Đằng sau việc xAI mua lại X với giá 33 tỉ USD: Bổn cũ soạn lại của Elon Musk

3 ngày trướcBài gốc

“Sự kết hợp này định giá xAI ở mức 80 tỉ USD và X ở mức 33 tỉ USD (45 tỉ USD trừ 12 tỉ USD nợ)”, Elon Musk viết.

Điều đáng nói: Cả xAI và X đều là công ty của Elon Musk. Thương vụ này có thể giúp tỷ phú giàu nhất thế giới dễ dàng hơn trong việc huấn luyện mô hình AI mang tên Grok của xAI.

Elon Musk đã mua lại X (trước đây là Twitter) với giá 44 tỷ USD dù ban đầu hội đồng quản trị công ty phản đối đề nghị từ Giám đốc điều hành Tesla.

Elon Musk từng cố gắng rút khỏi thương vụ này nhưng phải đối mặt với khoản phí hủy hợp đồng 1 tỉ USD nếu thỏa thuận thất bại. Cuối cùng, thương vụ hoàn tất vào tháng 10.2022 và công ty mạng xã hội từng niêm yết công khai từ 2013 trở thành công ty tư nhân dưới quyền sở hữu của Elon Musk.

Kể từ khi tiếp quản X, Elon Musk đã cắt giảm mạnh đội ngũ lãnh đạo lẫn nhóm niềm tin và an toàn của nền tảng. Sau đó, người dùng X báo cáo về sự gia tăng của nội dung độc hại và phát ngôn thù địch. Điều này khiến X đã chứng kiến sự rời đi của hàng loạt nhà quảng cáo.

Theo trang Insider, Elon Musk đến nay vẫn chưa thể xoay chuyển hoàn toàn tình hình của X, nhưng các nhà đầu tư vẫn quan tâm đến nền tảng này, một phần vì mối quan hệ tài chính của nó với xAI.

Trước khi có tin tức về thương vụ mua bán giữa hai công ty của Elon Musk, X sở hữu 6 tỉ USD cổ phần trong xAI, theo trang Bloomberg.

Elon Musk thành lập xAI vào tháng 3.2023 với mục tiêu “xây dựng trí tuệ nhân tạo để thúc đẩy khám phá khoa học của nhân loại”. Là đối thủ cạnh tranh với OpenAI, xAI đã ra mắt chatbot AI Grok, được tích hợp vào X và dựa một phần vào dữ liệu được tạo trên nền tảng này để huấn luyện.

“xAI và X có tương lai gắn chặt với nhau. Hôm nay, chúng tôi chính thức thực hiện bước đi hợp nhất dữ liệu, mô hình, năng lực tính toán, phân phối và nhân sự. Sự kết hợp này sẽ mở ra tiềm năng to lớn bằng cách pha trộn khả năng AI tiên tiến của xAI với tầm phủ sóng rộng lớn của X”, Elon Musk cho biết hôm 28.3.

Tỷ phủ 53 tuổi người Mỹ nói thêm: “Tôi muốn ghi nhận sự cống hiến mạnh mẽ của tất cả mọi người tại xAI và X, vì giúp chúng ta đạt được cột mốc này. Đây mới chỉ là khởi đầu”.

Người phát ngôn của X từ chối bình luận về thương vụ này khi trang Insider liên hệ. Đại diện của xAI cũng không phản hồi ngay lập tức yêu cầu câu hỏi từ Insider.

Trong một bài đăng chia sẻ thông báo từ Elon Musk, Linda Yaccarino (Giám đốc điều hành X) viết rằng tương lai của hai công ty “không thể tươi sáng hơn”.

Elon Musk vừa thông báo xAI mua lại X với giá 33 tỉ USD trong một thỏa thuận trao đổi cổ phiếu - Ảnh: Getty Images

Bổn cũ soạn lại

Thỏa thuận giữa X và xAI không phải là lần đầu tiên Elon Musk thực hiện động thái tương tự giữa các công ty của mình. Năm 2016, Tesla đã mua lại SolarCity (công ty năng lượng mặt trời do hai anh em họ của Elon Musk là Peter và Lyndon Rive sáng lập) với giá 2,6 tỉ USD, đồng thời gánh thêm khoản nợ 3 tỉ USD của SolarCity.

SolarCity sau đó được hợp nhất thành Tesla Energy và phải đối mặt với một vụ kiện từ các cổ đông. Họ cho rằng thương vụ này thực chất là một cuộc giải cứu SolarCity. Elon Musk cuối cùng đã thắng kiện, tránh được khoản bồi thường khoảng 2 tỉ USD.

Các chuyên gia nói gì?

“Tôi nghĩ thương vụ này giúp loại bỏ một công ty gây rắc rối, giống SolarCity trước đây và giờ là X, đưa nó ra khỏi tâm điểm chú ý. Thế nhưng, xAI quá bí ẩn và bị kiểm soát chặt chẽ bởi Elon Musk. Các nhà đầu tư vào xAI lại quá gần gũi với ông ấy, nên rất khó để nói họ nhìn thấy những rủi ro gì”, Ann Lipton, chuyên gia luật doanh nghiệp và giáo sư luật tại Đại học Tulane, chia sẻ với trang Insider.

Ann Lipton cho rằng Elon Musk đã loại đi các cổ đông có thể đặt câu hỏi về giá trị và tương lai của X.

“Bây giờ, chúng ta có thể đặt câu hỏi liệu xAI có thực sự đáng giá như lời đồn hay không, nhưng ít nhất vào lúc này, tôi nghĩ các cổ đông của X hài lòng với việc trao đổi cổ phiếu. Elon Musk giúp một khoản đầu tư gây rắc rối trở nên ít bị chú ý hơn. Nếu xAI bị thổi phồng quá mức thì đó là chuyện của tương lai”, Ann Lipton bình luận.

"Diễn biến này khá bất ngờ và có phần khó đoán. Ở một mức độ nào đó, nó khép lại một chương trong câu chuyện đầy biến động của X", chuyên gia phân tích Paolo Pescatore của hãng PP Foresight nhận định.

Chuyên gia Gil Luria của hãng D.A. Davidson & Co cho biết: "Con số 45 tỉ USD không phải là ngẫu nhiên. Nó cao hơn 1 tỉ USD so với giá mua lại Twitter vào năm 2022, cho phép Musk chia sẻ giá trị của xAI với các nhà đầu tư Twitter trước đây".

Là người giàu nhất thế giới, Elon Musk đang củng cố quyền lực tại Washington D.C khi lãnh đạo Ban Hiệu suất Chính phủ (DOGE) dưới chính quyền Trump, được giao nhiệm vụ loại bỏ sự lãng phí trong ngân sách liên bang. Điều này có thể giúp Elon Musk ảnh hưởng đến các cơ quan giám sát hoạt động kinh doanh của mình.

Một nhà đầu tư vào xAI nói với hãng tin Reuters rằng không ngạc nhiên về thương vụ này, coi đây là bước đi của Elon Musk nhằm củng cố quyền kiểm soát tại các công ty của mình. Nhà đầu tư giấu tên này cũng tiết lộ Elon Musk không cần sự chấp thuận từ họ mà chỉ thông báo rằng hai công ty đã hợp tác chặt chẽ và việc hợp nhất sẽ giúp tích hợp Grok sâu hơn.

Cuộc đua với OpenAI

xAI gần đây đã huy động được 10 tỉ USD trong một vòng gọi vốn, nâng giá trị công ty lên 75 tỉ USD, theo một báo cáo truyền thông.

Tháng 2 vừa qua, Elon Musk đã đề nghị mua lại nhánh phi lợi nhuận của OpenAI (công ty đứng sau ChatGPT) với giá 97,4 tỉ USD, nhưng bị từ chối.

Elon Musk vốn là đồng sáng lập OpenAI cùng CEO Sam Altman vào năm 2015. Sau này, ông trở thành đối thủ cạnh tranh với OpenAI và đệ đơn kiện lên tòa án liên bang California (Mỹ) nhằm ngăn chặn OpenAI chuyển đổi từ mô hình phi lợi nhuận sang công ty vì lợi nhuận. Tuy nhiên, hồi đầu tháng, thẩm phán đã bác bỏ yêu cầu ban đầu của Elon Musk.

Cuộc đua AI ngày càng nóng lên, với các khoản đầu tư khổng lồ đổ vào lĩnh vực này. xAI cũng đang tăng cường khả năng tính toán với cụm siêu máy tính Colossus được coi là lớn nhất thế giới, đặt tại thành phố Memphis (bang Tennessee).

Tháng 2, xAI ra mắt Grok-3, phiên bản mới nhất mô hình AI và chatbot của mình, cạnh tranh trực tiếp với OpenAI (được Microsoft hậu thuẫn) và DeepSeek (Trung Quốc). X có thể giúp phân phối các sản phẩm AI của xAI, đồng thời cung cấp nguồn dữ liệu người dùng theo thời gian thực.

"Giải phóng X"

Sau khi hoàn tất thương vụ mua lại Twitter vào tháng 10.2022 và chấm dứt thời gian công ty này niêm yết công khai từ 2013, Elon Musk tuyên bố: "Con chim đã được giải phóng".

Sau khi tiếp quản, Elon Musk cắt giảm mạnh lực lượng lao động của công ty, khiến nhiều nhà quảng cáo rời bỏ nền tảng và doanh thu sụt giảm nhanh chóng. Gần đây, một số nhà quảng cáo đã quay lại X do ảnh hưởng của Elon Musk trong chính quyền Trump ngày càng lớn.

Bảy ngân hàng đã cấp khoản vay 13 tỉ USD cho Elon Musk mua lại X đã giữ khoản nợ này trong sổ sách suốt hai năm trước khi bán hết vào tháng trước, nhờ sự quan tâm ngày càng gia tăng từ nhà đầu tư với các công ty AI và hiệu suất hoạt động cải thiện của X hai quý gần nhất.

Sau thương vụ sáp nhập X và xAI, các nhà đầu tư mua lại khoản nợ này có thể thu lợi lớn. Espen Robak, nhà sáng lập hãng Pluris Valuation Advisors, nói: "Chắc chắn khoản nợ này giờ đáng giá hơn, nếu không muốn nói là đã được trả hết".

Pluris Valuation Advisors là công ty tư vấn tài chính chuyên cung cấp dịch vụ định giá cho các tài sản khó thanh khoản, phức tạp và đang gặp khó khăn. Thành lập vào năm 2006 và có trụ sở chính tại thành phố New York (Mỹ), công ty chuyên về thẩm định giá bất động sản, định giá doanh nghiệp, tài sản vô hình và các chứng khoán như chứng khoán hạn chế, quyền chọn cổ phiếu và các yêu cầu phá sản.

Hôm 28.3, một thẩm phán Mỹ đã bác bỏ yêu cầu từ Elon Musk nhằm hủy vụ kiện cáo buộc ông đã lừa dối các cổ đông cũ của Twitter bằng cách trì hoãn quá lâu việc công bố khoản đầu tư ban đầu của mình vào công ty này.

Sơn Vân

Nguồn Một Thế Giới : https://1thegioi.vn/dang-sau-viec-xai-mua-lai-x-voi-gia-33-ti-usd-bon-cu-soan-lai-cua-elon-musk-230946.html