Đại biểu Phạm Văn Hòa (Đoàn Đồng Tháp) phát biểu thảo luận. Ảnh: Quochoi.vn
Đáng lưu ý, khi thảo luận về quản lý nợ công, đại biểu Phạm Văn Hòa (Đoàn Đồng Tháp) cho rằng, phân cấp, phân quyền cho Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và Bộ trưởng Bộ Tài chính là hợp lý nhằm giảm thủ tục hành chính, tăng tính chủ động trong ký kết các thỏa thuận vay vốn quốc tế.
Tuy nhiên, đại biểu nhấn mạnh sau khi được ủy quyền, Chính phủ cần có trách nhiệm báo cáo Chủ tịch nước, vì đây là nhiệm vụ thuộc thẩm quyền Chủ tịch nước, đồng thời báo cáo các thành viên Chính phủ để giám sát việc thực hiện ủy quyền; tương tự, khi Thủ tướng ủy quyền cho Bộ trưởng, sau khi thực hiện phải báo cáo lại.
“Vai trò của Bộ Tài chính rất quan trọng, nhất là trong đảm bảo thông tin liên thông giữa Trung ương và địa phương để theo dõi, giám sát quá trình thực hiện nợ công; kịp thời hỗ trợ khi địa phương hoặc ngành gặp khó khăn. Vì thế, tôi đề nghị cần có quy định cụ thể về trách nhiệm này”, đại biểu Phạm Văn Hòa kiến nghị.
Đại biểu Trần Anh Tuấn (Đoàn thành phố Hồ Chí Minh) phát biểu thảo luận. Ảnh: Quochoi.vn
Trong khi đó, đại biểu Trần Anh Tuấn (Đoàn thành phố Hồ Chí Minh) quan tâm đến chỉ tiêu an toàn nợ công được quy định tại Điều 21. Theo đại biểu, chỉ tiêu nghĩa vụ trả nợ dựa trên kim ngạch xuất khẩu hiện nay chưa phản ánh hết thực tế. Doanh nghiệp FDI chiếm khoảng 70% kim ngạch xuất khẩu, mặc dù nhà nước quản lý ngoại hối, nhưng quyền sở hữu nguồn thu xuất khẩu lại thuộc về chủ thể doanh nghiệp.
Vì vậy, nếu tính nghĩa vụ trả nợ dựa trên tổng kim ngạch xuất khẩu sẽ không chính xác và cần điều chỉnh chỉ tiêu này theo hướng căn cứ vào dự trữ ngoại hối quốc gia để bảo đảm chủ động, chuẩn xác hơn.
Liên quan đến vay ODA tại Điều 9, đại biểu Trần Anh Tuấn cho rằng, thủ tục còn kéo dài do phải tuân thủ các quy định quốc tế và quy trình riêng của từng nhà tài trợ. Khi điều chỉnh dự án, thủ tục lại càng phức tạp, phải qua nhiều bước thẩm định, gây mất thời gian, ảnh hưởng đến tiến độ giải ngân.
Đại biểu dẫn thực tế, nhiều năm qua, tốc độ giải ngân ODA luôn thấp so với vốn đầu tư công trong nước; điều này dẫn đến tăng chi phí sử dụng vốn, bao gồm phí cam kết và lãi suất cố định theo thị trường, khiến tổng chi phí vay đội lên. “Tôi đề nghị xem xét việc rút gọn, lồng ghép một số thủ tục điều chỉnh dự án, hoặc quy định rõ các cơ chế đặc thù để rút ngắn thời gian phê duyệt”, đại biểu Trần Anh Tuấn kiến nghị.
Đại biểu Nguyễn Văn Thân (Đoàn Hưng Yên) phát biểu thảo luận. Ảnh: Quochoi.vn
Liên quan đến hoạt động đầu tư công, đại biểu Nguyễn Văn Thân (Đoàn Hưng Yên) cho biết đã nêu ý kiến nhiều lần nhưng vẫn chưa thấy có câu trả lời rõ ràng. Cụ thể, vì sao vay vốn nước ngoài với lãi suất dưới 6%, nhưng khi huy động nguồn lực trong dân - vốn chủ yếu nằm dưới dạng ngoại tệ hoặc vàng, lãi suất lại ở mức rất thấp, chỉ khoảng 2%?
Đại biểu cho rằng, hệ quả là người dân không gửi tiền mà chuyển sang mua vàng, bất động sản, dẫn đến biến động bất thường trên hai thị trường này, kiến nghị Chính phủ cần có giải trình rõ ràng.
Đại biểu cũng đặt câu hỏi vì sao năm nào Thủ tướng cũng phải “kêu gọi” đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công? Về logic khi phê duyệt kế hoạch đầu tư, các dự án đã có hồ sơ, phương án, tiến độ rõ ràng... vậy trách nhiệm chậm giải ngân thuộc về cơ quan nào?... Vì thế, đại biểu đề nghị Chính phủ và các bộ, ngành làm rõ trách nhiệm của từng cơ quan liên quan.
Tại phiên họp, Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng thay mặt cơ quan chủ trì soạn thảo phát biểu tiếp thu, giải trình ý kiến đại biểu Quốc hội nêu.
Đình Hiệp