Đại biểu bàn về phân cấp quản lý chương trình mục tiêu quốc gia

một giờ trướcBài gốc

Sáng 5/12, tiếp tục Kỳ họp thứ 10, Quốc hội thảo luận ở Hội trường về chủ trương đầu tư Chương trình mục tiêu quốc gia về nông thôn mới, giảm nghèo bền vững, phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi đến năm 2035.

Tại phiên thảo luận, các đại biểu Quốc hội đều thống nhất cao với việc tích hợp các chương trình. Cách làm này được cho là sẽ khắc phục tình trạng chồng chéo chính sách, phân tán nguồn lực và vướng mắc cơ chế quản lý từng xảy ra trong giai đoạn trước. Tuy nhiên, nhiều ý kiến bày tỏ lo ngại về cơ cấu nguồn vốn, cho rằng tỷ trọng vốn ngân sách trung ương quá thấp, khiến các địa phương nghèo gặp khó khăn.

Đề nghị trao quyền cho cấp xã

Liên quan phân cấp quản lý về chương trình, đại biểu Hà Sĩ Huân (đoàn Thái Nguyên) đánh giá cao cơ chế thực hiện chương trình theo hướng: Trung ương quản lý tổng thể và ban hành cơ chế chính sách, hướng dẫn, giám sát, kiểm tra, phân cấp, phân quyền triệt để đi đôi với việc phân bổ nguồn lực cho địa phương theo tinh thần "địa phương quyết, địa phương làm và địa phương chịu trách nhiệm".

Đại biểu Hà Sĩ Huân (đoàn Thái Nguyên). Ảnh: QH

Tuy nhiên, cơ chế này cần được làm rõ và triển khai triệt để hơn nữa. Tại khoản 5 Điều 1 và Điều 3 của dự thảo nghị quyết đã phân cấp cho HĐND cấp tỉnh quyết định phân bổ nguồn lực và tổ chức thực hiện chương trình.

Từ thực tiễn, đại biểu cho rằng, việc phân cấp này thủ tục còn rườm rà, mất nhiều thời gian, làm thiếu tính chủ động ở cơ sở và khó tránh tình trạng đầu tư dàn trải, manh mún đã được chỉ ra ở giai đoạn trước.

Cùng với đó, khoản 3 Điều 1 dự thảo quy định tổng vốn 500.000 tỷ đồng, trong đó trung ương chỉ bố trí 100.000 tỷ đồng (20%) và địa phương 400.000 tỷ (80%).

Theo đại biểu, cơ cấu này chưa phù hợp khi ngân sách trung ương không giữ vai trò chủ đạo, trong khi các địa phương miền núi có năng lực ngân sách nhỏ, khó có thể đảm đương tỷ lệ đối ứng quá cao.

Theo đại biểu Hà Sĩ Huân, các nội dung của chương trình phần lớn đầu tư là hạ tầng, kỹ thuật, mô hình phục vụ sinh kế, phục vụ người dân trên địa bàn các xã, thôn. Trong khi thực tế hiện nay, thực hiện chính quyền địa phương 2 cấp, cấp xã đã trực tiếp quản lý địa bàn, nắm rõ đối tượng, điều kiện văn hóa, địa hình, sinh kế của địa phương.

Vì vậy, đại biểu đề nghị Quốc hội xem xét điều chỉnh phân cấp quản lý thực hiện chương trình mạnh mẽ, triệt để hơn nữa cho chính quyền cơ sở, theo hướng phân cấp cho cấp xã quyết định tổ chức thực hiện chương trình. Cấp tỉnh giữ vai trò định hướng, kiểm tra, giám sát, hỗ trợ kỹ thuật và thủ tục hành chính.

Nhu cầu vốn đầu tư cho cơ sở hạ tầng sau sắp xếp là rất lớn

Đại biểu Điểu Huỳnh Sang (đoàn Đồng Nai) nhận định tỷ lệ vốn trung ương chỉ chiếm khoảng 8% trong khi địa phương gánh hơn bốn lần, hơn nữa nhiều tỉnh miền núi, nơi tập trung đông đồng bào dân tộc thiểu số, thu ngân sách không đủ chi nên khó có khả năng huy động thêm nguồn lực dù đã có chính sách đặc thù.

Đại biểu đề nghị xác định ngân sách trung ương là nguồn lực chính và làm rõ phương án vốn đối ứng cho từng hợp phần, tránh gây áp lực quá lớn cho các địa phương yếu thế.

Đại biểu Điểu Huỳnh Sang (đoàn Đồng Nai). Ảnh: QH

Đại biểu Mai Văn Hải (đoàn Thanh Hóa) cho rằng, trong điều kiện sáp nhập tỉnh, thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, quy mô tỉnh, quy mô các xã đều lớn hơn nhiều so với trước đây.

Điều này dẫn đến nhu cầu vốn đầu tư cho cơ sở hạ tầng và việc hoàn thiện các tiêu chí nông thôn mới sau sắp xếp là rất lớn. Nhiều tỉnh miền núi, xã miền núi còn nhiều khó khăn về ngân sách, trong khi với đa số các xã, nguồn đầu tư chủ yếu là tiền cấp quyền sử dụng đất dành cho đầu tư xây dựng nông thôn mới, do đó các địa phương này sẽ khó khăn vốn đối ứng cho thực hiện chương trình.

Để đảm bảo tính khả thi của nguồn vốn, đại biểu đề nghị tăng cân đối ngân sách trung ương và cần có các giải pháp để huy động các nguồn vốn hợp pháp khác như nguồn vốn của doanh nghiệp, hợp tác xã, vốn của người dân trong thực hiện chương trình mục tiêu. Trong đó cần tăng vốn ngân sách trung ương cho hợp phần phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi.

Thu Hường

Nguồn Công Thương : https://congthuong.vn/dai-bieu-ban-ve-phan-cap-quan-ly-chuong-trinh-muc-tieu-quoc-gia-433468.html