Hội thảo do Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh phối hợp với Bộ Công An, Bộ Quốc phòng, Hội đồng lý luận Trung ương và Bộ Khoa học và Công nghệ tổ chức.
Chủ trì Hội thảo có GS.TS Nguyễn Xuân Thắng, Giám đốc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, Chủ tịch Hội đồng Lý luận Trung ương; Đại tướng Lương Tam Quang, Bộ trưởng Bộ Công an; Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Nguyễn Mạnh Hùng; Thượng tướng Lê Huy Vịnh, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng.
Các đại biểu tham dự Hội thảo khoa học cấp quốc gia. Ảnh: Mạnh Thắng
Tham dự Hội thảo có gần 400 đại biểu, gồm: Đại diện lãnh đạo Đảng và Nhà nước, Ban Giám đốc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, Văn phòng Trung ương Đảng cùng đại diện các ban, bộ, ngành, hiệp hội, trường đại học, viện nghiên cứu, các doanh nghiệp; các nhà khoa học...
Chúng ta đang sống trong một thời đại mà trí tuệ nhân tạo (AI) đã và đang trở thành một phần quan trọng trong đời sống kinh tế - xã hội. Từ trợ lý ảo, đến các hệ thống phân tích dữ liệu tiên tiến. AI đang có mặt trong mọi lĩnh vực, từ y tế, giáo dục, sản xuất, đến tài chính, thương mại và nhiều ngành công nghiệp khác.
AI đang từng bước định hình lại cấu trúc xã hội, mô hình kinh tế, quản trị và thậm chí cả hệ giá trị văn hóa. AI đang từng bước khẳng định vai trò là một lực lượng sản xuất mới trong thời đại số – làm thay đổi căn bản phương thức lao động, cấu trúc kinh tế và bản chất của quá trình sản xuất trong xã hội hiện đại; trở thành một trong những động lực tăng trưởng mạnh mẽ nhất của thời đại.
Sức mạnh và tiềm năng vô hạn của AI đang mở ra những cơ hội chưa từng có đối với sự phát triển của nhân loại, nhưng đồng thời cũng đặt ra những thách thức mới, đòi hỏi sự ứng phó kịp thời và hiệu quả từ các chính phủ, tổ chức và cộng đồng quốc tế.
Toàn cảnh Hội thảo
Phát biểu Đề dẫn Hội thảo, GS.TS Nguyễn Xuân Thắng nhấn mạnh Hội thảo có ý nghĩa hết sức quan trọng trong bối cảnh Việt Nam đẩy mạnh ứng dụng trí tuệ nhân tạo vào phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh, thực hiện những giải pháp đột phá theo tinh thần của Nghị quyết 57-NQ/TW.
“Đây là dịp để các nhà khoa học, các chuyên gia, các lãnh đạo cơ quan nhà nước cùng nhau phân tích những tác động to lớn, cả những cơ hội chưa từng có và những rủi ro tiềm ẩn khó dự báo khi ứng dụng AI; xác định những ứng phó chính sách phù hợp, kịp thời để Việt Nam có thể làm chủ công nghệ AI, xây dựng mô hình AI Việt Nam bằng ngôn ngữ lớn tiếng Việt, hướng tới việc xây dựng một môi trường phát triển AI bền vững, vì lợi ích quốc gia, cộng đồng và xã hội” – GS.TS Nguyễn Xuân Thắng nhận định.
Đề cập về tính hai mặt của AI cũng như khẳng định con người là nhân tố quyết định, GS. TS Nguyễn Xuân Thắng cho rằng: AI không thể phát triển một cách bền vững nếu thiếu đi yếu tố trách nhiệm, đạo đức và một định hướng nhân văn rõ ràng. Công nghệ là công cụ, con người mới là mục tiêu, là nhân tố quyết định; bởi ngay cả khi sở hữu sức mạnh “vô hạn” như nhiều người quan niệm thì AI vẫn là sản phẩm do con người sáng tạo ra.
Hội thảo tập trung vào 03 nhóm vấn đề chính:
Thứ nhất, làm rõ những vấn đề lý luận cơ bản về AI trong kỷ nguyên số; phân tích bản chất, đặc trưng và xu thế phát triển của AI, đồng thời chỉ ra những tác động sâu rộng đối với kinh tế, giáo dục, y tế, văn hóa, phát triển bền vững, quản trị, quốc phòng, an ninh…; qua đó khẳng định vai trò chiến lược của AI như một lực lượng sản xuất mới với năng suất vượt trội, có khả năng tạo ra những bước tiến đột phá trong các lĩnh vực của đời sống kinh tế- xã hội.
Hội thảo nhận được sự quan tâm của các đại biểu
Thứ hai, đánh giá toàn diện các tác động và rủi ro tiềm ẩn của AI, tập trung vào những vấn đề như ảnh hưởng đến lao động, việc làm, an sinh xã hội và đời sống con người, nguy cơ bất bình đẳng, giá trị đạo đức, lộ lọt dữ liệu, vi phạm quyền riêng tư; các thách thức đối với an ninh mạng, an ninh quốc gia và quốc phòng…trong bối cảnh hệ thống pháp lý và các quy định đạo đức hiện nay chưa theo kịp tốc độ bùng nổ của AI, khiến việc xác định trách nhiệm và kiểm soát trở nên rất khó khăn.
Đồng thời, đánh giá những vấn đề mới phát sinh trong quan hệ sản xuất như: sở hữu, quản lý và phân phối tư liệu sản xuất và của cải xã hội khi AI và các ngành sử dụng công nghệ AI đang tham gia trực tiếp vào hoạt động sản xuất. Thông qua phân tích đa chiều, góp phần nhận diện sớm nguy cơ, dự báo các kịch bản phức tạp và đưa ra cơ chế cảnh báo, kiểm soát phù hợp.
AI là vấn đề được các ngành nghề hiện nay quan tâm
Thứ ba, phân tích bối cảnh mới tác động đến phát triển AI, đồng thời đề xuất chính sách, cơ chế quản trị và định hướng phát triển AI, nhất là gợi mở cho Việt Nam những định hướng chiến lược nhằm phát triển AI theo hướng tự chủ công nghệ, thúc đẩy đổi mới sáng tạo, nâng cao năng lực cạnh tranh toàn cầu, đồng thời xây dựng một hệ sinh thái AI nhân văn, an toàn, vì con người và phát triển bền vững.
Hội thảo có hai phiên thảo luận với chủ đề “Sức mạnh, rủi ro và khả năng kiểm soát”, “Chiến lược phát triển AI quốc gia: Từ tầm nhìn đến hành động” với sự tham gia của các chuyên gia, nhà quản lý.
NHẬT TÂN