Các khóa đào tạo đã thu hút được hơn 140 đại biểu tham dự là đại diện các doanh nghiệp, hiệp hội ngành hàng, tổ chức hỗ trợ kinh doanh và xúc tiến thương mại… theo hình thức trực tiếp và trực tuyến. Không chỉ có đại diện doanh nghiệp vừa và nhỏ trong các lĩnh vực sản xuất, xuất nhập khẩu, nông nghiệp, thương mại, logistics và tư vấn chuyên ngành tại Việt Nam, chương trình còn ghi nhận sự tham gia của cán bộ quản lý, chuyên viên đến từ cơ quan nhà nước, viện nghiên cứu, trường đại học, cũng như học viên quốc tế từ Campuchia, Lào, Myanmar và Trung Quốc (thông qua hình thức trực tuyến). Chương trình được tổ chức hoàn toàn miễn phí.
Đại diện BQLDA MLC và các học viên tại khóa đào tạo Đà Nẵng.
Nhấn mạnh tầm quan trọng của khóa học, bà Phùng Thị Lan Phương, chuyên gia cao cấp Công ty tư vấn đầu tư và tận dụng hiệp định Thương mại tự do KTP cho biết xu hướng hội nhập kinh tế quốc tế và sự tham gia của các nước Mekong-Lan Thương vào các Hiệp định thương mại tự do (FTA) đang ngày càng sâu và rộng hơn.
Cụ thể, Việt Nam đã và đang tham gia vào 20 FTA trong khuôn khổ song phương và đa phương (trong đó có 16 FTA đã có hiệu lực với 3 FTA thế hệ mới là Hiệp định CPTPP, EVFTA, UKVFTA). Các quốc gia khác cũng thuộc khu vực ven sông Mê Công-Lan Thương cũng đã tham gia hàng chục các hiệp định thương mại tự do, đồng thời là thành viên chung của nhiều hiệp định thương mại tự do trong khuôn khổ ASEAN với các nước đối tác. Hơn nữa, nội dung cam kết của các FTA ngày càng sâu và phức tạp đòi hỏi các cán bộ quản lý trong lĩnh vực này cũng như các hiệp hội, doanh nghiệp cần được đào tạo để tận dụng tối đa các ưu đãi từ các hiệp định này. Trong bối cảnh đó, việc tổ chức các khóa đào tạo nâng cao năng lực trong lĩnh vực xuất nhập khẩu giúp cộng đồng doanh nghiệp, cơ quan quản lý và giới nghiên cứu có liên quan tới xuất nhập khẩu giữa các quốc gia như Lào, Campuchia, Myanmar, Thái Lan, Trung Quốc và Việt Nam có thêm nhiều cơ hội chia sẻ kiến thức, kĩ năng và trao đổi thực tiễn.
Nhiều vấn đề thiết thực được doanh nghiệp thảo luận sôi nổi
Nội dung chính của các khóa đào tạo xoay quanh 04 chủ đề chính như sau: (i) Cập nhật về các xu hướng hội nhập kinh tế, thương mại – đầu tư, các FTA và các rào cản phi thuế quan đối với thương mại quốc tế; (ii) Nghiệp vụ xuất nhập khẩu, mua hàng và thanh toán quốc tế trong bối cảnh hiện nay; (iii) Hoạt động logistics và quản trị chuỗi cung ứng toàn diện trong bối cảnh hiện nay; và (iv) Tình hình phát triển thương mại điện tử khu vực và thế giới, những xu hướng mới và cam kết thương mại điện tử trong các FTA của Việt Nam.
Các hoạt động trao đổi, thảo luận trong khóa đào tạo diễn ra rất sôi nổi, hào hứng.
Điểm đáng chú ý của chương trình đào tạo không chỉ nằm ở những nội dung chuyên đề cập nhật, mà còn ở việc tạo ra một diễn đàn mở, nơi học viên có thể trực tiếp trao đổi, phản biện và chia sẻ kinh nghiệm thực tiễn. Đây là không gian hiếm có để doanh nghiệp, hiệp hội ngành hàng và giới nghiên cứu cùng ngồi lại với nhau, nêu thẳng những khó khăn đang gặp phải trong hoạt động xuất nhập khẩu và tìm giải pháp từ cả góc độ học thuật lẫn thực tiễn.
Trong lĩnh vực logistics, đại diện Công ty Everpia đã nêu ra vướng mắc lớn khi triển khai mô hình logistics phân tầng, đặc biệt là tình trạng thiếu mã SKU chuẩn hóa giữa các nền tảng thương mại điện tử. Sự thiếu đồng bộ này gây gián đoạn trong khâu quản lý hàng hóa, làm giảm hiệu quả vận hành. Ngay tại lớp học, giảng viên đã gợi mở hướng đi cụ thể: doanh nghiệp nên chủ động hợp tác với các nhà cung cấp giải pháp công nghệ để đồng bộ hóa dữ liệu và cải thiện quy trình vận hành. Đây là một ví dụ rõ ràng cho thấy tính ứng dụng thực tiễn của khóa đào tạo – nơi vấn đề được nêu lên, phân tích và ngay lập tức có gợi ý giải pháp.
Không dừng lại ở logistics, chủ đề thanh toán quốc tế cũng nhận được sự quan tâm đặc biệt. Một học viên đến từ công ty luật chia sẻ rằng doanh nghiệp của mình đang gặp khó khăn vì thiếu một mẫu hợp đồng chuẩn dùng chung cho các bộ phận. Việc thiếu thống nhất này vừa làm tăng khối lượng công việc cho bộ phận pháp lý, vừa tiềm ẩn nhiều rủi ro trong giao dịch. Tại diễn đàn, giải pháp được đề xuất là xây dựng mẫu hợp đồng chuẩn hóa áp dụng cho toàn bộ doanh nghiệp, giúp tiết kiệm thời gian rà soát, đồng thời nâng cao tính an toàn và chuyên nghiệp trong các giao dịch quốc tế.
Bên cạnh đó, ESG nổi lên như một chủ đề trọng tâm, được các doanh nghiệp dành nhiều sự quan tâm và trao đổi. Ông Ngô Đắc Thuần - đại diện IP Group – công ty tư vấn công nghệ và sở hữu trí tuệ đã chia sẻ một góc nhìn mới về chủ đề này: phát thải CO₂ không chỉ đến từ hoạt động sản xuất hay phương tiện vận tải, mà còn đến từ chính con người. Nếu doanh nghiệp xây dựng được một đội ngũ nhân sự duy trì tinh thần tích cực và nội tâm bình an, thì lượng phát thải gián tiếp cũng có thể được giảm thiểu, đồng thời tạo ra môi trường làm việc lành mạnh và bền vững hơn. Ở một khía cạnh khác, một học viên đến từ công ty luật nhấn mạnh rằng ESG ngày nay không chỉ là yêu cầu tuân thủ, mà còn tiềm ẩn nguy cơ trở thành rào cản phi thuế quan khi doanh nghiệp thâm nhập thị trường châu Âu. Cùng với đó, các quỹ đầu tư quốc tế đang ngày càng dựa vào tiêu chí ESG để sàng lọc cơ hội, ưu tiên doanh nghiệp có báo cáo phát triển bền vững minh bạch, trong khi những doanh nghiệp thiếu chuẩn mực có thể bị loại khỏi danh mục.
Khóa đào tạo MLC: Diễn đàn tri thức và kết nối doanh nghiệp
Những trao đổi thẳng thắn và đa chiều tại các khóa đào tạo đã cho thấy vai trò quan trọng của dự án MLC, không chỉ trong việc cung cấp kiến thức cập nhật mà còn trong việc tạo dựng một diễn đàn đối thoại thiết thực cho cộng đồng doanh nghiệp. Tại đây, mỗi học viên vừa là người học, vừa là người chia sẻ kinh nghiệm, cùng nhau tháo gỡ khó khăn và xây dựng giải pháp, từ đó gia tăng khả năng thích ứng và nâng cao năng lực cạnh tranh trên thị trường quốc tế.
Không gian đào tạo đồng thời trở thành nơi kết nối đa chiều giữa doanh nghiệp, cơ quan quản lý và các viện, trường nghiên cứu. Học viên từ nhiều lĩnh vực khác nhau đã tận dụng cơ hội để trao đổi kinh nghiệm, thiết lập quan hệ hợp tác và tìm kiếm đối tác tiềm năng. Sự giao lưu trực tiếp giữa khu vực công và tư, cùng với sự tham gia của khối học viện, đã hình thành một mạng lưới hỗ trợ lẫn nhau, giúp các bên bổ sung nguồn lực và chia sẻ thông tin một cách hiệu quả.
Đặc biệt, khóa học còn đóng vai trò như một kênh đối thoại chính sách quan trọng. Những vướng mắc thực tế mà doanh nghiệp nêu lên – từ quy định hải quan, logistics đến tiêu chuẩn ESG – đều gắn liền với khung chính sách thương mại quốc tế. Việc đưa các vấn đề này ra thảo luận, với sự tham gia của chuyên gia và đại diện cơ quan quản lý, đã góp phần chuyển tải tiếng nói của doanh nghiệp đến cấp hoạch định chính sách, mở ra cơ hội cải thiện môi trường kinh doanh.
Theo kết quả khảo sát nhanh do đơn vị tổ chức thực hiện ngay sau khóa học, hơn 70–80% học viên bày tỏ sự hài lòng với nội dung đào tạo, đội ngũ giảng viên và công tác tổ chức. Điểm trung bình các tiêu chí đạt từ 4 đến 5 trên thang điểm 5, trong đó phương pháp giảng dạy và khả năng phản hồi của giảng viên được đánh giá gần như tuyệt đối. Những phản hồi tích cực này cho thấy chương trình đã đáp ứng sát nhu cầu thực tiễn, đồng thời mang lại giá trị thiết thực cho cộng đồng doanh nghiệp, hiệp hội và tổ chức tham gia.
Thành công của dự án MLC nằm ở việc xác định chính xác “điểm nghẽn” mà doanh nghiệp đang đối mặt. Thay vì dàn trải kiến thức, chương trình tập trung vào các chủ đề cốt lõi mà doanh nghiệp vừa và nhỏ thực sự cần: thương mại điện tử xuyên biên giới, quản trị logistics, thanh toán quốc tế và tận dụng hiệu quả các Hiệp định Thương mại tự do (FTA).
Sự kết hợp giữa đơn vị quản lý, các tổ chức nghiên cứu và đội ngũ tư vấn thực chiến đã tạo nên một chương trình đào tạo gắn chặt với thực tế và sát với nhu cầu của doanh nghiệp. Tiếng nói từ chính cộng đồng doanh nghiệp được lắng nghe để xây dựng nội dung, trong khi tầm nhìn chính sách đảm bảo chương trình phù hợp với định hướng phát triển chung của ngành ngoại thương. Mô hình phối hợp này có thể được xem xét nhân rộng cho các lĩnh vực trọng điểm khác như chuyển đổi số, chuyển đổi xanh hay kinh tế tuần hoàn, góp phần nâng cao nhận thức và đặt nền móng cho những bước đột phá về năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp Việt Nam trên trường quốc tế.