Tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 9, chiều 16/6, Quốc hội thảo luận tại tổ về chủ trương đầu tư Dự án đầu tư xây dựng đường Vành đai 4 TP.HCM.
Đại biểu Trần Hoàng Ngân (đoàn ĐBQH TP. HCM). Ảnh: Media Quốc hội.
Tham gia thảo luận, đại biểu Trần Hoàng Ngân (đoàn TP. HCM) cho rằng, đường Vành đai 4 TP.HCM khi hoàn thành sẽ tạo sự kết nối thuận lợi giữa các địa phương trong khu vực Đông Nam Bộ cũng như kết nối các khu công nghiệp với cảng biển, từ đó, giảm chi phí logistics.
Mặt khác, còn góp phần kéo giảm ùn tắc giao thông, giảm tai nạn giao thông trong đô thị khi các xe vận tải hàng hóa không còn đi vào nội thị.
Đại biểu cho biết thêm, dự án có tổng chiều dài đầu tư khoảng 159km, tính cả khu vực Bình Dương (được địa phương đầu tư triển khai xây dựng độc lập), dự án dài hơn 207km, tổng vốn đầu tư hơn 120.000 tỷ đồng, trong đó vốn ngân sách Nhà nước gần 70.000 tỷ đồng, còn lại thu hút nguồn vốn nhà đầu tư.
Trong số gần 70.000 tỷ đồng ngân sách Nhà nước thì ngân sách Trung ương khoảng 30.000 tỷ đồng và ngân sách địa phương khoảng 40.000 tỷ đồng. Điều đó cho thấy, tới đây, ngân sách địa phương sẽ phải gánh một khoản đầu tư rất lớn.
Từ đó, đại biểu đề nghị cần thiết để lại 100% nguồn thu từ đất cho địa phương để có nguồn lực đầu tư các dự án giao thông, bao gồm cả dự án Vành đai 4 TP.HCM.
Đại biểu Nguyễn Minh Hoàng (đoàn TP.HCM). Ảnh: Media Quốc hội.
Đồng quan điểm về sự cần thiết đầu tư xây dựng dự án này, đại biểu Nguyễn Minh Hoàng (đoàn TP.HCM) nhấn mạnh, dự án sẽ góp phần tạo ra tác động tích cực, nhất là khi TP.HCM mở rộng địa giới hành chính, phát triển các khu vực xung quanh, kết nối các vùng kinh tế lớn trong nước.
Không chỉ phục vụ lợi ích cho TP.HCM, dự án Vành đai 4 còn đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao năng lực cạnh tranh quốc tế. Việc kết nối với hệ thống đường sắt, cảng hàng không, đường sông sẽ tạo ra một mạng lưới giao thông hiệu quả, phục vụ cho cả nền kinh tế khu vực Đông Nam Bộ, Tây Nguyên và miền Tây.
Trăn trở về vấn đề huy động vốn tổ chức thực hiện dự án, đại biểu Hoàng cho rằng, cần có quyết tâm chính trị mạnh mẽ để vượt qua những thách thức khi triển khai, nhằm đảm bảo hiệu quả.
Nhấn mạnh dự án Vành đai 4 TP.HCM có ý nghĩa chiến lược, cấp thiết, mang lại nhiều lợi ích về kinh tế, giao thông và phát triển đô thị cho vùng Đông Nam Bộ và cả nước, đại biểu Sùng A Lềnh (đoàn Lào Cai) cũng cho biết, đây là công trình có tác động lan tỏa mạnh mẽ, giúp tăng cường kết nối vùng, giảm ùn tắc giao thông nội đô TP.HCM.
Đại biểu Sùng A Lềnh (đoàn ĐBQH Lào Cai). Ảnh: Media Quốc hội.
Góp ý nội dung cụ thể, đại biểu Sùng A Lềnh đề nghị cần bổ sung cơ chế giám sát chặt chẽ và kế hoạch tái định cư cụ thể, nhất là tại các khu vực có diện tích thu hồi đất ở và đất lúa lớn.
Về cơ chế đặc thù, đại biểu đồng tình về việc dự thảo Nghị quyết dành nhiều cơ chế đặc thù để triển khai nhanh dự án. Trong đó cho phép miễn một số thủ tục như khai thác mỏ, chỉ định thầu, không thẩm định nguồn vốn... Tuy nhiên, cần quy định rõ điều kiện áp dụng để tránh lạm dụng dẫn đến rủi ro.
Đơn cử, trong chỉ định thầu nên giới hạn theo giá trị gói thầu hoặc trường hợp khẩn cấp; đồng thời, cần công khai thông tin nhà thầu và kết quả thực hiện. Với khai thác khoáng sản, phải lập kế hoạch phục hồi môi trường, có giám sát độc lập.
Tại tờ trình chủ trương đầu tư dự án, Chính phủ đề xuất 7 cơ chế, chính sách đặc thù, bao gồm:
Chính sách 1: Về khai thác khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường phục vụ dự án: Kiến nghị trong thời gian thực hiện dự án, nhà thầu thi công không phải thực hiện thủ tục cấp giấy phép khai thác mỏ khoáng sản làm vật liệu xây dựng.
Chính sách 2: Giao Chủ tịch UBND TP Hồ Chí Minh và Chủ tịch UBND các tỉnh (Long An, Đồng Nai và Bà Rịa - Vũng Tàu) thẩm quyền quyết định đầu tư các dự án thành phần.
Chính sách 3: Về trình tự, thủ tục lập, thẩm định và quyết định điều chỉnh chủ trương đầu tư các dự án thành phần đầu tư theo phương thức PPP:
Kiến nghị đối với dự án thành phần không sử dụng vốn ngân sách trung ương tham gia dự án, khi điều chỉnh quy mô, tổng mức đầu tư tăng từ 10% và không quá 20%; tăng 10% trở lên hoặc tăng giá trị vốn nhà nước trong dự án PPP trong các trường hợp dự án bị ảnh hưởng bởi sự kiện bất khả kháng; quy hoạch, chính sách, pháp luật có liên quan thay đổi; khi điều chỉnh báo cáo nghiên cứu khả thi, cho phép UBND các địa phương được quyền thực hiện các trình tự, thủ tục lập, tổ chức thẩm định, trình HĐND cấp tỉnh, trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội phê duyệt điều chỉnh chủ trương đầu tư dự án thành phần theo quy định.
Chính sách 4: Về lựa chọn đơn vị thực hiện các gói thầu tư vấn, phi tư vấn và các gói thầu để phục vụ công tác giải phóng mặt bằng: Kiến nghị cho phép chỉ định thầu đối với các gói thầu tư vấn, phi tư vấn, tư vấn lập điều chỉnh quy hoạch phục vụ dự án (bao gồm khu tái định cư), các gói thầu thực hiện công tác bồi thường, hỗ trợ tái định cư, thi công xây dựng hạ tầng khu tái định cư để phục vụ giải phóng mặt bằng.
Chính sách 5: Về thi tuyển phương án kiến trúc đối với các công trình cầu trong đô thị là công trình cấp II trở lên và các nút giao thông: Kiến nghị Quốc hội cho phép các cầu từ công trình cấp II trở lên và các nút giao thông trong đô thị thuộc dự án xây dựng đường Vành đai 4 TP.HCM không phải thi tuyển phương án kiến trúc.
Chính sách 6: Điều chỉnh hình thức đầu tư trong trường hợp không lựa chọn được nhà đầu tư.
Chính sách 7: Về thẩm định nguồn vốn và khả năng cân đối vốn: Kiến nghị Quốc hội cho phép dự án không phải thẩm định nguồn vốn và khả năng cân đối vốn theo quy định của Luật Đầu tư công, Luật Đầu tư theo phương thức PPP.
Yến Chi