Đạo Phật với Cách mạng Việt Nam: Sự gắn bó lịch sử giữa Đạo pháp và Dân tộc

9 giờ trướcBài gốc

Trong không khí trang nghiêm kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9, Trung ương Giáo hội Phật giáo Việt Nam phối hợp cùng Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn (ĐHQGHN) đã long trọng tổ chức hội thảo khoa học với chủ đề “Đạo Phật với Cách mạng Việt Nam” tại Hà Nội.

Sự kiện quy tụ đông đảo chư tôn đức, các nhà khoa học, học giả, cùng gần 200 tác giả trong và ngoài nước gửi tham luận, tạo nên một diễn đàn học thuật có ý nghĩa đặc biệt về chính trị, văn hóa và tôn giáo khẳng định vai trò lịch sử của Phật giáo đồng hành cùng dân tộc, đồng thời gợi mở những định hướng mới trong bối cảnh xây dựng và phát triển đất nước hôm nay.

Các vị chủ tọa Hội thảo

Phật giáo - Sợi chỉ đỏ “Hộ quốc an dân” trong lịch sử dân tộc

Phật giáo, ngay từ khi du nhập vào Việt Nam, đã không tồn tại biệt lập mà hòa quyện vào dòng chảy dân tộc. Triết lý “Từ bi - Trí tuệ - Vô ngã” của nhà Phật gặp gỡ với tinh thần yêu nước, ý chí tự cường của người Việt, tạo nên truyền thống “Hộ quốc an dân” xuyên suốt các triều đại.

Tấm gương của các thiền sư: Khuông Việt, Vạn Hạnh, Pháp Loa, Huyền Quang không chỉ là bậc chân tu mà còn là cố vấn sáng suốt cho triều đình, góp phần xây dựng nền độc lập, tự chủ. Trong các cuộc kháng chiến chống ngoại xâm, nhiều ngôi chùa trở thành căn cứ cách mạng, nơi nuôi giấu cán bộ, thể hiện sự gắn bó máu thịt giữa đạo Phật và dân tộc.

Một minh chứng nổi bật được nêu tại hội thảo là Chùa Đồng Kỵ (Bắc Ninh), từng là “cái nôi” cho Chỉ thị “Nhật - Pháp bắn nhau và hành động của chúng ta” - văn kiện quan trọng soi đường cho thắng lợi Cách mạng Tháng Tám.

Sự gặp gỡ giữa tư tưởng Hồ Chí Minh và triết lý Phật giáo

Một điểm nhấn lớn của hội thảo là phân tích sự tương đồng giữa tư tưởng Hồ Chí Minh và giá trị nhập thế của Phật giáo. Các học giả chỉ ra rằng, trong hành trình tìm đường cứu nước, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã tiếp thu tinh hoa văn hóa nhân loại, trong đó có nhiều yếu tố từ triết lý Phật giáo.

Tinh thần yêu thương con người, đại đoàn kết, lối sống giản dị, khiêm nhường của Người có sự tương hợp sâu sắc với tinh thần “Từ bi, Vị tha, Vô ngã” của Đạo Phật. Chính sự đồng điệu này đã trở thành sức mạnh tinh thần to lớn, quy tụ mọi tầng lớp nhân dân, trong đó có đông đảo Tăng Ni, Phật tử, vào mặt trận dân tộc thống nhất.

Tinh thần nhập thế của Phật giáo không phải là sự tham gia chính trị thuần túy, mà là dấn thân hành Bồ tát đạo ngay giữa cuộc đời góp phần xây dựng xã hội an lạc, hạnh phúc, đồng thời song hành cùng lý tưởng cách mạng vì một Việt Nam độc lập, tự do, hạnh phúc.

Các vị đại biểu cùng ôn lại những trang sử Phật giáo hòa quyện cùng cách mạng Việt Nam.

Những vấn đề đặt ra trong bối cảnh mới

Bên cạnh việc khẳng định vai trò lịch sử, hội thảo cũng đặt ra những vấn đề lớn cho hiện tại và tương lai. Một là, cần tiếp tục nghiên cứu cơ sở triết học - thần học của Phật giáo làm nền tảng cho tinh thần yêu nước. Hai là, cần sưu tầm, hệ thống hóa những đóng góp cụ thể của chư Tăng Ni và Phật tử trong các cuộc cách mạng và kháng chiến.

Trong bối cảnh hiện nay, thách thức từ mặt trái của kinh tế thị trường, chủ nghĩa cá nhân và sự xói mòn giá trị truyền thống đòi hỏi Phật giáo phải phát huy mạnh mẽ hơn nữa vai trò trong xây dựng nền tảng tinh thần xã hội. Giáo hội Phật giáo Việt Nam được kỳ vọng tiếp tục đồng hành trong khối đại đoàn kết toàn dân, tích cực tham gia an sinh xã hội, bảo vệ môi trường, hướng đến mục tiêu “dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh”.

Quy mô học thuật quốc tế

Sau quá trình chuẩn bị công phu, Ban Tổ chức đã nhận được gần 200 bài tham luận từ Việt Nam và nhiều quốc gia như: Trung Quốc, Mỹ, Australia, Đức, Nga, Sri Lanka...

Trong đó, hơn 170 bài có giá trị khoa học đã được tuyển chọn in kỷ yếu, chia thành hai mảng: Phật giáo với sự nghiệp đấu tranh giành độc lập dân tộc và thống nhất đất nước; và Phật giáo với sự nghiệp xây dựng, phát triển đất nước. Do thời lượng có hạn, chỉ 7 báo cáo tiêu biểu được trình bày trực tiếp tại hội thảo.

Hội thảo “Đạo Phật với Cách mạng Việt Nam” không chỉ là một sự kiện học thuật mà còn là dịp để khẳng định, tôn vinh mối quan hệ khăng khít giữa Đạo Phật và dân tộc trong suốt chiều dài lịch sử. Đây cũng là lời nhắc nhở thế hệ hôm nay về trách nhiệm kế thừa, phát huy giá trị nhập thế của Phật giáo, đồng hành cùng sự nghiệp đổi mới và phát triển đất nước trong thời kỳ hội nhập toàn cầu.

Pháp Định

Nguồn VTC : https://vtcnews.vn/dao-phat-voi-cach-mang-viet-nam-su-gan-bo-lich-su-giua-dao-phap-va-dan-toc-ar961702.html