Đại tướng Phan Văn Giang: Khi xảy ra thảm họa, mọi thành phần xã hội đều bị ảnh hưởng

4 giờ trướcBài gốc

Quy định cụ thể hơn việc miễn trách nhiệm

Chiều 27/10, Quốc hội thảo luận ở hội trường về một số nội dung còn ý kiến khác nhau của dự thảo Luật Tình trạng khẩn cấp. Tại phiên họp, đại biểu Tô Văn Tám (Quảng Ngãi) quan tâm đến quy định Thủ tướng phải báo cáo việc áp dụng các biện pháp với cơ quan có thẩm quyền.

Đại biểu Tô Văn Tám.

Theo đại biểu Tô Văn Tám, chỉ khi Thủ tướng sử dụng thẩm quyền mở rộng, tức là áp dụng biện pháp chưa có trong luật, thì mới phải báo cáo tới cơ quan có thẩm quyền và Quốc hội. Còn những biện pháp đã có trong luật, Thủ tướng chỉ thực hiện và báo cáo theo chế độ thông thường, không phải báo cáo đặc biệt lên Quốc hội từng trường hợp.

“Khi Quốc hội không họp, Thủ tướng báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội; khi Quốc hội họp thì báo cáo tại kỳ họp gần nhất của Quốc hội. Cách quy định này rõ ràng và phù hợp với thực tiễn hoạt động của cơ quan đại diện”, ông Tám nói.

Đại biểu Dương Khắc Mai (Lâm Đồng) nhìn nhận, thực tiễn diễn biến ngày càng phức tạp, khó lường, việc Quốc hội xem xét, thông qua luật này là hết sức cần thiết, tạo cơ sở ứng phó từ sớm, từ xa, giảm thiểu thiệt hại do các tình huống khẩn cấp gây ra.

Góp ý một số vấn đề cụ thể, đại biểu Mai cho rằng, nếu không làm rõ ranh giới giữa các loại tình trạng khẩn cấp, rất dễ phát sinh xung đột về thẩm quyền hoặc chồng chéo trong quản lý, chỉ đạo điều hành. Vì vậy, ông đề nghị bổ sung tiêu chí định lượng và định tính cụ thể hoặc giao Chính phủ quy định chi tiết các ngưỡng kích hoạt cấp độ tình trạng khẩn cấp.

Đáng lưu ý, ông viện dẫn khoản 7, Điều 3 quy định: Người ra quyết định trong tình trạng khẩn cấp không phải chịu trách nhiệm khi quyết định đó dựa trên thông tin có được tại thời điểm ra quyết định, có mục đích chính đáng và không có động cơ vụ lợi.

Đại biểu Mai cho rằng, quy định này là cần thiết để khuyến khích cán bộ dám hành động nhanh chóng trong tình huống khẩn cấp, đồng thời bảo vệ người dám nghĩ, dám làm vì lợi ích chung.

Tuy nhiên, ông nhìn nhận, phạm vi “miễn trách nhiệm” như dự thảo hiện nay còn khá rộng, trong khi chưa có cơ chế hậu kiểm rõ ràng. Thực tế cho thấy, nhiều quyết định trong tình trạng khẩn cấp có thể ảnh hưởng lớn đến kinh tế, xã hội, thậm chí quyền con người.

Vì vậy, ông đề nghị quy định cụ thể hơn việc miễn trách nhiệm chỉ áp dụng nếu người ra quyết định đúng thẩm quyền, dựa trên thông tin khách quan, có kiểm chứng, không vượt quá giới hạn cần thiết; đồng thời, người ra quyết định phải có nghĩa vụ báo cáo, giải trình cụ thể với cơ quan có thẩm quyền ngay sau khi tình trạng khẩn cấp kết thúc.

“Quy định như vậy vừa minh bạch, rành mạch, vừa giúp phân biệt sai sót khách quan trong tình huống cấp bách với hành vi vi phạm do cẩu thả hoặc lợi dụng để trục lợi”, ông Mai cho hay.

Không bỏ sót những người cần giúp đỡ

Cũng tại phiên thảo luận, đại biểu Nguyễn Tâm Hùng (TPHCM) nhất trí với việc chia tình trạng khẩn cấp thành ba nhóm: Tình trạng khẩn cấp về thảm họa; tình trạng khẩn cấp về an ninh quốc gia, trật tự an toàn xã hội; tình trạng khẩn cấp về quốc phòng.

Tuy nhiên, để thuận lợi trong triển khai thực tiễn, ông đề nghị cần làm rõ tiêu chí kích hoạt tình trạng khẩn cấp về quốc phòng, đặc biệt trong trường hợp chưa đến mức thiết quân luật nhưng đã có nguy cơ xâm phạm chủ quyền, an ninh biên giới hoặc đe dọa các cơ sở hạ tầng chiến lược.

“Việc làm rõ này sẽ giúp thống nhất nhận thức và chỉ huy điều hành giữa các lực lượng vũ trang, chính quyền và nhân dân ở địa phương”, ông Hùng nêu rõ.

Đại tướng Phan Văn Giang, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng.

Tiếp thu, giải trình cuối phiên họp, Đại tướng Phan Văn Giang, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng lý giải, liên quan tới tình huống thiên tai, thảm họa và các trường hợp khẩn cấp, có những trường hợp không xảy ra thường xuyên nhưng hậu quả rất lớn, ảnh hưởng nặng nề tới những đối tượng yếu thế.

Bộ trưởng cho rằng, khi xảy ra thảm họa, mọi thành phần xã hội đều có thể bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Do đó, cơ chế ứng phó phải đảm bảo hỗ trợ kịp thời, bao quát và công bằng để không bỏ sót những người cần giúp đỡ.

“Thực tế đã xảy ra cho thấy, khi thảm họa, mọi thứ đều bị cuốn đi, kể cả nhà giàu cũng có thể trở thành nhà nghèo. Thậm chí, sau thảm họa, nhà giàu có khi còn khổ hơn”, Bộ trưởng cho hay.

Về thời gian luật có hiệu lực, Bộ trưởng đồng tình với đề nghị luật sẽ có hiệu lực từ đầu tháng 7/2026. “Luật Phòng thủ dân sự đang được áp dụng rất hiệu quả trong các mùa mưa bão vừa qua. Lực lượng vũ trang đã tham gia hỗ trợ tại nhiều địa bàn, như ở Huế đang bị ngập lụt nặng (theo báo cáo của Quân khu 4). Hiện tượng ngập lụt nặng nhất là ở Huế, ngoài ra còn ở Khánh Hòa và một phần Quảng Trị”, Bộ trưởng Phan Văn Giang nói thêm.

Luân Dũng

Nguồn Tiền Phong : https://tienphong.vn/dai-tuong-phan-van-giang-khi-xay-ra-tham-hoa-moi-thanh-phan-xa-hoi-deu-bi-anh-huong-post1790900.tpo