Chính sách nhân văn
Thời gian qua, công tác bảo vệ và chăm sóc sức khỏe nhân dân luôn được Đảng, Nhà nước đặc biệt quan tâm. Việc Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết 72 - NQ/TW có ý nghĩa chiến lược, toàn diện, khi không chỉ đưa ra các định hướng nhằm giải quyết các “điểm nghẽn”, “nút thắt” lâu nay của ngành y tế, mà còn đặt ra tầm nhìn, mục tiêu dài hạn cho ngành y tế đến năm 2030 và tầm nhìn đến năm 2045.
Chính phủ cũng đã ban hành Chương trình hành động thực hiện Nghị quyết 72 của Bộ Chính trị tại Nghị quyết 282/NQ - CP ngày 15/9/2025. Trong đó, xác định nhiệm vụ cụ thể để các bộ, ngành, địa phương xây dựng kế hoạch hành động thực hiện Nghị quyết 72 để đạt mục tiêu xây dựng một đất nước Việt Nam khỏe mạnh, mọi người dân đều được chăm sóc sức khỏe, sống lâu, sống khỏe, sống lành mạnh, nâng cao thể chất, ý thức bảo vệ sức khỏe và chủ động phòng ngừa bệnh tật trong toàn xã hội, góp phần quan trọng thúc đẩy phát triển đất nước giàu mạnh, văn minh, thịnh vượng trong kỷ nguyên mới.
Người dân đến đăng ký kiểm tra sức khỏe tại Trạm Y tế Phổ Thạnh, phường Sa Huỳnh.
Lấy người dân làm trung tâm trong công tác chăm sóc, bảo vệ và nâng cao sức khỏe, Nghị quyết 72 đặt mục tiêu, từ năm 2026, người dân được khám sức khỏe định kỳ hoặc khám sàng lọc miễn phí ít nhất mỗi năm 1 lần, từng bước giảm gánh nặng chi phí y tế.
Đến năm 2030, người dân được miễn viện phí ở mức cơ bản trong phạm vi quyền lợi BHYT theo lộ trình. Đây là một trong những nội dung mang tính đột phá của nghị quyết, được người dân đặc biệt quan tâm. “Khám sức khỏe định kỳ miễn phí, miễn viện phí ở mức cơ bản là chính sách rất nhân văn, thể hiện sự quan tâm của Đảng, Nhà nước đến sức khỏe toàn dân.
Đặc biệt là chính sách khám sức khỏe định kỳ miễn phí. Chính sách này sẽ giúp toàn dân, đặc biệt là người yếu thế, người có thu nhập thấp có cơ hội được tầm soát bệnh mỗi năm”, ông Nguyễn Đức Mãn, ở phường Nghĩa Lộ chia sẻ.
Thực hiện Nghị quyết 72, Bộ Y tế đã nhanh chóng dự thảo Đề án khám sức khỏe định kỳ cho người dân mỗi năm 1 lần. Theo đó, việc khám sàng lọc miễn phí được áp dụng cho 7 nhóm đối tượng, gồm: Nhóm phụ nữ mang thai và thai nhi; nhóm trẻ sơ sinh; nhóm trẻ sơ sinh đến dưới 6 tuổi; nhóm học sinh; nhóm sinh viên; nhóm người từ 16 đến dưới 60 tuổi; nhóm người cao tuổi.
Bộ Y tế cũng đang triển khai xây dựng Đề án miễn viện phí cho người dân, hoàn thành trong quý II/2026.
"Để nâng cao năng lực của y tế dự phòng, cần đảm bảo cơ chế tài chính mang tính bền vững cho y tế dự phòng. Thời gian qua, do hạn chế về nguồn lực, Quảng Ngãi mới chỉ dành từ 5 - 10% ngân sách y tế cho y tế dự phòng. Vì vậy, trong 1 - 2 năm tới, cần đảm bảo chi 20% ngân sách y tế cho y tế dự phòng và tiến tới nâng tỷ lệ này lên 30% khi có điều kiện”.
Giám đốc Sở Y tế VÕ VĂN THANH
Cần triển khai đồng bộ các giải pháp
Hướng đến hệ thống y tế công bằng, hiệu quả, bền vững, cùng với tiến tới miễn viện phí toàn dân, một trong những điểm nhấn quan trọng của Nghị quyết 72- NQ/TW là chuyển trọng tâm từ chữa bệnh sang phòng bệnh và lấy y tế cơ sở làm nền tảng. Qua đó, giúp người dân tiếp cận dịch vụ y tế chất lượng ngay tại tuyến y tế cơ sở và được chăm sóc, nâng cao sức khỏe toàn diện.
Thời gian đến, ngành Y tế tỉnh sẽ thực hiện luân chuyển bác sĩ từ bệnh viện tuyến tỉnh xuống trạm y tế. Trong ảnh: Bác sĩ Bệnh viện Đa khoa tỉnh trực cấp cứu.
Lấy y tế cơ sở làm nền tảng, Nghị quyết 72 nêu rõ mục tiêu: 100% trạm y tế cấp xã được đầu tư cơ sở vật chất, thiết bị y tế, nhân lực theo chức năng, nhiệm vụ; đến năm 2027 có ít nhất từ 4 - 5 bác sĩ. Tăng tỷ lệ khám bệnh, chữa bệnh BHYT tại trạm y tế cấp xã lên 20%.
Để hoàn thành mục tiêu này, đại diện nhiều trạm y tế cấp xã trên địa bàn tỉnh cho rằng, ngành y tế tỉnh cần thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp để hoàn thiện cơ sở vật chất, thiết bị y tế lẫn nguồn nhân lực.
Bác sĩ Lê Thị Thu Hà - Phó trạm trưởng trạm Y tế Sơn Linh, xã Sơn Linh cho hay, năm 2025, trạm được giao chỉ tiêu khám bệnh, chữa bệnh BHYT đạt 1.269 lượt người. Đến nay, trạm đã vượt chỉ tiêu này. Song, việc người dân đến khám, chữa bệnh BHYT tại trạm mới chỉ đạt hơn 100 lượt người/tháng là con số còn quá khiêm tốn so với mục tiêu của Nghị quyết 72.
Để thu hút bệnh nhân đến khám, chữa bệnh tại trạm, việc đầu tư trang thiết bị y tế hiện đại cũng như nguồn nhân lực chất lượng cao cho các trạm là rất cần thiết, nhất là các trạm ở miền núi. Theo rà soát, đánh giá của Sở Y tế, hiện tại, bình quân mỗi trạm y tế cấp xã trên địa bàn tỉnh có chưa đến 7 cán bộ, viên chức, người lao động.
Đội ngũ cán bộ y tế tại các trạm y tế cấp xã dù đã được chuẩn hóa từng bước, nhưng thiếu bác sĩ có trình độ chuyên sâu và phân bố nhân lực chưa cân đối giữa vùng đồng bằng và miền núi.
“Để nâng cao năng lực y tế cơ sở theo quan điểm chỉ đạo tại Nghị quyết 72, đặc biệt là chất lượng nguồn nhân lực, ngành y tế tỉnh tham mưu tỉnh thực hiện Đề án đào tạo nguồn cho trạm y tế theo hướng cấp học bổng, hợp đồng cam kết phục vụ tại địa phương từ 5 - 7 năm, ưu đãi phụ cấp khu vực và hỗ trợ nhà ở công vụ cho bác sĩ làm việc ở các xã miền núi, xã đặc biệt khó khăn.
Cùng với đó, ngành y tế tỉnh sẽ thực hiện luân chuyển bác sĩ từ bệnh viện tuyến tỉnh xuống trạm và tăng cường hỗ trợ chuyên môn qua mô hình khám bệnh từ xa, hội chẩn định kỳ, từ đó tăng cường năng lực khám, chữa bệnh cho y tế tuyến xã.
Song, để thực hiện thắng lợi mục tiêu nghị quyết, mỗi cán bộ y tế cơ sở cũng cần nêu cao tinh thần học tập suốt đời, còn tuyến trên thì phải có trách nhiệm chuyển giao kỹ thuật, hỗ trợ nhân lực chất lượng cao”, Giám đốc Sở Y tế Võ Văn Thanh nhận định.
Bài, ảnh: Ý THU