Đặt cược vào xe xanh để nội địa hóa ô tô

3 giờ trướcBài gốc

Cần ràng buộc chuyển giao công nghệ

Tại một cuộc tọa đàm về nội địa hóa ngành ô tô, TS Nguyễn Văn Hội, Viện trưởng Viện Nghiên cứu chiến lược, chính sách công thương (Bộ Công thương) thông tin, năm 2024, tổng sản phẩm ô tô tiêu thụ tại thị trường Việt Nam đã đạt 580.000 chiếc, bao gồm cả nhập khẩu và sản xuất lắp ráp trong nước.

Theo ý kiến của các chuyên gia, thời điểm này Việt Nam nên có chính sách khuyến khích phát triển các loại xe như ô tô điện hay hydro.

Theo dự báo, thị trường ô tô giai đoạn 2030-2035 tăng trưởng với tốc độ khoảng 12-15%/năm, với 900.000 - 1 triệu ô tô. Vì vậy, ngành công nghiệp ô tô cần nắm bắt được nhu cầu này để có chiến lược phù hợp. "Cần định hướng cụ thể để đáp ứng nhu cầu thị trường từ nay đến năm 2030 và 2035", ông Hội nói.

Một chuyên gia ô tô nhận định, để công nghiệp ô tô phát triển, cần thúc đẩy tăng tỷ lệ nội địa hóa, tạo ra sản phẩm ô tô được xem là sản xuất tại Việt Nam. Để làm được điều này, bên cạnh ưu đãi thuế, bảo hộ về thuế, cần ràng buộc các nhà sản xuất phải nội địa hóa.

Chuyên gia kinh tế, GS. TS Hoàng Văn Cường cho rằng, nếu ràng buộc tỷ lệ nội địa hóa, các hãng sẽ phải tính đến thị phần, tính toán để chuyển dịch chuỗi sản xuất từ bên ngoài vào trong nước.

"Hiện nay, khi thu hút đầu tư nước ngoài, chúng ta mới chỉ hướng đến các nhà đầu tư có vốn, có kinh nghiệm. Nhưng đáng ra đi kèm theo đó phải có những cam kết, ràng buộc về công nghệ để nâng tỷ lệ nội địa hóa", ông Cường nhìn nhận.

Dẫn chứng nhiều nước, điển hình như Trung Quốc đều ràng buộc về chuyển giao công nghệ nên quá trình chuyển đổi, nội địa hóa của họ diễn ra rất nhanh, ông Cường cho rằng, khi đó, doanh nghiệp trong nước mới có cơ hội đảm nhận được một hoặc nhiều khâu trong dây chuyền sản xuất, từ đó có thể tiếp cận được công nghệ.

Khuyến khích đầu tư linh kiện quan trọng

TS Ngô Nhật Thái, chuyên gia có hơn 30 năm kinh nghiệm trong ngành sản xuất ô tô, từng tham gia quá trình thành lập các liên doanh ô tô Mekong, Toyota, Suzuki… cho rằng, hiện nay, với các dòng xe từ 4 – 9 chỗ ngồi, các thành phần quan trọng của xe như cụm động cơ, cụm truyền động, cụm linh kiện điện tử hầu như Việt Nam đều nhập nguyên chiếc. Trong khi một số linh kiện khác như lốp, ắc-quy không cần khuyến khích thì các công ty ở Việt Nam đã đầu tư và đủ năng lực để cung cấp vì sản lượng lớn.

VinFast đã đạt tỷ lệ nội địa hóa hơn 60% vào cuối năm 2024.

Theo ông Thái, cần chú ý đến xu hướng tương lai khi ô tô không chỉ còn động cơ xăng hay diesel. Ở châu Âu, chính sách khí thải ngày càng siết chặt, từ 1/7/2025 đã áp dụng tiêu chuẩn Euro 7, trong khi chúng ta mới dừng ở Euro 5.

"Thực tế, thế giới đã xuất hiện nhiều loại động cơ mới như xe điện, động cơ chạy bằng hydro. Vì vậy, nếu chúng ta đưa ra chính sách khuyến khích đầu tư vào sản xuất động cơ xăng hay diesel sẽ không còn phù hợp nữa.

Thay vào đó, cần tập trung khuyến khích phát triển những bộ phận, hệ thống mà tương lai vẫn phải sử dụng, như hệ thống truyền động, điện tử, hệ thống lái… Đây mới là những lĩnh vực quan trọng. Do đó, biểu thuế cần được xem xét lại để tạo động lực cho doanh nghiệp đầu tư sản xuất những sản phẩm này tại Việt Nam", TS Thái chia sẻ.

Cần tập trung vào xe xanh

Trong khi đó, PGS. TS Đàm Hoàng Phúc, Giám đốc Chương trình Đào tạo kỹ thuật ô tô, Đại học Bách khoa Hà Nội cho rằng, dù những thứ như hệ thống lái, điện tử… loại xe nào cũng cần, song hiện các hãng đã có nơi sản xuất nên rất khó thu hút đầu tư tại Việt Nam.

Thay vào đó, với các loại xe như ô tô điện hay hydro, gọi chung là xe năng lượng xanh, cần có chính sách khuyến khích, thu hút đầu tư sản xuất động cơ ở Việt Nam.

"Đúng là không nên khuyến khích đầu tư sản xuất các loại động cơ xăng hay diesel nữa. Dù là động cơ đốt trong hiện đại nhất, nếu vẫn khuyến khích đầu tư sản xuất, Việt Nam dễ biến thành bãi rác công nghệ động cơ.

Nhưng với xe điện hay hydro lại là câu chuyện khác. Với các loại xe này, trên thế giới cũng mới chỉ bắt đầu và Việt Nam hoàn toàn có khả năng thu hút đầu tư, sản xuất. Nếu có các cơ chế đủ tốt, hoàn toàn có thể nghĩ đến việc đưa Việt Nam trở thành trung tâm sản xuất động cơ công nghệ mới trong khu vực", ông Phúc nói.

Tính đến cuối năm 2024, với sản phẩm ô tô điện, VinFast đã đạt tỷ lệ nội địa hóa hơn 60%, trong đó có thân vỏ, động cơ, trần xe, giảm xóc. Hãng đặt mục tiêu tỷ lệ nội địa hóa trên 80% vào năm 2026. Ngoài VinFast, mới đây Toyota cũng đã công bố dây chuyền sản xuất mẫu xe hybrid đầu tiên, với tổng vốn đầu tư hơn 360 triệu USD.

Thanh Tùng

Nguồn Xe Giao Thông : https://xe.baoxaydung.vn/dat-cuoc-vao-xe-xanh-de-noi-dia-hoa-o-to-192251008133918932.htm