Chiều 10-11, Quốc hội thảo luận tại hội trường về dự án Luật Dân số. Tại phiên thảo luận chiều nay, các đại biểu Quốc hội đã dành nhiều sự quan tâm đối với nội dung về tăng thời gian nghỉ thai sản thêm 1 tháng cho lao động nữ khi sinh con thứ hai. Tuy nhiên, mỗi đại biểu đều có quan điểm, lý lẽ và góc nhìn riêng về vấn đề này.
Cân nhắc kỹ lưỡng...
Đại biểu Quốc hội Nguyễn Thị Việt Nga (Hải Phòng) cho biết, tại Điều 13 của dự thảo quy định: “Tăng thời gian nghỉ thai sản khi sinh con thứ hai: Phụ nữ được nghỉ thêm 1 tháng”.
"Đây là quy định sẽ nhận được sự đồng tình của khá nhiều những người đã, đang và sẽ làm mẹ. Tuy nhiên, theo tôi, cần được cân nhắc kỹ lưỡng”, đại biểu nói.
Đại biểu Quốc hội Nguyễn Thị Việt Nga (Hải Phòng). Ảnh: QH
Phân tích, bà cho biết, khi kéo dài thời gian nghỉ thai sản đối với lao động nữ, doanh nghiệp sẽ có xu hướng e ngại tuyển hoặc bố trí lao động nữ vào các vị trí quan trọng do lo ngại gián đoạn công việc và chi phí phát sinh. Quy định này có thể vô tình trở thành rào cản đối với lao động nữ và làm gia tăng nguy cơ phân biệt đối xử về giới trong tuyển dụng và sử dụng lao động nữ.
Bên cạnh đó, đối với nhóm phụ nữ hiện nay có xu hướng coi trọng sự nghiệp, đặc biệt là nhóm lao động trẻ, lao động chất lượng cao, chính sách tăng thời gian nghỉ thai sản có thể tạo tâm lý e ngại sinh con thứ hai. Do sự lo lắng rằng việc vắng mặt dài hơn sẽ ảnh hưởng đến cơ hội thăng tiến, đánh giá hiệu quả công việc hoặc vị trí trong cơ quan, doanh nghiệp.
Vì vậy, đối với biện pháp này, bà cho rằng nên có quy định mở, có sự phân biệt giữa các nhóm nghề, ngành, khu vực trước khi áp dụng. Đồng thời, cần song song bổ sung các biện pháp hỗ trợ doanh nghiệp, giảm chi phí sử dụng lao động nữ, cũng như có chính sách bảo đảm cơ hội thăng tiến bình đẳng cho phụ nữ sau khi nghỉ thai sản.
Mặt khác, đại biểu đoàn Hải Phòng cũng cho rằng, thay vì chỉ tập trung kéo dài thời gian nghỉ thai sản cho phụ nữ, cần mở rộng các chính sách hỗ trợ thực chất hơn để giảm gánh nặng cho phụ nữ trong việc sinh con và chăm sóc con, như phát triển hệ thống nhà trẻ, cơ sở trông giữ trẻ từ 6 tháng tuổi, tạo điều kiện để phụ nữ quay trở lại công việc sớm hơn nếu họ có nhu cầu.
Bên cạnh đó, cần thay đổi tư duy trong xây dựng chính sách, nên quy định vợ hoặc chồng đều có thể nghỉ dài ngày để chăm sóc con mới sinh, thay vì chỉ quy định phụ nữ nghỉ dài như hiện nay.
“Có thể xem xét cơ chế linh hoạt, trong đó tổng thời gian nghỉ của cả hai vợ chồng không quá 7 hoặc 8 tháng, tùy gia đình lựa chọn phân bổ”, bà Nga góp ý.
Cần được nghỉ thai sản thêm 3 tháng
Cũng góp ý cho nội dung này, nhưng đại biểu Nguyễn Thị Thu Nguyệt (đoàn Đắk Lắk) lại có quan điểm khác.
Bà Nguyệt cho rằng quy định “tăng thời gian nghỉ thai sản khi sinh con thứ hai, phụ nữ được nghỉ thêm 1 tháng, nam giới được nghỉ thêm 5 ngày” vẫn chưa phù hợp với thực tiễn và chế độ nghỉ ngơi, nuôi dưỡng của phụ nữ khi sinh con thứ hai, chưa là động lực đủ mạnh để các gia đình, nhất là các gia đình trẻ, các gia đình đang có mức sinh thấp quyết định sinh con thứ hai.
Đại biểu cho biết, bà rất chia sẻ với các đại biểu đã phát biểu ở góc độ tiếp cận liên quan đến việc làm và các doanh nghiệp. Tuy nhiên, tiếp cận ở góc độ sức khỏe, thời gian nghỉ ngơi và cách thức nuôi dạy con để đảm bảo yêu cầu của một người phụ nữ khi sinh con thứ hai, bà cho rằng các yếu tố này đảm bảo các yêu cầu thực hiện.
ĐBQH Nguyễn Thị Thu Nguyệt - Đắc Lắk. Ảnh: QH
Bởi thực tiễn cho thấy khi sinh người con thứ hai thì phụ nữ dành thời gian chăm sóc, nuôi dưỡng con gấp đôi thời gian chưa sinh, phải tiếp tục chăm sóc, nuôi dưỡng người con thứ nhất, như vậy cần một thời gian khá dài.
“Tôi đề nghị dự thảo luật này nên tăng thời gian cho người phụ nữ khi sinh con thứ hai là 3 tháng và giao cho người phụ nữ được quyết định thời gian nghỉ ngơi khi có nhu cầu”, đại biểu đề nghị.
Bà cũng cho biết, vấn đề này được thực hiện sẽ đảm bảo căn cứ khoa học về sức khỏe, đời sống. Vì 12 tháng sau khi sinh là thời kỳ nhạy cảm đối với cả sức khỏe thể chất, tinh thần, kinh tế của người mẹ và cả con trẻ, nhất là con trẻ từ trong khoảng 12 tháng tuổi rất cần thời gian ở bên mẹ.
Cùng đó là cần một chế độ chăm sóc, nuôi dưỡng kỹ lưỡng, đặc biệt từ người mẹ, từ nguồn dinh dưỡng hợp lý cho đến quá trình theo dõi việc vận động, tâm sinh lý phát triển. "Đó chính là nền tảng cho sức khỏe và trí tuệ, thể lực sau này của một công dân", nữ đại biểu nêu quan điểm.
NHÓM PHÓNG VIÊN