TS. Nguyễn Văn Đáng cho rằng, Đại lễ A80 không chỉ là lòng yêu nước, tinh thần tự tôn dân tộc. (Ảnh NVCC)
Từ trải nghiệm quốc tế
Ngày 31/12/2006, nhóm du học sinh chúng tôi có trải nghiệm “giữ chỗ” nhớ đời để chờ đón xem màn trình diễn pháo hoa tại khu vực vịnh Sydney (Australia), một sự kiện nổi tiếng, hàng năm đều thu hút sự quan tâm từ khắp nơi trên thế giới.
Báo chí Australia năm đó ước tính sẽ có khoảng hơn một triệu du khách trong nước và quốc tế đổ dồn về thành phố Sydney để trải nghiệm khoảnh khắc bước sang năm mới trong một không gian kỳ vĩ, được tạo nên bởi sự hòa trộn giữa pháo hoa, âm thanh, ánh sáng, âm nhạc và sự đồng điệu cảm xúc đám đông.
Địa điểm lý tưởng nhất để nhìn trực diện sang cây cầu (Sydney Harbour Bridge), nơi trình diễn pháo hoa, là những không gian thoáng, rộng bao quanh khu vực Nhà hát Con sò (Opera House). Vì thế, chúng tôi đã lên kế hoạch xuất phát sớm và có mặt tại đó vào khoảng 9 giờ sáng. Mặc dù lượng người tại thời điểm đó đã rất đông nhưng chúng tôi cũng nhanh chóng chọn được một vị trí khả dĩ.
Thời tiết tại thành phố Sydney vào cuối tháng 12 là mùa Hè, nắng gay gắt và nóng hầm hập. Như mọi nhóm du khách khác, chúng tôi phân công nam giới thay phiên nhau ngồi tại chỗ để “xí phần”, bảo đảm giữ được chỗ đến 12h đêm. Số còn lại thì tìm những khu vực mát mẻ để nghỉ ngơi, hoặc tản bộ ra các khu vực xung quanh để quan sát, trải nghiệm, chụp ảnh.
Càng về chiều tối, lượng người tập trung về khu vực vịnh Sydney càng đông, mật độ gia tăng rõ rệt. Những khuôn mặt nhễ nhại mồ hôi, màu da và dung mạo có thể khác nhau nhưng ai cũng rạng rỡ, hớn hở đón chờ sự kiện. Từng nhóm du khách, đứng, ngồi, hoặc nằm, cười nói vui vẻ, đầy hào hứng. Hoàn toàn không có sự chen lấn, xô đẩy, hay tranh cãi to tiếng.
Đi dạo ra các khu vực xung quanh, tôi ấn tượng với công tác tổ chức một sự kiện đông người. Lực lượng cảnh sát lặng lẽ quan sát, các tình nguyện viên nhiệt tình hướng dẫn, hỗ trợ du khách. Khu vực bán đồ ăn uống, khu vực vệ sinh được bố trí riêng biệt, thuận tiện, dễ tìm kiếm. Bia chỉ được bán với mức độ giới hạn, người mua thường phải uống tại chỗ. Tôi thấy những người có nhu cầu kiên nhẫn và giữ trật tự khi đứng xếp hàng dài đợi đến lượt mình sử dụng dịch vụ.
9h tối, chúng tôi được chứng kiến màn pháo hoa đầu tiên, kéo dài khoảng 15 phút, được lý giải là để phục vụ nhóm trẻ em, những khán giả có thể không đợi được đến 12h đêm. Đến khoảnh khắc giao thừa bước sang năm mới 2007, cả đám đông khổng lồ đồng loạt đứng dậy reo hò, vỗ tay trước những màn pháo hoa rực rỡ, kỳ ảo, được bắn lên từ nhiều vị trí như trên cầu, tàu dưới biển và một số địa điểm phía sau những tòa nhà cao tầng, trong điệu nhạc sôi động, đầy cảm hứng.
Kết thúc sự kiện, những khối du khách ken đặc nhanh chóng di chuyển ra về, phổ biến bằng các phương tiện giao thông công cộng. Điều khiến tôi nhớ mãi là mặc dù lưu lượng khách rất đông nhưng hệ thống giao thông công cộng có vẻ như đã được chủ động chuẩn bị, tăng cường cho nên chỉ cần đợi một chút là chúng tôi có thể lên những chuyến xe kín chỗ để về nhà.
Khối Quân - Dân gắn kết trong Đại lễ A80
Khác với sự kiện trình diễn pháo hoa trên vịnh Sydney vốn nặng tính giải trí, Lễ kỷ niệm 80 năm Quốc khánh nước ta năm nay là một sự kiện chính trị trọng đại, được đánh giá là chưa từng có, cả về quy mô tổ chức cũng như mức độ đầu tư chuẩn bị và sự đa dạng các hoạt động. Trong đó, màn diễu binh trên Quảng trường Ba Đình lịch sử, vốn chỉ có thể thực hiện theo khoảng thời gian tính bằng thập kỷ, trở thành điểm nhấn thu hút nhiều sự quan tâm nhất của người dân cả nước.
Sự háo hức, mong chờ của người dân đã phần nào thể hiện qua các buổi hợp luyện, sơ duyệt, tổng duyệt diễu binh vừa qua. Kể cả khi thời tiết xấu, mưa nặng hạt, từ sáng sớm, hàng vạn người vẫn di chuyển về khu vực Ba Đình và các tuyến phố gần đó để đợi nhiều giờ, để được chứng kiến những khối đội hình, những khí tài quân sự trong sự trào dâng cảm xúc, phấn chấn và tự hào về đất nước, về dân tộc.
Không khỏi xúc động khi rất nhiều người từ các địa phương đã lên kế hoạch từ sớm để về thủ đô trực tiếp dự đại lễ. Nhiều người cao tuổi, đặc biệt là các cựu chiến binh thổ lộ rằng đây có thể là lần cuối cùng họ được xem diễu binh tại thủ đô. Vì thế, dù điều kiện tài chính không dư giả, dù biết sẽ rất vất vả nhưng họ vẫn quyết tâm đến Hà Nội để được thêm một lần trải nghiệm sự kiện chính trị tầm vóc quốc gia.
Trên các đường phố, ngõ xóm, cờ đỏ sao vàng được treo trang trọng ở khắp nơi, mọi người đều tỏ ra rộn ràng chuẩn bị đón chờ ngày trọng đại của đất nước. Tại các khu vực có đoàn diễu binh đi qua, người dân hò reo, bày tỏ lòng cảm mến với các chiến sỹ đang thực hiện nhiệm vụ. Những đặc điểm định danh cá nhân chợt biến mất, chỉ còn lại hai khối “Quân và Dân” gắn kết, hòa đồng.
Với nhiều người Việt Nam, một điều dễ thấy, dễ cảm nhận trong những ngày vừa qua là tâm trạng lâng lâng, phấn chấn bởi ý niệm về Tổ quốc, về đất nước, về dân tộc, về đồng bào lại được khơi dậy và lan tỏa khắp nơi, từ mỗi ngõ phố, mỗi cơ quan, đơn vị, đến các trang mạng xã hội, từ trong tâm khảm của mỗi công dân đến hoạt động của cả hệ thống chính trị.
Đông đảo người dân đứng xem và cổ vũ lực lượng làm nhiệm vụ. (Ảnh: Nguyễn Hồng)
Không chỉ là lòng yêu nước, tinh thần tự tôn dân tộc...
Mặc dù mục đích và cách thức tổ chức khác nhau nhưng điểm chung giữa màn trình diễn pháo hoa tại vịnh Sydney và buổi diễu binh chào mừng Quốc Khánh ở nước ta năm nay là tính chất “công cộng”. Đó là những “sự kiện công cộng”, được cơ quan chính quyền tổ chức tại các địa điểm công cộng để phục vụ các nhu cầu có tính tập thể. Những người quan tâm, hình thành các nhóm công chúng với quy mô khác nhau, đều có thể tham gia, miễn phí.
Với mỗi cá nhân, ấn tượng tổng thể đọng lại sau khi tham dự các sự kiện công cộng thường là sự thích thú, hả hê, thăng hoa cảm xúc vì họ đã được trải nghiệm khung cảnh muôn người cùng nhìn về một hướng, muôn trái tim cùng hòa một nhịp cảm xúc, cùng chia sẻ niềm hân hoan có tính tập thể, cùng tận hưởng những khoảnh khắc thiêng liêng tại những sự kiện có nhiều ý nghĩa.
Sự xuất hiện và phổ biến của các sự kiện công cộng là một xu hướng vận động có tính quy luật khi các cộng đồng người dân chuyển từ xã hội truyền thống sang xã hội hiện đại. Dân cư ngày càng tập trung tại các đô thị chính là một điều kiện thuận lợi then chốt để hình thành các sự kiện công cộng, nơi mà mọi công dân đều có thể tham gia để được đáp ứng những nhu cầu, sở thích có tính tập thể.
Dù ở quốc gia nào, các sự kiện công cộng luôn thu hút đông người, bởi thế cũng luôn khó lường về các tình huống không mong muốn, cho nên đòi hỏi sự chủ động và chuyên nghiệp với công tác tổ chức. Nhưng trên tất cả, sự kiện công cộng lại là cơ hội quý giá để có thể duy trì và củng cố ý thức cộng đồng, gắn kết xã hội, và kiến tạo các hành động có tính tập thể vì lợi ích chung.
Chiều 19/8 vừa qua, phát biểu tại buổi làm việc với Ban Chỉ đạo Trung ương kỷ niệm các ngày lễ lớn và sự kiện lịch sử quan trọng của đất nước, Tổng Bí thư Tô Lâm nêu rõ mục tiêu của cuộc diễu binh, diễu hành lần này là phải thể hiện được tầm vóc, ý nghĩa của sự kiện, vị thế quốc gia, qua đó giáo dục truyền thống yêu nước, tinh thần đại đoàn kết, ý chí tự lực, tự cường, tự tôn, tự hào dân tộc, ý chí và quyết tâm của toàn Đảng, toàn dân, toàn quân trong công cuộc xây dựng, bảo vệ Tổ quốc và phát triển đất nước.
Đến nay, Đảng và Nhà nước đã công khai quyết tâm đưa đất nước bứt phá, để trở thành quốc gia phát triển, thu nhập cao vào giữa thế kỷ XXI. Trong bối cảnh đó, lễ kỷ niệm 80 năm Quốc khánh 2/9 chính là sự kiện không chỉ để ôn lại quá khứ, mà quan trọng hơn, để chúng ta cùng hướng về tương lai. Giống như các mục tiêu chung trước đây: “Độc lập dân tộc, thống nhất đất nước”, “đổi mới và hội nhập quốc tế”, mục tiêu “quốc gia phát triển vào năm 2045” cũng đang rất cần điểm tựa tinh thần. Đó không chỉ là lòng yêu nước, tinh thần tự tôn và tự tin của dân tộc, mà còn là trạng thái ý thức có tính tập thể, cùng hướng vào mục tiêu chung: quốc gia phát triển.
TS. Nguyễn Văn Đáng