Dấu hiệu cảnh báo viêm tụy cấp bạn đã biết chưa?

3 giờ trướcBài gốc

Cứu sống bệnh nhân viêm tụy cấp nhờ chẩn đoán sớm

Bệnh viện Đa khoa Bắc Ninh số 1 vừa điều trị thành công một ca viêm tụy cấp ở bệnh nhân 33 tuổi nhờ phát hiện sớm và can thiệp kịp thời.

Trước đó, ngày 22/9, bệnh nhân nữ 33 tuổi, trú tại Bắc Ninh, nhập viện trong tình trạng đau bụng vùng thượng vị, buồn nôn và khó chịu kéo dài. Qua thăm khám và cận lâm sàng, bác sĩ chẩn đoán bệnh nhân bị viêm tụy cấp trên nền viêm dạ dày và trào ngược dạ dày – thực quản.

Nội soi cho thấy viêm thực quản trào ngược độ A, viêm dạ dày kèm trào ngược dịch mật. Xét nghiệm ghi nhận men tụy tăng cao cùng nhiều chỉ số sinh hóa bất thường. Siêu âm bụng chưa phát hiện tổn thương rõ rệt nhưng kết hợp với tình trạng lâm sàng, bệnh nhân được xác định mắc viêm tụy cấp.

Tại bệnh viện, bệnh nhân được điều trị nội khoa tích cực gồm: giảm tiết dịch vị, giảm đau, truyền dịch, điều chỉnh điện giải, kiểm soát viêm, kết hợp chế độ dinh dưỡng phù hợp và theo dõi sát sao. Sau quá trình điều trị, sức khỏe bệnh nhân cải thiện rõ rệt.

Viêm tụy cấp do đâu?

Viêm tụy cấp là tình trạng viêm nhiễm cấp tính của nhu mô tụy, có thể kèm theo tổn thương ở các cơ quan lân cận. Đây là bệnh lý có khả năng gây tử vong.

Có ba nhóm nguyên nhân chính gây viêm tụy cấp:

Rượu bia: nguyên nhân phổ biến nhất.
Tăng mỡ máu.
Sỏi mật: gây tắc nghẽn ống dẫn chung hoặc cơ vòng Oddi, làm ngưng dòng chảy của dịch tụy. Các men tụy bị giữ lại, phá hủy cấu trúc tuyến tụy.

Ngoài ra, viêm tụy cấp có thể xảy ra do chấn thương vùng tụy, rối loạn chuyển hóa, bệnh tự miễn... Khoảng 10–15% trường hợp không tìm thấy nguyên nhân.

Triệu chứng của viêm tụy cấp

Cơn đau dễ bị nhầm với đau dạ dày.

Triệu chứng lâm sàng của viêm tụy cấp thường không điển hình, nhưng các dấu hiệu sau khá thường gặp:

Đau bụng cấp: chủ yếu đau vùng thượng vị, dữ dội, xuất hiện đột ngột sau bữa ăn nhiều chất đạm, mỡ hoặc sau uống rượu bia. Đau kéo dài liên tục hoặc từng cơn, lan ra sau lưng hoặc sang hạ sườn hai bên. Cơn đau dễ bị nhầm với đau dạ dày.

Nôn, buồn nôn: thường xuất hiện sau cơn đau và không liên quan trực tiếp đến đau. Người bệnh có thể nôn ra dịch mật, dịch dạ dày hoặc máu; trong trường hợp nặng, có thể nôn ra dịch nhầy hay máu loãng.
Chướng bụng, bí trung tiện: thường gặp ở thể viêm tụy hoại tử nặng, kèm giảm nhu động ruột, bí đại tiện.

Các triệu chứng khác có thể gặp:

Sốt trong 2–3 ngày đầu.
Vàng da nhẹ: thường do phù nề ống dẫn chung. Nếu vàng da rõ, thường liên quan đến sỏi mật hoặc giun.
Tràn dịch ổ bụng: thường gặp ở ca nặng, có khi dịch có máu.
Tràn dịch màng phổi trái ít gặp hơn nhưng tiên lượng nặng.
Ngoài ra, bệnh nhân có thể xuất hiện tình trạng sốt cao, tăng nhịp tim, rối loạn ý thức…

Điều trị viêm tụy cấp

Tùy từng trường hợp, bác sĩ sẽ đưa ra phác đồ điều trị phù hợp, kết hợp nội khoa và ngoại khoa.

Điều trị nội khoa: nhằm giảm đau, giảm tiết dịch tụy, phòng chống sốc, nuôi dưỡng, sử dụng kháng sinh khi có bội nhiễm và các biện pháp hỗ trợ khác.
Điều trị ngoại khoa: Một vài trường hợp cần thiết, bác sĩ sẽ chỉ định can thiệp điều trị ngoại khoa, bao gồm: Viêm tụy cấp liên quan sỏi mật, nang giả tụy có biến chứng, hoại tử tụy nghi nhiễm trùng, áp xe tụy… Các phương pháp phẫu thuật tùy thuộc vào tình trạng mỗi bệnh nhân và cần được các bác sĩ đánh giá toàn diện.
Đối với viêm tụy mạn tính, bác sĩ có thể chỉ định phẫu thuật chuyên biệt để làm giảm áp lực hay tắc nghẽn trong ống tụy hoặc cắt bỏ phần tuyến tụy bị tổn thương. Phẫu thuật cần được được thực hiện tại bệnh viện chuyên sâu bởi các chuyên gia nhiều kinh nghiệm về gan mật tụy.

Viêm tụy cấp là một cấp cứu nội khoa nghiêm trọng, có nhiều biến chứng nặng như: giảm thể tích tuần hoàn, hoại tử tụy, suy hô hấp cấp, nhiễm trùng huyết, liệt ruột cơ năng… Nếu không được điều trị kịp thời, bệnh có thể gây biến chứng toàn thân ảnh hưởng đến nhiều cơ quan như tim mạch, thận, thậm chí gây chảy máu trong tụy dẫn đến nguy cơ tử vong ngay trong những ngày đầu khởi phát.

BS. Dương Minh Thắng

Nguồn SK&ĐS : https://suckhoedoisong.vn/dau-hieu-canh-bao-viem-tuy-cap-ban-da-biet-chua-169250924084012148.htm