Ngày 6-1-1946 là ngày lịch sử trong ký ức cả dân tộc khi lần đầu tiên, người dân Việt Nam, từ thành thị đến nông thôn, không phân biệt thành phần, giai cấp, tôn giáo, giới tính, được cầm lá phiếu bầu ra Quốc hội. Và, Quốc hội đầu tiên của nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa đã ra đời.
Thời điểm đó, đất nước mới giành được độc lập, khó khăn bủa vây nhưng dưới sự lãnh đạo của Đảng, đứng đầu là Chủ tịch Hồ Chí Minh, nhân dân Việt Nam từ Bắc chí Nam đã tiến hành cuộc Tổng tuyển cử đầu tiên trên cả nước, mở ra trang sử mới cho nền dân chủ của dân tộc. Đặc biệt ở Nam bộ, cuộc bầu cử đã diễn ra dưới bom đạn ác liệt của kẻ thù. Nhiều nơi nhân dân phải đổi cả xương máu để thực hiện quyền tự do, dân chủ của mình.
Tại kỳ họp đầu tiên của Quốc hội Việt Nam, hình ảnh Bác Hồ giơ cao lá phiếu mãi mãi là biểu tượng thiêng liêng của ý chí đoàn kết dân tộc và khát vọng xây dựng một nhà nước “của dân, do dân và vì dân”. Từ những ngày đầu tiên đầy gian khó ấy cho đến hôm nay, Quốc hội Việt Nam luôn là hiện thân của tinh thần đại đoàn kết toàn dân tộc, là nơi thể hiện ý chí, nguyện vọng và khát vọng của nhân dân trong suốt các thời kỳ cách mạng.
Trong dòng chảy lịch sử, Đoàn đại biểu Quốc hội (ĐBQH) TPHCM nỗ lực đóng góp vào những thành tựu chung của Quốc hội, vào sự phát triển của đất nước, của TPHCM. Qua các thời kỳ, Đoàn ĐBQH TPHCM quy tụ nhiều gương mặt đại biểu dân cử tiêu biểu, đó là các nhà lãnh đạo cấp cao, chuyên gia đầu ngành, trí thức, doanh nhân, đại biểu tôn giáo…, đã giúp đoàn phản ánh đa chiều, sâu sắc về những vấn đề lớn của TPHCM và đất nước.
Là đại diện cho “siêu đô thị” TPHCM - đầu tàu của cả nước về kinh tế, giáo dục, khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo, với dân số đông, lực lượng lao động trẻ và năng động - Đoàn ĐBQH TPHCM không chỉ là cầu nối chuyển tải tâm tư, nguyện vọng của cử tri thành phố đến Quốc hội, mà còn thể hiện tầm nhìn chiến lược và khát vọng phát triển ở quy mô quốc gia, với tinh thần trách nhiệm cao vì lợi ích chung của đất nước và dân tộc.
Nhiều ý kiến, kiến nghị của Đoàn ĐBQH TPHCM trên nghị trường Quốc hội đã và đang mở đường cho các quyết sách lớn về phân cấp, phân quyền mạnh mẽ cho đô thị đặc biệt; cơ chế tài chính đặc thù; tháo gỡ cho đầu tư công; cải cách hành chính; chuyển đổi số; chính sách an sinh xã hội; xóa đói giảm nghèo…
Một trong những dấu ấn đáng nhớ trong hoạt động của Đoàn ĐBQH TPHCM là sự tham gia tích cực vào việc tổng kết Nghị quyết 54 của Quốc hội và xây dựng Nghị quyết 98 về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TPHCM. Đây là một dấu mốc quan trọng, thể hiện rõ vai trò của Đoàn ĐBQH TPHCM trong việc đóng góp, kiến tạo chính sách cho sự phát triển bền vững và đột phá của TPHCM.
Năm 2025 là một cột mốc đặc biệt trong tiến trình đổi mới tổ chức bộ máy Nhà nước theo tinh thần Đại hội XIII của Đảng, khi 3 đoàn ĐBQH của TPHCM, Bình Dương và Bà Rịa - Vũng Tàu hợp nhất thành Đoàn ĐBQH TPHCM. Từ nền tảng 80 năm truyền thống của Quốc hội Việt Nam và tiếp nối tư tưởng của Chủ tịch Hồ Chí Minh về một nhà nước “của dân, do dân và vì dân”, Đoàn ĐBQH TPHCM bước vào giai đoạn mới với trọng trách lớn lao hơn bao giờ hết.
80 năm - một chặng đường đủ dài để thấy rõ sự kiên định, sáng tạo và không ngừng đổi mới của Quốc hội trong hành trình dân chủ của đất nước. Đứng trước những biến động khó lường của tình hình thế giới, Quốc hội tiếp tục đổi mới với tinh thần xuyên suốt: kiến tạo, hành động và vì dân. Khi người dân thấy mình được lắng nghe, được đại diện xứng đáng, được phản ánh đầy đủ trong từng quyết sách quan trọng của đất nước, thì khi ấy Quốc hội mới thật sự đi vào lòng dân, làm tròn vai người đại biểu dân cử.
Từ những lá phiếu đầu tiên năm 1946 đến một Quốc hội năng động, trách nhiệm, có chiều sâu như hôm nay là minh chứng cho một thể chế chính trị luôn đặt con người làm trung tâm, một nhà nước của dân, do dân và vì dân như Chủ tịch Hồ Chí Minh đã từng căn dặn, kỳ vọng.
VĂN MINH