Đề xuất cơ chế vượt trội, bổ sung Nghị quyết 98
Đoàn đại biểu Quốc hội (ĐBQH) TP.HCM do ông Nguyễn Văn Lợi, Trưởng đoàn, đi khảo sát thực tế hai dự án hạ tầng trọng điểm là: Cải tạo kênh Tham Lương – Bến Cát – rạch Nước Lên và Vành đai 3.
Sau khi kiểm tra thực địa, ông Nguyễn Văn Lợi, nhấn mạnh đây là các công trình mà “Đảng chờ, dân mong”, góp phần chỉnh trang đô thị, nâng cao đời sống người dân.
Ông Nguyễn Văn Lợi đề nghị chủ đầu tư đẩy nhanh tiến độ
Ông đề nghị chủ đầu tư phải giải quyết dứt điểm các điểm nghẽn, giải phóng mặt bằng đối với dự án kênh Tham Lương và đảm bảo tính đồng bộ đối với Vành đai 3.
Đặc biệt, từ thực tế của hai dự án, Trưởng đoàn ĐBQH TP.HCM đề nghị thành phố nghiên cứu, đề xuất cơ chế mới để đẩy nhanh tiến độ.
"Chúng ta bây giờ không gian bao trùm, ba địa phương rồi nên không gian phát triển rất lớn, tiềm lực rất dồi dào. Bây giờ biến tiềm lực thành khả năng, hiện thực là vấn đề mà TP phải làm được việc đó thông qua cơ chế là Nghị quyết 98 đặc thù, vượt trội. Thông qua các dự án này tôi đề nghị phải đề xuất cơ chế đặc thù vượt trội, sửa đổi bổ sung Nghị quyết 98 cho TP", ông Lợi nói.
Báo cáo với đoàn tại công trường nút giao Tỉnh lộ 10, ông Lương Minh Phúc, Giám đốc Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng các công trình giao thông TP.HCM cho biết dự án Vành đai 3 đã đạt 50% tổng khối lượng. Ngành giao thông đang phấn đấu đến cuối năm 2025 đạt 70% và thông xe toàn tuyến cao tốc vào cuối tháng 6/2026.
Dự án có nhiều mốc tiến độ quan trọng sắp tới, bao gồm thông xe giai đoạn 1 cầu Nhơn Trạch vào ngày 19/8.
Đoàn ĐBQH TP.HCM khảo sát tiến độ GPMB dự án cao tốc TP.HCM - Thủ Dầu Một - Chơn Thành, đoạn qua Bình Dương cũ.
"Đến 31/12 sẽ thông xe chính thức khoảng 22km Vành đai 3 TP.HCM gồm 14,7km trên địa bàn TP Thủ Đức (cũ), một số đoạn trên địa bàn Bình Dương (cũ) và 6,4 km ở Long An (cũ)…ngoài ra các đoạn còn lại sẽ thông xe kỹ thuật và tiếp tục hoàn thiện. Phấn đấu toàn bộ công trình sẽ hoàn thành vào trước cuối tháng 6/2026 để phục vụ nhân dân", ông Phúc cho biết.
Để phát huy hiệu quả Vành đai 3, Ban cũng đang triển khai các dự án kết nối như hoàn chỉnh nút giao Tân Vạn, bổ sung cầu song hành Bình Gởi, nâng cấp đoạn Mỹ Phước – Tân Vạn và triển khai các nút giao quan trọng khác.
Đối với dự án cải tạo kênh Tham Lương – Bến Cát – rạch Nước Lên, ông Đậu An Phúc, Giám đốc Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng hạ tầng đô thị TP.HCM, cho biết tổng khối lượng dự án đã đạt 53%, giải ngân năm 2025 được gần 299 tỷ đồng. Hơn 4km đường dọc kênh đã được thông xe và dự kiến đến dịp 2/9 sẽ thông xe kỹ thuật thêm 9,7km.
"Tiến độ dự án thì hiện nay chúng tôi đang phấn đấu đến cuối năm nay sẽ thông xe kỹ thuật toàn tuyến và phấn đấu có thể thông xe hoàn chỉnh các tuyến chính. Còn các phần việc còn lại sẽ cố gắng hoàn thành trước Tết Nguyên đán sẽ xong", ông Đậu An Phúc cho biết thêm.
Đoàn khảo sát dự án cải tạo kênh Tham Lương - Bến Cát
Tuy nhiên, dự án đang đối mặt với nhiều vướng mắc. Bên cạnh 14 trường hợp chưa bàn giao mặt bằng và các khó khăn về hạ tầng lưới điện, nguồn vật liệu, một số nhà thầu vẫn thi công rất chậm.
Ban đã xử phạt theo hợp đồng đối với các đơn vị như: Hải Đăng, Hoàng Ngân, Công ty Cổ phần xây dựng đê kè và phát triển nông thôn Hải Dương, Thới Bình….
Chậm trễ GPMB là không thể chấp nhận
Cũng trong hôm nay, bà Nguyễn Thị Ngọc Xuân, Phó Trưởng đoàn chuyên trách Đoàn ĐBQH TP.HCM đã kiểm tra dự án cao tốc TP.HCM - Thủ Dầu Một - Chơn Thành, đoạn qua Bình Dương.
Tại buổi khảo sát, Đoàn đã chỉ ra nút thắt lớn nhất đang cản trở dự án là công tác giải phóng mặt bằng. Dù các khâu như thông báo thu hồi đất (95,2%) và đo đạc (99,8%) gần như hoàn tất, nhưng diện tích mặt bằng thực tế được bàn giao mới chỉ đạt 28%.
Dự án Vành đai 3 TP.HCM trên địa bàn Bình Chánh cũ
Bà Nguyễn Thị Ngọc Xuân nhấn mạnh dự án này là một trong những công trình trọng điểm quốc gia, được yêu cầu hoàn thành vào tháng 9/2026. Do đó, sự chậm trễ trong GPMB là không thể chấp nhận.
Bà Xuân đề nghị các bên liên quan có sự phối hợp chặt chẽ, hành động quyết liệt: “Chủ đầu tư, ban quản lý dự án và các đơn vị liên quan cần phối hợp chặt chẽ. Khi gặp vướng mắc, cần báo cáo nhanh chóng với UBND tỉnh để có phương án chỉ đạo kịp thời. Cần phân công cán bộ phụ trách từng địa phương để đôn đốc tiến độ, nhằm hoàn thành dự án theo đúng chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ và Nghị quyết của Quốc hội. Việc hoàn thành sớm dự án trọng điểm quốc gia này có ý nghĩa rất lớn trong việc liên kết vùng và thúc đẩy phát triển kinh tế cho cả khu vực và quốc gia". Bà Xuân nói.
Theo báo cáo của Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng công trình giao thông tỉnh Bình Dương (chủ đầu tư), có ba nguyên nhân chính dẫn đến việc GPMB bị đình trệ. Đó là, công tác đo đạc, xác định giá đất còn chậm. Một số địa phương mới sáp nhập, tổ chức bộ máy chính quyền chưa ổn định, ảnh hưởng đến việc xử lý hồ sơ. Việc phê duyệt phương án bồi thường theo từng đợt nhỏ lẻ làm chậm tốc độ chi trả cho người dân.
Đến nay, tổng số tiền bồi thường đã phê duyệt là 1.655 tỷ đồng cho 480 trường hợp, nhưng mới chỉ chi trả được hơn 1.070 tỷ đồng cho 220 hộ.
Đoàn thứ 3 của Đoàn đại biểu Quốc hội (ĐBQH) TP.HCM do ông Phạm Trọng Nhân, Thành ủy viên, dẫn đầu có buổi làm việc quan trọng về hai dự án thành phần 3, cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu và đề án Khu thương mại tự do (FTZ) gắn với cảng Cái Mép - Thị Vải.
Tuyến cao tốc thành phần 3, dài gần 20km, tổng vốn 7.216 tỷ đồng đang được gấp rút hoàn thiện. Theo Ban quản lý dự án, công trình đã đạt 92% giá trị hợp đồng và đã thông xe kỹ thuật từ tháng 4/2025.
Hiện tại, phần đường đã cơ bản hoàn thành, 4/4 cầu chính và 5/7 cầu vượt ngang đã xong. Hai cầu vượt ngang còn lại dự kiến hoàn thành trong tháng 9/2025. Các hạng mục cuối cùng như hệ thống an toàn giao thông, đèn chiếu sáng đang được lắp đặt.
Một trong những vấn đề còn lại của dự án là sử dụng quỹ đất tái định cư (còn khoảng 1.000 lô) của phường Phú Mỹ. Tuy nhiên, ông Phạm Trọng Nhân cho rằng đây không phải là vấn đề lớn.
Ông Phạm Trọng Nhân, Thành ủy viên, Phó Chủ tịch Liên đoàn Lao động, Trưởng đoàn giám sát khảo sát
"Tôi cho rằng không lớn, mặc dù chưa có quy định cụ thể nhưng chắc chắc sẽ thực hiện được. Việc này sẽ nhận được của người dân nếu nơi ở mới tốt hơn. Vấn đề ở đây là, khi chuyển đổi như thế thì phải có các chủ trương. Trong quá trình triển khai nếu phát sinh khó khăn thì đề nghị kịp thời để các cấp tháo gỡ", ông Nhân chia sẻ.
Còn với đề án Khu thương mại tự do (FTZ) gắn với cảng Cái Mép - Thị Vải, đại diện Sở Công Thương TP.HCM cho biết, Khu thương mại được quy hoạch với diện tích lên tới 3.764 ha tại phường Tân Phước và Tân Hải.
Đề án này đã được trình Thủ tướng xem xét từ tháng 5/2025. Điểm đột phá của đề án là đề xuất 19 chính sách mới, vượt trội bên cạnh 17 chính sách đặc thù hiện có.
Nhóm PV/VOV-TPHCM