Đánh thuế 20% trên lãi chứng khoán là quá cao, lo nhà đầu tư rời bỏ thị trường

8 giờ trướcBài gốc

Mức thuế 20% tiền lãi chứng khoán là quá cao

Trong dự thảo Luật Thuế thu nhập cá nhân (thay thế) đang được đưa ra lấy ý kiến, Bộ Tài chính đề xuất cá nhân cư trú chuyển nhượng chứng khoán sẽ chịu mức thuế suất 20% trên thu nhập tính thuế. Thu nhập tính thuế chuyển nhượng được xác định bằng giá bán trừ giá mua và các khoản chi phí hợp lý liên quan đến việc tạo ra thu nhập từ chuyển nhượng chứng khoán trong kỳ tính thuế theo năm.

Trường hợp không xác định được giá mua và chi phí liên quan đến việc chuyển nhượng chứng khoán, thuế thu nhập cá nhân được tính bằng 0,1% giá bán đối với từng lần chuyển nhượng.

Bộ Tài chính đề xuất cá nhân cư trú chuyển nhượng chứng khoán sẽ chịu mức thuế suất 20% trên thu nhập tính thuế (Ảnh minh họa: KT)

Trước đây, Luật Thuế thu nhập cá nhân 2007 (hiệu lực từ năm 2009) quy định hai phương pháp thu thuế đối với chuyển nhượng chứng khoán: 20% trên thu nhập năm hoặc 0,1% trên giá bán từng lần và không phải quyết toán thuế khi kết thúc năm tính thuế.

Tới Luật số 71/2014/QH13 sửa đổi (có hiệu lực từ năm 2015) quy định thống nhất một phương pháp tính thuế thuế thu nhập cá nhân đối với chuyển nhượng chứng khoán theo thuế suất 0,1% trên giá chuyển nhượng từng lần.

Đề xuất này đang được các nhà đầu tư chứng khoán thảo luận sôi nổi trong những ngày gần đây. Chia sẻ với PV Báo điện tử Tiếng nói Việt Nam, anh Nguyễn Thanh (nhà đầu tư lâu năm tại Hà Nội) cho biết, về nguyên tắc, có lãi thì nộp thuế là hợp lý. Nhưng nếu tính trên phần lãi ròng thì cần xác định rõ chi phí nào được tính, được trừ bao nhiêu, có giới hạn hay không. Bởi theo anh Thanh, dù các công ty chứng khoán đã cung cấp đầy đủ thông tin về giá mua - bán, phí giao dịch và thuế hiện hành trong tài khoản, nhưng nhiều loại chi phí khác phát sinh trong quá trình đầu tư lại chưa được xác lập là chi phí hợp lý để trừ thuế.

"Ví dụ tôi thường vay margin hàng tháng và phải trả lãi, hoặc mua báo cáo phân tích từ bên ngoài, không biết những khoản đó có được chấp nhận khi xác định thu nhập chịu thuế không. Cần có cơ chế chuẩn hóa danh mục chi phí hợp lệ để nhà đầu tư yên tâm ", anh Thanh bày tỏ.

Tương tự, anh Hoàng Sơn (một nhà đầu tư cá nhân ở Hà Nội) cho biết, thị trường chứng khoán Việt Nam vẫn ở giai đoạn đang phát triển, tỉ lệ nhà đầu tư cá nhân chiếm chủ yếu và phần lớn trong số đó là những người tự nghiên cứu, tự ra quyết định mà không có bộ phận tư vấn chuyên nghiệp như ở các quỹ đầu tư, do đó, họ cũng phải chấp nhận rủi ro cao hơn so với các tổ chức đầu tư chuyên nghiệp.

“Tôi không phản đối việc đánh thuế thu nhập, có thu nhập thì phải nộp thuế là đúng nhưng cần có mức thuế hợp lý và công bằng. Theo tôi, mức thuế 20% trên lợi nhuận là quá cao, bởi thời điểm này lãi nhưng chưa chắc đã bù lại được chỗ lỗ ở thời điểm trước đó. Nếu áp dụng thuế suất cao, thị trường sẽ không thu được thuế từ thực chất, mà sẽ đẩy nhà đầu tư vào tâm lý chốt lời ngắn hạn, né thuế, thậm chí tìm cách rút khỏi kênh chứng khoán”, anh Sơn chia sẻ.

Cẩn thận tác dụng ngược

Theo nhiều chuyên gia, mức thuế suất 20% trên lãi là quá cao và nếu thực thi sẽ tác động mạnh tới thị trường. Thị trường chứng khoán đa số là nhà đầu tư nhỏ lẻ, nắm giữ ngắn hạn, ít người mua nắm giữ dài hạn. Trong khi đó, thị trường chứng khoán Việt Nam không so sánh được với các thị trường phát triển. Thậm chí, nhiều thị trường cận biên như Việt Nam còn miễn thuế.

Ông Bùi Nguyên Khoa, Phó Giám đốc Trung tâm phân tích Công ty Chứng khoán BSC cho rằng, đề xuất áp thuế 20% trên phần lãi chuyển nhượng chứng khoán là khá cao so với mặt bằng chung, và mức thuế hiện hành 0,1% trên giá trị giao dịch. Bên cạnh đó, mức thuế mới nếu áp dụng đại trà, không phân biệt thời gian nắm giữ... sẽ gây ảnh hưởng khá lớn đến thị trường.

"Không phải ai đầu tư cũng lãi. Năm nay lãi, năm sau lỗ thì sao? Nếu thu thuế 20% phần lãi ngay mà không cho bù trừ khi lỗ thì rõ ràng là không công bằng. Chẳng hạn tại Mỹ, trong một số trường hợp, nhà đầu tư được chuyển lỗ sang năm sau để giảm thuế", ông Khoa nói.

Bên cạnh đó, dự thảo chưa làm rõ các khoản chi phí được khấu trừ, những yếu tố thực tế có ảnh hưởng lớn đến lợi nhuận đầu tư.

“Ví dụ, nhà đầu tư mất chi phí đi lại, tới đại hội cổ đông để nắm bắt tình hình doanh nghiệp, hay mua công cụ phân tích dữ liệu, theo dõi thị trường… Những chi phí này rất khó xác định, nếu không có hướng dẫn cụ thể, khả năng cao nhà đầu tư sẽ phải chịu thuế trên phần lợi nhuận danh nghĩa, trong khi chi phí thực tế không được tính đến”, ông Khoa lo ngại.

Cũng theo chuyên gia của BSC, nếu áp dụng thuế thu nhập quá cao, thiếu linh hoạt sẽ khiến nhà đầu tư thay đổi hành vi, hạn chế giao dịch ngắn hạn và buộc phải giữ cổ phiếu dài hơn, chuyển sang các kênh khác như quỹ đầu tư.

"Cần có cơ chế thuế theo hướng linh hoạt hơn, có thể áp dụng mức thuế khác nhau tùy theo thời gian nắm giữ, hoặc cho phép bù trừ lỗ - lãi giữa các năm tài chính" ông Khoa đề xuất đồng thời cho rằng, chính sách thuế cần được thiết kế để vừa thu đúng, thu đủ, vừa hỗ trợ phát triển thị trường vốn, giảm bớt áp lực cho kênh tín dụng.

Tại một số nước, hầu hết các loại thuế thu nhập từ vốn và chứng khoán cũng phải nộp thuế, nhưng cách thức và phương thức thu thuế của các nước cũng rất khác nhau. Có quốc gia thu theo tỷ lệ phần trăm trên giá chuyển nhượng, có quốc gia thu theo thu nhập có được từ hoạt động chuyển nhượng, có quốc gia áp dụng chính sách thuế khác giữa chứng khoán niêm yết và chứng khoán chưa niêm yết.

Chẳng hạn, Indonesia đang áp dụng mức thuế khấu trừ tại nguồn 0,1% đối với doanh thu từ chuyển nhượng cổ phiếu niêm yết trên thị trường chứng khoán.

Tại Philippines, thuế thu nhập cá nhân đối với chuyển nhượng chứng khoán niêm yết là 0,6% giá trị giao dịch; thu từ bán chứng khoán chưa niêm yết bị đánh thuế 15%.

Nhật Bản áp tỷ lệ cố định 20,3% với thu nhập từ việc bán một số chứng khoán như cổ phiếu, trái phiếu chứng quyền.

Trung Quốc áp thuế 20% trên thu nhập từ chuyển nhượng chứng khoán không niêm yết, xác định bằng doanh thu trừ đi chi phí liên quan.

Tại Thái Lan, các loại thu nhập từ vốn đều phải chịu thuế như thu nhập thông thường, trừ một số loại như vốn thu được từ việc bán cổ phiếu của một công ty được niêm yết, thu nhập từ bán trái phiếu, tín phiếu…

Diệp Diệp/VOV.VN

Nguồn VOV : https://vov.vn/thi-truong/chung-khoan/danh-thue-20-tren-lai-chung-khoan-la-qua-cao-lo-nha-dau-tu-roi-bo-thi-truong-post1218342.vov