Sống trong thấp thỏm
Mưa lớn liên tục trong nhiều ngày khiến cho dòng sông Trường đoạn chảy qua xã Phước Hiệp (TP. Đà Nẵng) trở nên hung dữ. Nước chảy xiết khiến cho khu vực bờ sông liên tục xảy ra sạt lở. Hàng chục hộ dân (trong đó, phần lớn là đồng bào dân tộc thiểu số) đang đứng trước nguy cơ bị cuốn trôi mất nhà, mất đất sản xuất.
Theo ghi nhận, gần 10 km dọc bờ sông Trường đi qua thôn 2, thôn 3 và thôn 4 đã xuất hiện dày đặc các điểm sạt lở lớn nhỏ. Sau nhiều đợt mưa lớn, dòng nước dâng cao và chảy xiết bất thường, liên tục khoét sâu vào bờ làm mất đất, đẩy nhiều hộ dân vào tình trạng bất an.
Mưa lớn khiến dòng nước dữ liên tục khoét sâu vào đất liền. Ảnh Nguyễn Dương
Căn nhà của bà Nguyễn Thị Bé (53 tuổi, thôn 4) hiện chỉ còn cách mép nước vài bước chân. Đợt lũ cuối tháng 10 khiến nước lên nhanh, buộc gia đình bà nhiều đêm thức trắng vì lo sạt lở xảy ra bất ngờ. “Nhà tôi sát bờ sông nên ngày nào cũng nơm nớp. Nhìn nước chảy xiết mà sợ lắm. Nếu không có biện pháp kịp thời, nguy cơ mất nhà chỉ là sớm muộn”, bà Bé nói.
Ở gần đó, gia đình anh Hồ Văn Thạnh (47 tuổi, thôn 4) phải đối mặt với tình trạng nguy hiểm hơn. Trận lũ vừa qua khiến nền nhà bị xé sâu hơn một mét, móng nhà hở hoàn toàn, đứng chênh vênh bên lòng sông. Công trình phụ và nhà bếp đã bị cuốn trôi. “Nhà tôi giờ chỉ còn đứng tạm. Mỗi trận mưa lớn là nơm nớp lo mất trắng. Bao nhiêu năm tích góp xem như trôi hết. Chúng tôi mong có nơi ở an toàn”, anh Thạnh lo lắng.
Ngôi nhà của anh Hồ Văn Thạnh bị cuốn trôi gần một nửa. Ảnh Nguyễn Dương
Không chỉ nhà cửa, nhiều diện tích đất sản xuất ven sông của người dân cũng bị cuốn đi. Những khu đất trồng hoa màu, trồng cau từng đem lại thu nhập đáng kể nay liên tục bị dòng nước lũ tấn công, xói lở từng mảng lớn. Tính đến ngày 15/11, hàng chục hộ dân đang đứng trước nguy cơ bị ảnh hưởng trực tiếp bởi sạt lở, nhiều căn nhà chỉ cách mép sông vài mét và tiếp tục bị uy hiếp mỗi khi mưa lớn.
Theo người dân địa phương, mức độ sạt lở năm nay nặng nề hơn nhiều so với các năm trước. Các đoạn bờ kè đã xây dựng để chống sạt lở không chịu nổi áp lực nước lũ, nhiều điểm bị đánh bật và trượt xuống lòng sông.
Đáng chú ý, khu vực cầu sông Trường, tuyến giao thông huyết mạch của hàng trăm hộ dân cũng đang xuất hiện các điểm sạt lở sâu hai bên mố cầu. Đất ở chân cầu bị khoét mạnh, dòng nước tiếp tục tấn công khiến kết cấu công trình có nguy cơ bị ảnh hưởng nếu không được xử lý khẩn cấp.
Khẩn trương bố trí tái định cư
Trước diễn biến phức tạp, chính quyền xã Phước Hiệp đã tổ chức kiểm tra, rà soát toàn bộ khu vực nguy hiểm. Hai hộ dân có nhà bị sập hoàn toàn đã được di dời khẩn cấp đến nơi tạm trú an toàn. Các hộ còn lại trong vùng rủi ro được yêu cầu theo dõi sát mực nước sông và sẵn sàng di dời khi có yêu cầu.
Nhà của bà Nguyễn Thị Bé cũng chỉ còn cách mép sông vài mét. Ảnh Nguyễn Dương
Ông Vũ Thế Hiêp, Phó Chủ tịch UBND xã Phước Hiệp cho biết: “Tình trạng sạt lở bờ sông Trường năm nay đã ở mức báo động đỏ. Nếu không sớm có giải pháp căn cơ, nhiều hộ dân sẽ bị ảnh hưởng nặng nề. Chúng tôi đang thống kê thiệt hại và kiến nghị các cấp hỗ trợ”.
Theo ông Hiệp, chính quyền xã đã đề xuất UBND TP. Đà Nẵng trình các sở, ban, ngành xem xét hỗ trợ kinh phí xây dựng khu tái định cư dành cho các hộ dân sinh sống trong vùng có nguy cơ sạt lở và ngập lụt cao. Đây được xem là giải pháp bền vững nhằm bảo đảm an toàn cho người dân miền núi trong bối cảnh thời tiết ngày càng cực đoan, mưa lũ xuất hiện với tần suất dày hơn.
Dọc bờ sông Trường đoạn chảy qua xã Phước Hiệp đang bị ăn mòn sâu vào bờ. Ảnh Nguyễn Dương
Nhiều công trình giao thông, kè chắn cũng không chịu nỗi được sức tàn phá của dòng nước dữ. Ảnh Nguyễn Dương
Cùng với đó, địa phương cũng kiến nghị các cơ quan chức năng nghiên cứu giải pháp gia cố bờ sông, xử lý các điểm sạt lở nguy cấp, ưu tiên bảo vệ hệ thống hạ tầng giao thông, đặc biệt là khu vực cầu sông Trường. Việc đầu tư kè chống sạt lở và ổn định dòng chảy là yêu cầu cấp bách để hạn chế thiệt hại cho người dân, đồng thời bảo đảm an toàn cho hoạt động giao thương, kết nối kinh tế, xã hội trên địa bàn.
Hiện tại, xã Phước Hiệp đã có khu tái định cư ở để bố trí cho những hộ dân buộc phải di dời, không thể quay về nhà. Đã có 43 hộ tiến hành bốc thăm chọn đất, xã cũng đang vận động người dân sớm ra dựng nhà để ổn định cuộc sống, chuẩn bị đón Tết.
Nguyễn Dương