Đại biểu Quốc hội: Nhiều cơ quan chọn phương án 'đóng dấu mật cho chắc'

4 giờ trướcBài gốc

Thông tin về quy hoạch, khí tượng thủy văn, có cần phải "mật'?

Chiều ngày 7/11, Quốc hội thảo luận ở hội trường về các dự án Luật An ninh mạng; Luật Bảo vệ bí mật nhà nước (sửa đổi).

Đề cập đến nguyên tắc sử dụng và bảo vệ bí mật nhà nước, đại biểu Phạm Văn Hòa (Đồng Tháp) cho rằng, cần đề cao tinh thần thống nhất và nghiêm túc thực hiện nguyên tắc này, để tránh việc lạm dụng đóng dấu “mật” hoặc sử dụng bí mật nhà nước không đúng mục đích.

“Đây là nguyên tắc bất di bất dịch, có ý nghĩa đặc biệt quan trọng trong công tác bảo vệ bí mật nhà nước”, ông nhận định.

Đại biểu Phạm Văn Hòa. Ảnh: Như Ý

Theo đại biểu, hiện nay, bí mật nhà nước được chia làm ba cấp độ: tuyệt mật, tối mật và mật. Việc quy định rõ ba cấp độ này là cần thiết, tuy nhiên, cần quy định chặt chẽ hơn để ngăn chặn tình trạng lạm dụng đóng dấu “mật” sai quy định.

“Có những trường hợp tài liệu không thực sự thuộc danh mục bí mật nhà nước, nhưng lại được đóng dấu “mật” để che giấu thông tin, hoặc tránh bị công khai. Đây là điều cần phải được kiểm soát chặt, đặc biệt ở khâu văn thư và người có thẩm quyền ra quyết định”, ông Hòa cho hay.

Từ đó, đại biểu đề nghị quy định rõ trách nhiệm của thủ trưởng cơ quan, đơn vị trong việc xác định và phê duyệt độ mật, đồng thời phải có cơ chế kiểm tra, giám sát, nhắc nhở và chế tài phù hợp để tránh lạm dụng.

Về phạm vi bí mật nhà nước, theo ông, vẫn còn nhiều điều cần phải xem xét. Dự thảo quy định 13 lĩnh vực thuộc phạm vi bí mật, song đại biểu đề nghị xem xét, rà soát lại vì có những nội dung chưa thật cần thiết phải đóng dấu “mật”.

“Thông tin về quy hoạch nông thôn, quy hoạch đô thị, hay thông tin về tài chính, kế hoạch, báo chí, phát thanh, truyền hình – đây là những lĩnh vực lẽ ra phải được công khai để người dân biết và giám sát. Tôi lấy ví dụ, có báo cáo về tài chính, quy hoạch phát triển trung và dài hạn được đóng dấu “mật”, trong khi lại được thảo luận công khai tại hội trường, truyền hình và phát thanh trực tiếp. Vậy có cần thiết phải “mật” hay không?”, ông Hòa nêu.

Tương tự, theo đại biểu, thông tin về khí tượng thủy văn là loại thông tin người dân rất cần biết, phục vụ đời sống và sản xuất, nhưng lại nằm trong danh mục bí mật nhà nước. Ông cho rằng, điều này là chưa thật hợp lý. “Do đó, cần rà soát, điều chỉnh danh mục 13 lĩnh vực cho thật cụ thể, loại bỏ những nội dung không còn phù hợp, để đảm bảo “bí mật” thực sự là bí mật, đúng tính chất và tương đồng với các quy định quốc tế”, ông Hòa cho hay.

Tránh mật hóa quá mức

Đề cập đến phạm vi bí mật nhà nước, đại biểu Trịnh Thị Tú Anh (Lâm Đồng) cho hay, điều 7, dự thảo luật đã liệt kê phạm vi rộng, dễ dẫn đến việc lạm dụng đóng dấu "Mật". Do đó, đại biểu đề nghị bổ sung một nguyên tắc định hướng ngay trong lời dẫn hoặc trong một khoản mới là: Phạm vi bí mật nhà nước phải được thường xuyên rà soát, điều chỉnh theo hướng thu hẹp tối đa để tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động công khai thông tin và chuyển đổi số.

“Nguyên tắc này sẽ tạo cơ sở pháp lý để các cơ quan chủ động và nghiêm túc thực hiện việc giải mật những thông tin đã cũ hoặc không còn nguy hại, thúc đẩy tính minh bạch”, bà Trịnh Thị Tú Anh cho hay.

Đại biểu Nguyễn Phương Thủy (Hà Nội). Ảnh: Như Ý

Cùng quan tâm đến phạm vi bí mật nhà nước, đại biểu Nguyễn Phương Thủy (Hà Nội) nhìn nhận, khi áp dụng, nhiều cơ quan có xu hướng chọn phương án "đóng mật cho chắc", vì không có tiêu chí định lượng, không có hướng dẫn cụ thể. Ngoài ra, luật hiện hành cũng chưa quy định rõ hậu quả pháp lý đối với trường hợp cố ý đóng dấu mật không đúng quy định…

Từ phân tích trên, đại biểu Thủy đề nghị cụ thể hóa phạm vi bí mật nhà nước, rà soát chặt chẽ, chỉ giới hạn trong những trường hợp thực sự cần thiết, có tiêu chí rõ ràng, tránh suy diễn, tránh mật hóa quá mức trong luật, cần lượng hóa tiêu chí để bảo đảm thống nhất khi áp dụng.

Bên cạnh đó, đại biểu cũng đề nghị bổ sung quy định nghiêm cấm hành vi cố ý hoặc lạm dụng việc xác định mật đối với thông tin không thuộc phạm vi danh mục bí mật nhà nước đóng dấu mật để che giấu thông tin, né tránh trách nhiệm giải trình.

“Quy định này không chỉ mang ý nghĩa răn đe mà còn tạo cơ sở pháp lý để xử lý những trường hợp lạm dụng quyền lực hành chính”, đại biểu cho hay.

Luân Dũng

Nguồn Tiền Phong : https://tienphong.vn/dai-bieu-quoc-hoi-nhieu-co-quan-chon-phuong-an-dong-dau-mat-cho-chac-post1794310.tpo