Du khách khám phá vẻ đẹp hoang sơ khi đến với Thiên Phủ.
“Khúc hát” giữa đại ngàn
Đến với Thiên Phủ bạn đừng bỏ lỡ phiên chợ Mường Khăng - nơi giao hòa của sắc màu, âm thanh và hương vị núi rừng. Chợ diễn ra hai phiên mỗi tháng, vào thứ bảy của tuần thứ hai và tuần thứ tư. Tại đây, du khách được hòa mình trong không khí náo nhiệt, trao nhận những nụ cười mộc mạc, cùng người dân mua bán sản vật địa phương. Bên cạnh đó là các hoạt động thể thao dân gian sôi nổi như bắn nỏ, kéo co, ném còn, bóng chuyền, bóng hơi cùng đêm giao lưu văn nghệ đầy sắc màu. Những điệu múa xòe, hát khặp, khua luống vang lên giữa ánh lửa đêm đại ngàn, khiến lòng người như muốn tan vào men say của núi rừng. Mỗi phiên chợ, mỗi khúc nhạc, mỗi nụ cười đều là một phần hồn của Thiên Phủ, gắn kết con người và văn hóa, quá khứ và hiện tại - để du khách không chỉ đến, mà còn muốn quay trở lại.
Nếu bạn muốn rời xa ồn ào phố thị để tìm về nơi bình yên, Thiên Phủ chính là điểm dừng chân lý tưởng. Những ngôi nhà sàn mộc mạc nằm giữa thiên nhiên xanh mát mang lại cảm giác gần gũi, thân thuộc như trở về quê hương của chính mình. Ở đây, bạn có thể thưởng thức đặc sản địa phương cùng câu chuyện kể về đời sống, phong tục của người dân bản. Đặc biệt, có thể tham gia trải nghiệm làm nông, chế biến món ăn, dệt thổ cẩm, hái măng, chặt luồng, hay cùng người dân chuẩn bị lễ hội...
Rời bản làng, men theo những con đường uốn quanh sườn núi, du khách sẽ đến với hang động Nàng Mọn - “viên ngọc ẩn” của khu du lịch cộng đồng Thiên Phủ. Con đường dẫn vào hang là hành trình ngập tràn cảm xúc, nơi núi rừng hùng vĩ và phong cảnh nguyên sơ hòa quyện tạo nên bức tranh thiên nhiên đầy mê hoặc. Không gian trong hang như thế giới khác: nhũ đá lấp lánh, dòng suối ngầm chảy qua lòng núi trong veo và mát lạnh. Đứng giữa lòng hang lắng nghe tiếng nước vọng lại, thấy tâm hồn mình như được gột rửa, chỉ còn lại sự bình yên và kỳ diệu của thiên nhiên.
Giữa nhịp sống hối hả, đến Thiên Phủ du khách được thả hồn vào thiên nhiên nguyên sơ, cảm nhận hơi thở trong lành, thanh tịnh của đất trời. Đây không chỉ là nơi để du lịch, mà còn là chốn tìm lại cân bằng và an yên trong tâm hồn.
Đánh thức tiềm năng
Từng được biết đến là vùng núi cao heo hút với những bản làng ẩn mình giữa rừng luồng bạt ngàn, Thiên Phủ hôm nay đang thay da đổi thịt từng ngày. Với hơn 147km2 diện tích tự nhiên, gần 90% là rừng tự nhiên và rừng trồng, nơi đây từ lâu được ví như “lá phổi xanh” của vùng thượng du Thanh Hóa. Cây luồng từng là nguồn sống, niềm tự hào của người dân, nhưng nếu chỉ dựa vào khai thác luồng thì mãi vẫn nghèo. Cái khó không nằm ở thiếu tài nguyên, mà ở cách nghĩ, cách làm. Chính nhận thức ấy đã mở đường cho Thiên Phủ tìm hướng đi mới - biến rừng, núi và bản làng thành sản phẩm du lịch đặc sắc, tạo sinh kế bền vững từ văn hóa và thiên nhiên.
Nhận thấy tiềm năng từ thiên nhiên, chính quyền xã đã chủ động khảo sát và định hướng phát triển du lịch cộng đồng gắn với sinh thái rừng và văn hóa dân tộc. Thiên Phủ sở hữu hệ thống hang động kỳ vĩ, nổi bật là hang Nàng Mọn dài hơn 2km với dòng suối ngầm trong vắt. Cùng đó, các hang ở bản Bâu lưu giữ dấu tích khảo cổ cổ xưa, mở ra hướng phát triển du lịch khám phá và tìm hiểu văn hóa tiền sử. Địa hình đồi núi, nhiều suối và cung đường uốn lượn quanh sườn núi cũng rất thích hợp cho các hoạt động mạo hiểm như chạy trail, đua xe đạp địa hình, trekking rừng. Trên những cung đường ấy, các bản làng Thái, Mường với những nếp nhà sàn và phong tục truyền thống - là điều kiện lý tưởng để hình thành mô hình homestay, farmstay đậm bản sắc vùng cao.
Song hành cùng người dân, chính quyền Thiên Phủ thể hiện quyết tâm mạnh mẽ trong đổi mới tư duy quản lý và phát triển. Chủ tịch UBND xã Phan Văn Đại cho biết: “Chúng tôi đang xây dựng đề án quy hoạch tổng thể giai đoạn 2025-2030 với ba trọng tâm: bảo tồn hệ sinh thái rừng - hang động; phát triển hạ tầng du lịch gắn với bản sắc dân tộc và đào tạo nguồn nhân lực tại chỗ. Thiên Phủ không chỉ muốn làm du lịch, mà muốn làm du lịch xanh, có trách nhiệm và bền vững”. Chính tầm nhìn ấy đang giúp địa phương tạo nền tảng vững chắc cho tương lai.
Cùng với đó, xã Thiên Phủ còn phối hợp với các tổ chức hỗ trợ vùng cao mở lớp tập huấn du lịch cộng đồng, hướng dẫn bà con kỹ năng đón khách, phục vụ ăn uống, quảng bá sản phẩm, giữ gìn môi trường. Nhiều ngôi nhà sàn được chỉnh trang sạch đẹp, trang trí bằng vật liệu thân thiện với thiên nhiên. Các hộ dân mạnh dạn mở homestay, dịch vụ ăn uống, dẫn tour; bản Bất, bản Bâu, bản Lương dần trở thành điểm đến được du khách yêu thích.
Địa phương cũng chú trọng phát triển sản phẩm OCOP đặc trưng như măng khô, cá suối sấy, rượu men lá, đồ thủ công từ luồng... để du khách có thể mang về làm quà, góp phần tăng thu nhập cho người dân.
Từ một vùng đất xa xôi, hẻo lánh, Thiên Phủ đang dần trở thành điểm sáng du lịch xanh - bản sắc - bền vững của xứ Thanh.
Bài và ảnh: Trần Hằng