Quang cảnh buổi họp báo. (Ảnh: VGP)
Nghiên cứu, đánh giá tác động việc bỏ giấy phép xây dựng
Về vấn đề kiến nghị bỏ giấy phép xây dựng, Thứ trưởng Xây dựng Nguyễn Danh Huy cho biết, quan điểm của Đảng là tạo điều kiện tối đa cho người dân, doanh nghiệp. Quan điểm của Bộ Xây dựng là tất cả các thủ tục hành chính về cấp giấy phép đều thực hiện một cách nghiêm túc, rà soát lại, đơn giản hóa, bãi bỏ và tạo điều kiện tối đa cho người dân và doanh nghiệp, địa phương.
Đối với giấy phép xây dựng, tại Công điện số 78/CĐ-TTg ngày 29/5/2025, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo rất rõ tập trung cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục hành chính lĩnh vực xây dựng.
Trước hết, đối với những văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến lĩnh vực xây dựng, quy định cấp phép, Bộ Xây dựng rà soát lại, từ các nghị định, thông tư do Bộ Xây dựng ban hành.
Thứ trưởng Xây dựng Nguyễn Danh Huy thông tin tới báo chí về phương án bỏ giấy phép xây dựng đối với các công trình, nhà ở của người dân. (Ảnh: VGP)
Thứ hai, Bộ Xây dựng tiến hành đánh giá, tổng kết, vì toàn bộ thủ tục cấp phép xây dựng cho người dân đều xuất cấp cho tất cả các địa phương. Chúng ta tạo điều kiện thuận lợi tối đa cho người dân, doanh nghiệp nhưng cũng phải đánh giá tác động nếu có việc bỏ cấp phép đi, việc người dân được tự quyền xây dựng có ảnh hưởng gì đến quyền lợi hợp pháp của người dân và doanh nghiệp khác không. Bộ Xây dựng sẽ triển khai ngay việc tổng kết, đánh giá, từ các địa phương đánh giá lại.
Thứ ba, Bộ Xây dựng sẽ hiệu chỉnh, sửa đổi, cắt giảm các thủ tục từ Luật Xây dựng, toàn bộ các nội dung này sẽ hoàn thiện trong năm 2025. Trước mắt, đối với khu vực đã có quy hoạch chi tiết 1/500 được phê duyệt thì có thể sửa đổi ngay, miễn cấp phép ngay, không còn việc cấp phép cho người dân xây dựng. Hay những khu vực đã có thiết kế đô thị theo Luật quy định chung thì sử dụng thiết kế đô thị đó. Chúng ta có thể quản lý nhà nước, thấy vai trò quản lý của nhà nước rồi, thì cũng bỏ ngay cấp phép cho người dân. Hiện nay, Bộ đang thực hiện như thế, tiến độ và kế hoạch như thế.
Về khó khăn, thuận lợi, trước hết phải nói rằng một thủ tục được bỏ đi thì người dân đỡ phải đi xin cấp phép, cơ quan quản lý nhà nước cũng không phải thực hiện thủ tục cấp phép, việc chi giấy phép, nhân công. Khó khăn, thách thức đặt ra là làm sao tạo điều kiện thuận lợi cho người dân nhưng phải giữ được vai trò, bảo đảm quyền lợi hợp pháp cho người dân, hộ dân khác bên cạnh. Trong tình trạng phố xá đông đúc, các mảnh đất khi góp lại, hợp thửa lại thì phải quản lý như thế nào? Đó là thách thức, khó khăn. Bộ Xây dựng sẽ tiếp tục đánh giá, đưa ra các giải pháp tốt nhất cho người dân, doanh nghiệp.
Quyết liệt đấu tranh chống hàng giả, hàng nhái
Về vấn đề tiếp tục đẩy mạnh công cuộc đấu tranh chống hàng giả, hàng nhái, hàng không rõ xuất xứ, hàng vi phạm bản quyền, sở hữu trí tuệ, Thiếu tướng Nguyễn Quốc Toản, Chánh Văn phòng, Người phát ngôn Bộ Công an: Vấn đề liên quan đến các cơ sở kinh doanh hàng hóa kém chất lượng, không rõ nguồn gốc, xuất xứ, đặc biệt là các vi phạm về , chúng tôi khẳng định đây không phải là vấn đề mới. Tuy nhiên, thời gian gần đây, Bộ Công an triển khai quyết liệt hơn, thể hiện quyết tâm thực hiện nghiêm túc các chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại Công điện số 65, Chỉ thị số 13. Lãnh đạo Bộ Công an đã chỉ đạo tập trung vào 3 nội dung trọng tâm và đang triển khai đồng bộ trên toàn quốc:
Thứ nhất, Bộ Công an mở cao điểm tấn công, trấn áp các hành vi vi phạm trong lĩnh vực an toàn thực phẩm. Mặc dù Thủ tướng Chính phủ giao thời hạn một tháng, nhưng Bộ Công an đã chủ động mở đợt cao điểm kéo dài ba tháng, bắt đầu từ ngày 15/5, huy động toàn lực lượng công an các đơn vị, địa phương vào cuộc.
Thiếu tướng Nguyễn Quốc Toản, Chánh Văn phòng, Người phát ngôn Bộ Công an, thông tin về kết quả chiến dịch truy quét hàng giả, hàng nhái và gian lận thương mại. (Ảnh: VGP)
Thứ hai, lực lượng công an cũng tham gia phối hợp Tổ công tác của Thủ tướng Chính phủ, triển khai các biện pháp đấu tranh, ngăn chặn vi phạm theo đúng tinh thần khẩn trương, quyết liệt.
Thứ ba, Bộ cho rằng cần triển khai song song công tác tham mưu hoàn thiện thể chế, khắc phục những hạn chế, bất cập trong quản lý nhà nước đối với lĩnh vực này. Đồng thời, Bộ Công an cũng kiến nghị sửa đổi, bổ sung các quy định pháp luật để tăng mức xử phạt, răn đe nghiêm khắc hơn đối với các hành vi vi phạm chưa được quy định đầy đủ.
Vừa qua, Bộ Công an đang phối hợp xây dựng báo cáo trình Chính phủ và Quốc hội, trong đó đề xuất sửa đổi, bổ sung một số quy định trong Bộ luật Hình sự. Định hướng là sẽ tăng hình phạt đối với một số loại tội phạm, đặc biệt là các hành vi sản xuất, buôn bán hàng giả, hàng cấm, hàng kém chất lượng và vi phạm các quy định về tài chính, ngành nghề kinh doanh có điều kiện. Qua công tác nghiệp vụ và đấu tranh của lực lượng công an, Bộ nhận thấy có một số vấn đề rất đáng lưu ý:
Thứ nhất, các loại hình tội phạm liên quan đến hàng lậu, hàng giả, hàng cấm, hàng kém chất lượng - đặc biệt là vi phạm vệ sinh an toàn thực phẩm - đang diễn biến hết sức phức tạp. Các đối tượng hoạt động với quy mô lớn, thời gian kéo dài, thủ đoạn rất tinh vi, lợi dụng triệt để những kẽ hở trong pháp luật và công tác quản lý để thực hiện hành vi vi phạm.
Thứ hai, các loại hàng giả hiện nay được sản xuất và buôn bán rất đa dạng, xuất hiện trong nhiều lĩnh vực, trong đó đặc biệt đáng lo ngại là thực phẩm, thuốc, mỹ phẩm và sữa – những mặt hàng ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe người dân. Vấn đề này không chỉ tác động đến kinh tế hộ gia đình mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng nguồn lao động hiện tại và cả trong tương lai.
Thứ ba, một thủ đoạn phổ biến mà các đối tượng sử dụng là quảng cáo sai sự thật. Chúng lợi dụng hình ảnh của người nổi tiếng, người có uy tín để giới thiệu, tiếp thị sản phẩm, đánh lừa người tiêu dùng.
Thứ tư, điều khiến Bộ Công an đặc biệt quan ngại là qua công tác nghiệp vụ, có dấu hiệu cho thấy một số cán bộ, cơ quan quản lý nhà nước đã buông lỏng quản lý, thậm chí có hành vi tiếp tay cho các vi phạm.
Về kết quả bước đầu, từ khi mở cao điểm vào ngày 15/5 đến thời điểm thống kê ngày 3/6, lực lượng Công an đã ghi nhận ba kết quả nổi bật:
Thứ nhất, lực lượng Công an các cấp đã đồng loạt ra quân, triển khai cao điểm, chủ động nắm tình hình, phát hiện và xử lý nhiều vụ việc vi phạm. Đến nay, đã khởi tố 36 vụ án, liên quan 119 bị can, chủ yếu về các hành vi buôn lậu, gian lận thương mại, sản xuất và buôn bán hàng giả, hàng kém chất lượng tại 24 địa phương trên cả nước.
Thứ hai, bên cạnh việc làm rõ hành vi phạm tội của các đối tượng, lực lượng Công an cũng đã phát hiện, xử lý một số trường hợp cán bộ (hoặc nguyên cán bộ) trong cơ quan quản lý nhà nước có dấu hiệu tiếp tay cho vi phạm, vi phạm quy trình, thậm chí có dấu hiệu lợi dụng chức vụ, quyền hạn để bao che.
Thứ ba, đã xác minh, xử lý nhiều vụ việc quảng cáo sai sự thật, trong đó có các vụ việc do người nổi tiếng, người có ảnh hưởng tham gia quảng bá sản phẩm vi phạm. Một số vụ án đã được khởi tố và đang tiếp tục điều tra, thu hút sự quan tâm của dư luận.
Về phương hướng trong thời gian tới, Bộ Công an sẽ tiếp tục triển khai đồng bộ ba nhóm công tác trọng tâm:
Thứ nhất, tiếp tục chỉ đạo thực hiện đợt cao điểm kéo dài ba tháng để đánh giá toàn diện, sâu sắc tình hình vi phạm trong lĩnh vực sản xuất, buôn bán hàng giả, hàng kém chất lượng, , xuất xứ, trên tinh thần làm quyết liệt, thường xuyên và không mang tính hình thức. Bộ Công an xác định đây là nhiệm vụ trọng tâm, cần duy trì liên tục, không ngắt quãng.
Trong đó, sẽ tăng cường nhận diện, đấu tranh và xử lý nghiêm các loại tội phạm và hành vi vi phạm pháp luật liên quan đến hàng hóa xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ, chất lượng kém, không rõ nguồn gốc; đồng thời, tiếp tục làm rõ và xử lý trách nhiệm của cán bộ, cơ quan quản lý nhà nước nếu có sai phạm, cũng như trách nhiệm của các tổ chức, cá nhân quảng cáo sai sự thật, trong đó có cả người nổi tiếng quảng cáo sản phẩm vi phạm trên mạng xã hội.
Thứ hai, đẩy nhanh tiến độ điều tra, xử lý các vụ án đã khởi tố, mở rộng điều tra, làm rõ toàn bộ các đối tượng liên quan. Tinh thần là xử lý nghiêm minh, không có vùng cấm, đồng thời làm rõ nguyên nhân, điều kiện phát sinh tội phạm để kiến nghị hoàn thiện các quy định, bịt kín sơ hở trong công tác quản lý nhà nước.
Thứ ba, Bộ Công an sẽ tiếp tục tham mưu đề xuất hoàn thiện cơ chế phối hợp, tăng cường hiệu quả công tác quản lý nhà nước trong lĩnh vực này. Vì đây là lĩnh vực liên quan đến nhiều bộ, ngành, nên việc triển khai các công điện, chỉ thị của Thủ tướng Chính phủ cần có sự vào cuộc đồng bộ, quyết liệt từ các cấp, các ngành và sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan liên quan.
Bộ Công an xin nêu một số kiến nghị như sau:
Thứ nhất, đúng với tinh thần Công điện 65, Bộ Công an xác định rõ trách nhiệm đã được Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo: Đây là công việc quan trọng, lâu dài, cần thực hiện thường xuyên, không làm theo kiểu phong trào. Đặc biệt, cần đề cao vai trò của cấp ủy, chính quyền các cấp trong quản lý nhà nước, đồng thời phát huy vai trò giám sát và phản ánh của người dân. Chỉ khi thực hiện đồng bộ như vậy mới có thể tạo nên hiệu quả tổng thể, đấu tranh hiệu quả với các hành vi vi phạm.
Thứ hai, đề nghị người dân nâng cao cảnh giác, thận trọng với các loại sản phẩm được quảng cáo là "đa năng", "giá rẻ", "thần dược", đồng thời chủ động phản ánh kịp thời tới cơ quan công an khi phát hiện dấu hiệu vi phạm để phối hợp xử lý.
Chúng ta – với vai trò là cơ quan chức năng – cần tăng cường kiểm tra, giám sát để kịp thời phát hiện, xử lý các hành vi vi phạm.
Thứ ba, Bộ Công an cũng kiến nghị các cơ quan báo chí, đơn vị quảng cáo và những người có ảnh hưởng trên mạng xã hội tiếp tục phát huy trách nhiệm xã hội, đồng hành cùng các cơ quan chức năng trong việc xây dựng một môi trường kinh tế-xã hội an toàn, lành mạnh và bình yên cho người dân, nhất là trong lĩnh vực tiềm ẩn nhiều rủi ro, nguy cơ cao như hiện nay.
Cuối cùng, Bộ Công an rất mong các đại biểu Quốc hội ủng hộ việc gia tăng chế tài xử phạt đối với một số loại tội phạm nguy hiểm, tương xứng với tính chất và mức độ vi phạm. Qua đó, nâng cao hiệu quả răn đe và thiết lập lại kỷ cương, trật tự trong lĩnh vực này.
THANH GIANG