistics phát triển, cùng nền quản trị đô thị số nhiều năm dẫn đầu các chỉ số PCI, PAR, PAPI, đô thị thông minh. "Đà Nẵng có đủ điều kiện vươn lên thành trung tâm hợp tác quốc tế tầm khu vực", ông nói.
Ông Nguyễn Trung Kiên, Chủ nhiệm Ủy ban Nhà nước về người Việt Nam ở nước ngoài cho rằng, Đà Nẵng cần coi kiều bào không chỉ là nhà đầu tư, mà còn là nguồn lực chất xám, là 'đại sứ văn hóa', góp phần gia tăng ảnh hưởng và hội nhập sâu rộng
Trong khi đó, ông Nguyễn Trung Kiên, Chủ nhiệm Ủy ban Nhà nước về người Việt Nam ở nước ngoài, cho biết Đà Nẵng đã thu hút 19 dự án của kiều bào với tổng vốn 121,1 triệu USD, cùng sự đồng hành trong đầu tư, thương mại, giáo dục, y tế, văn hóa.
Ông đề nghị thành phố tiếp tục hoàn thiện cơ chế, rút ngắn thủ tục, làm rõ "đầu bài" theo lĩnh vực mũi nhọn tài chính, thương mại tự do, công nghệ số, kinh tế biển, đồng thời tổ chức các chương trình kết nối chuyên gia, doanh nhân kiều bào, qua đó khai thông nguồn vốn, công nghệ và mạng lưới quốc tế cho những dự án chiến lược.
"Đà Nẵng cần coi kiều bào không chỉ là nhà đầu tư, mà còn là nguồn lực chất xám, là 'đại sứ văn hóa', góp phần gia tăng ảnh hưởng và hội nhập sâu rộng", ông Kiên chia sẻ.
Nguyễn Duy Cường