Đại tướng Lương Tam Quang: AI phục vụ con người, củng cố an ninh quốc gia trong môi trường số

4 giờ trướcBài gốc

Sáng 15-9, tại Hà Nội, Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh phối hợp với Bộ Công an, Bộ Quốc phòng và Bộ Khoa học và Công nghệ tổ chức Hội thảo khoa học cấp quốc gia với chủ đề Sức mạnh không giới hạn và những thách thức khó dự báo của trí tuệ nhân tạo – Tác động và ứng phó chính sách.

Xây dựng hệ sinh thái AI phục vụ con người, bảo vệ quyền con người

Phát biểu khai mạc hội thảo, Đại tướng Lương Tam Quang, Ủy viên Bộ Chính trị, Bộ trưởng Bộ Công an nhấn mạnh: trí tuệ nhân tạo không còn là công nghệ của tương lai, mà đã và đang hiện diện sâu sắc trong thực tại, định hình lại cấu trúc kinh tế, xã hội và thậm chí trật tự an ninh toàn cầu.

Đại tướng Lương Tam Quang, Ủy viên Bộ Chính trị, Bộ trưởng Bộ Công an phát biểu khai mạc Hội thảo.

Theo Bộ trưởng, AI là một trong những trụ cột then chốt của cách mạng công nghiệp lần thứ tư, mang lại tiềm năng tăng trưởng vượt trội nhờ khả năng tối ưu hóa sản xuất, mở rộng tri thức, nâng cao chất lượng giáo dục, y tế và hiệu quả quản trị nhà nước.

Tuy nhiên, đi kèm với tiềm năng đó là những thách thức chưa từng có, không chỉ về mặt kỹ thuật hay đạo đức công nghệ, mà còn về pháp lý, an ninh, chủ quyền dữ liệu và nguy cơ gia tăng bất bình đẳng nếu không có định hướng phát triển đúng đắn.

"Đặc biệt, trí tuệ nhân tạo có thể bị lợi dụng vào các hoạt động xâm phạm an ninh quốc gia, gây bất ổn xã hội, hoặc thậm chí dẫn tới các dạng chiến tranh phi truyền thống trong không gian mạng, thông tin và dư luận"- Bộ trưởng cho biết.

Bộ trưởng Lương Tam Quang dẫn lại Nghị quyết số 31 và Nghị quyết số 57 của Bộ Chính trị, trong đó khẳng định đổi mới sáng tạo, khoa học công nghệ và chuyển đổi số là "chìa khóa vàng" để đất nước vượt qua bẫy thu nhập trung bình, vươn lên nhóm quốc gia phát triển vào giữa thế kỷ XXI.

Trong các lĩnh vực công nghệ chiến lược được ưu tiên, AI được xác định là một đột phá mang tính quyết định, có khả năng định hình lại phương thức quản trị quốc gia, tạo động lực phát triển lực lượng sản xuất hiện đại, xây dựng nền kinh tế tri thức.

Theo các đánh giá quốc tế và nội lực trong nước, tiềm năng phát triển AI của Việt Nam là rất lớn. Nếu được khai thác hiệu quả, AI có thể đóng góp khoảng 79,3 tỉ USD - tương đương 12% GDP của Việt Nam vào năm 2030.

"Phát triển trí tuệ nhân tạo trong bối cảnh hiện nay đòi hỏi sự cân bằng tinh tế giữa đổi mới và kỷ cương, giữa tốc độ và kiểm soát, giữa hội nhập và độc lập, tự chủ. Việc xây dựng một hệ sinh thái AI không thể tách rời yêu cầu bảo đảm chủ quyền công nghệ, an ninh dữ liệu và bảo vệ lợi ích quốc gia.

AI không thể là công nghệ chỉ của thị trường, mà phải là một cấu phần trong chiến lược quốc gia về phát triển bền vững và an ninh toàn diện"- Bộ trưởng Lương Tam Quang.

Việt Nam hiện đã hình thành hệ sinh thái sơ khởi gồm hàng trăm doanh nghiệp AI, đứng thứ hai Đông Nam Á về số lượng startup trong lĩnh vực này. Đồng thời, tỉ lệ doanh nghiệp ứng dụng AI trong hoạt động bán hàng đạt tới 75% - một con số cho thấy sự chuyển mình mạnh mẽ của khu vực kinh tế tư nhân.

Song, Bộ trưởng cũng chỉ ra rằng những kết quả đạt được mới chỉ là bước khởi đầu. Thách thức đặt ra hiện nay không chỉ là phát triển nhanh, mà là phát triển an toàn, có kiểm soát, có đạo đức, vì con người.

Để AI thực sự trở thành động lực phát triển bền vững, Việt Nam cần có những định hướng chiến lược dài hạn, toàn diện và đồng bộ.

Từ chính sách, pháp luật đến hạ tầng dữ liệu, nhân lực và hệ sinh thái đổi mới sáng tạo, tất cả cần được định hình trên nền tảng giá trị nhân văn, vì mục tiêu xây dựng một hệ sinh thái AI phục vụ con người, bảo vệ quyền con người, đồng thời củng cố an ninh quốc gia trong môi trường số.

Không để trí tuệ nhân tạo vượt khỏi tầm kiểm soát

Phát biểu tại hội thảo, GS.TS Nguyễn Xuân Thắng, Ủy viên Bộ Chính trị, Giám đốc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, Chủ tịch Hội đồng Lý luận Trung ương, khẳng định trong bối cảnh cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư đang diễn ra mạnh mẽ, trí tuệ nhân tạo không chỉ là một công nghệ đột phá, mà đã và đang trở thành yếu tố định hình lại trật tự phát triển kinh tế, xã hội và an ninh toàn cầu.

GS.TS Nguyễn Xuân Thắng, Ủy viên Bộ Chính trị, Giám đốc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, Chủ tịch Hội đồng Lý luận Trung ương phát biểu tại hội thảo.

Giáo sư Nguyễn Xuân Thắng nhấn mạnh: "AI đang trở thành một lực lượng sản xuất mới của thời đại số - làm thay đổi căn bản phương thức lao động, cấu trúc kinh tế và bản chất của quá trình sản xuất trong xã hội hiện đại".

Với năng lực học hỏi không ngừng từ dữ liệu lớn, khả năng ra quyết định theo thời gian thực, mô phỏng hành vi và tương tác tự nhiên, AI không chỉ hỗ trợ mà đang dần thay thế con người trong nhiều lĩnh vực: từ sản xuất, tài chính, y tế, giáo dục cho tới quốc phòng và an ninh.

Tuy nhiên, AI cũng đặt ra những thách thức chưa từng có về đạo đức, an toàn và kiểm soát. Một trong những mối nguy lớn được ông Nguyễn Xuân Thắng cảnh báo là nguy cơ "mất kiểm soát đối với các hệ thống AI tự học, tự thích nghi – đặc biệt khi chúng phát triển vượt ra ngoài tầm hiểu biết và giám sát của con người".

Từ khả năng thao túng thông tin, tạo ra các chiến dịch truyền thông giả mạo, tới việc bị lợi dụng trong tấn công mạng, deepfake, hay thậm chí vũ khí tự động - AI đang trở thành một "con dao hai lưỡi" với tiềm năng tạo ra bất ổn lớn nếu không được kiểm soát chặt chẽ.

Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Nguyễn Mạnh Hùng bày tỏ AI là cơ hội to lớn để Việt Nam vươn mình, sánh vai cường quốc năm châu. Việt Nam đã thoát nghèo thành nước thu nhập trung bình cao, là nền kinh tế thứ 32 trên thế giới.

Các diễn giả trao đổi tại phiên 1 với chủ đề "AI: Sức mạnh, rủi ro và khả năng kiểm soát".

Chúng ta có đủ điều kiện, tập trung mọi nguồn lực để AI hóa Việt Nam, nhân đôi trí tuệ Việt Nam, tăng năng suất lao động, tăng trưởng kinh tế hai con số, tăng năng lực cạnh tranh quốc gia, nâng cao năng lực quản trị quốc gia và bảo vệ đất nước tốt hơn.

Tại hội thảo, đã diễn ra hai phiên tọa đàm chuyên đề về trí tuệ nhân tạo với nhiều ý kiến sâu sắc và sôi nổi từ các chuyên gia, nhà quản lý và doanh nghiệp.

Phiên thứ nhất với chủ đề AI: Sức mạnh, rủi ro và khả năng kiểm soát tập trung phân tích mặt tích cực lẫn tiêu cực của AI, nhấn mạnh việc khai thác sức mạnh công nghệ này cần song hành với những giải pháp kiểm soát rủi ro về đạo đức, an toàn, bảo mật và tác động xã hội.

Phiên thứ hai mang chủ đề Chiến lược phát triển AI quốc gia: Từ tầm nhìn đến hành động, bàn luận về lộ trình triển khai các chiến lược, chính sách nhằm đưa AI trở thành một trụ cột trong phát triển kinh tế - xã hội Việt Nam.

VIẾT THỊNH

Nguồn PLO : https://plo.vn/dai-tuong-luong-tam-quang-ai-phuc-vu-con-nguoi-cung-co-an-ninh-quoc-gia-trong-moi-truong-so-post870397.html